Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

SEREN GOMEE, Ehif. 519.] BHAGFYE, 1858. [Cw. XLI. Y FLWYDDYN A'I DEUDDEG MIS. Gan t Paech. E. THOMAS, Teedegab. Yr oedd gan Jacob ei ddeuddeg mab, ac rnae gan y flwyddyn ei deuddeg mis, (ei phlant hithau ;) ac fel yr oedd lianes teulu Jacob, yn ei lwyddiant a'i lawenydd—ei aflwydd a'i flinderau—ei ofnau a'i obeithion—ei syrthiad yn Nghanaan, a'i godiad yn yr Aiíffc, yn cynnwys gwersi o werth mawr i'r byd, feìly mae hanes y flwyddyn a gweithrediadau ei deuddeg plentyn hithau o ddyddordeb dwfn a buddfawr. *-^i bu gan y flwyddyn fwy na llai nâ deuddeg o feibion, a'u henwau yn fwy adnabyddus nag enwau deuddeg mab Jacob ; ac y mae un ar ddeg o'r deuddeg yn awr wedi marw, a'r olaf, y deuddegfed, enw yr hwn yw Bhagfyr, yn ddiweddar wedi ei eni; ond bydd yntau hefyd yn fuan buati^ẅedi canlyn ei frodyr, i fyned yniaith, gan farw fel hwythau yn gyflawno oed, ac wedi gorphen ei waith. Os ydym am ddal cyfeillach â'r mab ìeuengaf hwn, yr hwn sydd yn cuddio ei hun mewn dirgelwch a thywyllwch dros hanner yr amser y bydd gyda ni, a fydd o fudd i ni wedi iddo ymadael, gwnawn frys i wneyd hyny ; canys gyda ein bod wedi dechreu dyfod yn gyfarwydd ag ef, a deall ei ffordd, rheda ymaith, a bydd ar unwaith mor belled oddiwrthym â'r oriau cyn diluw Noah. Mae un o'r cewri hyn, plant y flwyddyn, yn ddigon i wneyd yr holl waith a ellir gael ar y ddaiar i'w wneyd ar yr un pryd; ae am hyny mae y cyntaf yn ymadael cyn ymddangoso yr ail, a'r aii hefyd oyn ymddaugoso y trydydd, ac felly o'r cyntaf hyd yr olaf. Mae gweithrediadau pob un o'r rhai hyn wedi eu hargraffu yn ddarilenadwy, nid eu hysgrifenu yn aneglur, ar filoedd o wahanol amgylchiadau plant dynion. Maent wedi gadael olion amlwg yn mhob manlle buont o'u gorymdaith mawreddog a breninol. Nid yr un olion sydd yn mhob man; ond y maent mor amlwg a'u gilydd hyd y nod lle maent fwyaf gwahanol i'w gilydd. Mae pob argraff fel ei gilydd yn Ddwyfol. Mae rhai o'r gwyr hyn yn ymweled â rhai fel meddygon, ac wedi trin eu elwyfau â dwylaw medrus, ysgafn, a thyner iawn, iawn; ond y mae ereill o honynt wedi ymweíed ag ereilí i'w haroholli yn eu manau tyneraf, wedi sathru eu gobeithion anwylaf yn Uwch aflwyddiant dan eu traed, heb wrando ar eu hocheneidiau, na sylwi ar eu dagrau. Mae ymchwydd llawer o afonydd yn ddinystr pob peth tyfiannol ar eu glanau: blingant groen y ddaiar fel cigydd, a phoerant fel seirff eu llaid marwol, yr hwn a adawant ar eu hol, fel nad oes ond Uwmder ac angeu iV ganfod lle buont; ond mae rhyw'afonydd ereill yu fywyd i' bob pe<"h y Uifant drosto. FeUy mae awel Uawcr mis yn curo gyda hi wawr gobaith a gwlith bendith, musig Uwjddiant, a chusan dedwyddwch i rai; ond yr un awel i ereill yn anadl marwolaeth-^yn ddyfroedd Mara, ac yn bryf ar godiad gwawr i wywo yr unig gicaion a'i oysgodai rhag poethder hauî. Mae y mis sydd yn codi rbai ifyny a'i law, ftoyn eugosod yu goron ar ei ben, yn dryllio ereill dan ei draed, ac yn eu gosod ya sathrîa. l'ra mae yn fronau Uawn o laeth a mel i rai, bu yn gleddyf i yfed gwaed ercill. • 67