Welsh Journals

IEBEI O O M É ». Rhif. 275.] AWST, 1838. [Cyf.XX.I. ESBONIAD DR. STCJART AR COL. 2, 9. PARHAD O RIFYN MAI DIWEDDAF. YR Apostol Paul, yn Col. 1, 16, a gyfrifa yn mhlith yr aorata,— " yranwelediguefol íodau,"—thronau, arylwyddiaethau, tywysogaethau, a yall- uoedd. Mewn ail adroddiad byr o'r rhai hyn, yn Col. 2, 10, inynega am dywysogaeth a gallu. Yn Rhuf, 8, 38, enwa angylion, tywyscgaethau, a gall- oedd. Efallai mai angylion drwg a feddylir yma. Etto, ymddengys y ffaith yn ddigon eglur, y caniatâi ac y cyrif- ai Paul wahanol raddau o fodau eng- ylaidd. Ymddengys mai cyfeiliornad wwyaf y gau áthrawon, pa rai a wrth- wyneba yn ei lythyr at y Colossiaid, oedd, y gosodent neu y cyfodent rai, ac efallai y rhan fwyaf, o'r bodau ys- brydol yma uwchlaw Crist. Gwnelent hyn yn naturiawl, fel yr oeddent yn cael eu llywodraethu gan yr hil-hilo- sophi, a ystyriaiddefnydd (matter) yn ffynnon pob drwg, a ehyffyrddiad ag efyn halogi; ond yroedd yr Arglwydd Iesu mewn cnawd,—" y gair a wnaeth- wyd yn gnawd,"—pa wedd gan hyny y gallasenteiosod ef uwchlaw y rhesau yma, na unwyd erioed à defnydd fel efe? Yr oedd yn rhaid iddynt ymwr- thod â'u pbilosophyddiaeth, neu ynte gyfaddasu Cristionogaeth â hi. Dewis- asanty diweddaf, yr hyn beth, a dyw- edyd ond ychydig am dano, sydd gyff- redin iawn, hyd y nod yn yr oes hon. Yn wrthwynebol i'w philosophydd- iaeth hwy, Paul a ddyweda, (Col. 2, 10,) " Crist yw pen pob tywysogaeth a gallu;" a chyhudda hwy, yu adn. 19, "naafaelent yn y pen,"—ou kraton tên hepholên,—hyny yw, yn ngoruchel- af radd Crist. Fe welwn fod hyn yn gwneyd geiriau yr Apostol yn fwy eg- Iwr a phendant ;*ond gwna Paul ych- wanegu yn y IHfed adnod beth arall, sef4*a rhuthro neu chwilio i mewn i bethan, pa rai ni welsant,"—hyny yw, na ddysgasant, ac nad vdynt, ac nis 29 * " gallant eu deall. Meddylia ddywedyd fod pob golygiad o'r fath yu ofer a gwag, yn gymmaint ag na sylfaenwyd ar un wirwybodaeth, ac nis gall arwain i un. Yn y geiriau nesaf, darlunia yn hyt- rach y dynion nâ'u hathrawiaeth;— " gwedi ofer ymchwyddo,"—-hyny yw, wedi cbwyddo i fyny heb un achos, ac heb un sail,—" gan eu meddwl cuawd- ol eu hunain.'' Wrth hyn fe welwn mai golygiadau a theimladau cnawdol yw gwir sylfaen eu heresi. Yn eu holl rith ostyngeiddrwyddyr oedd balchder ac uchel-ffromiad yn gorwedd ;—gwn- euthur y peth yn debyg iaWn i'r hen Pharisead gynt. " Ac ni afaelant;"—hyny y w, tii ymlynant wrth y Pen, sef Crist. Dyma un nôd ychwanegol addengysen hym- ddygiad egwyddorol a phersonol. Fe saif y geiriau byn yn gylymedig û'r rhai blaenorol, yn ol kai neu ac. Gwedi dangos agosrwydd perthynas yr Eglwys fel corff â í/hrist ei Phen, dywed.yn adn. 21, " Paham yr yd}rch, megys pettych yn byw yn y byd, (o egwyddorion,) y rhoddwch chwi gyng- horion, Na ehyffwrdd, na archwaetha, na theimla?" Nid wyf yn meddwl fod y gwahauol eiriau yma yn cyfeirio at wahanol wrthddrychau, nacatwahanol yst>r ; ond at yr un, sef bwyd a diod, &c. Mae yr ystyr yn gydgrynhoawì. Rhaid gochelyd cyffwrdd, profi, neú agosàu mewn un modd, neu fod yn gyfarwydd â'rbwyd gwaharddedig, neu â'r gwithddrychau a lygrent y meudwy llym. Dengys hyn yr ymdrech â pha unyr oeddynt yn gwasgu eudyscyblion i ochelyd, ac i ladd y corff; ac lel yma i gymhwyso yr enaid i gymmysgu ag ysbrydion o urdd uwch. Ond pa beth a ddywed yr Apostol ámyfat.h gynghorion? Dywed, ad«. 22, " Pa rai (pethau gwaharddedig)