Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

SEREN GOMEli. Riiif. 471.] RHAGFYR, 1854. [Cyf. XXXVII. BYR-GOFIANT Y DIWEDDAR MR. TIIOMAS JONES, DIACON ŸH EGiWYS Y BEDYDDWYR, ftBERUIFI, (PARHAD O'R RHIFYN DIWÈDD AF.) ÂNNGHYFIAWNDER â choftadwriaetli Mr. Jones fyddai peidio crybwyll rhywbeth yn fwy penderfynol am y lletygarwch dibrin a iliflin a gadwodd dros gyfnod o fwy nâ haner can mlynedd mewn undeb ag achos y Gwar- edwr ; y clod am yr hyn sydd yn ddyledus hefyd i raddau mawr i'w weddw oedranus. () flwyddyn eu priodas, yn 1797, gan fod Mrs. Jones eisoes wedi bod yn aelod am llynyddau yn Llangloffan, yr oedd eu tŷ yn Aberteifi yn agored i roesawi y gweinidogion liyny i Iesu Grist a newidient â'u gilydd, ac a deithient lawer mwy nag a wneir yn awr. Yr oedd y fath deithio yn rhagorol o wasanaethgar, ì'e, yn anhebgor yn y Dywys- ogaeth, pan nad oedd ond ychydig o eglwysi wedi eu planu, a chymaint o dir i'w fedd- iannu drachefn. Yr oedd dynion hybarch y cyfnod hwnw yn gorfod cyflawni swydd efengylwyr yn gystal a gweinidogion; ac mor ardderchog y cyfiawnasant eu gorchwyl, a chyda'r fath eneiniad a bendith yn gor- phwys ar eu 'llafur, y mae rliai wedi eu gadael eto a all gofio ; a gallai ein brawd ymadawedig fyned yn mhell yn ol i'r amser- oedd hyny o aiddgarwch a nerth apostolaidd. Y mae y llwyddiant a ganlynodd lafur y dynion santaidd hyny, yn nghyd â'u holyu- wyr ag sydd yn awr yn fyw, yn mhlaniad a chynydd cymaint o eglwysi, nes yw Cymru yn heidio o gysegrfäoedd i addoli, agos ar bob bryn, yn mhob dyffryn, ac wrth ymyl pob ffrwd, a'i bod o ran breintiau crefyddol fel gardd ddyfradwy yr Arglwydd—y mae y llwyddiant hwrt wedi dwyn i mewn sefyllfa newydd ar bethau, lle mae gweinyddiad mwy didor a-sefydlog o gymeriad bugeiliol wedi dyfod yn brif anhebgor; ao, o ganlyniad, y mae bywyd mwy myfyrgar, ac helaethach parotöadau mewn myfyrdodau colegol, yn angenrheidiol. Yn ystod cyfuod y cynydd yma, y mae lletygarwch Cristionogion ncill- duol yn Nghymru wgdi caèl ei ymarfer yn siriol ac yn helaeth. T)arfu i lawer o deulu- oedd yn Ngogledd a Dëau Cymru roesawi sŵn traed gweision Crist mor dduwiolgar, gan nad pa mor fynycìi eu dyfodiad, nes oedd eu hanedd yn fath o dý agored i'r wainidogaeth, a'u cartrefleoedd yn cael eu hadnabod a'u cofèddu drwy Gymru gyda tlunmladau o barch .1 cbyfeillgarwch. Yn mhlith y rhai yma, ein brawd ymadawedig, a'i gymhares garedig, a gawsant y frainto ddàl lle tra adnabyddol ac anrhydeddus. Dros gyfnod o 55 o flynyddoedd, bu eu tŷ yn agored i " roesawi dyeithriaid," a hyny am rlynyddau lawer pryd nad cedd ond un neu d.Uiu 0 deuluoedd ereül yn eu cyrnydogaeth, i raddau bach iawn heí'yd, yn cydranu y ddyledswydd yma. Hyn, modd bynag, a deimìent hwy yn fraint ac yn llawenydd. Teimlent mai nid bendith fechan oecíd cael cyfran o gydymddyddan Cristionogol a gweddiau y fath ddynion â'r hybarch Henry Davies, LlangloíTan ; John Rcynolds ; Titus Lewis; Joseph Hanis ; Christmas Evans { a J. P. Davies, Tredegar; a ilu 0 ral ereill, y rhai oeddynt oleuadau tjysglaer yr oes sydd yn awr wedi myned ci«ibio. Byddai yn ddilednais i grybwyll enwau y byw, ond gellir ychwancgu nad oes efallai un gwein- idog Bedyddiedig o fri yn y Dywysogaeth, nad yw ryw ams§r ncu gilydd wedi cael ei dderbyn mewn gwir roesawiad Cristionogol iV hanedd. Meddyliasom yn iawn gry- bwyll fel hyn yn neillduol amJyffedd yma o haelfrydedd Cristionogol yn «h brawd, ac yr ydym yn hyderus ein bod wrth wneuthur hyny yn cyfiawni dyledswydd tuag at goff- adwriaeth yr ymadawedig ag a fydd yn ddymunol i deimladau nid ychydig drwy Gymru, adgofion y rhai, wrth ddarllen y tudalanau yma, a ftnt yn ol gyda dyddordeb athrist at ddyddiau o gysegredig gydym- ddyddan Cristionogol a fwynhawyd dan gronglwyd eu cyfaill a'u brawd seintiedig. Y mae yn rhaid i ni yn awr dynu at yr olygfa ddiweddaf yn hanes daearol ein brawd, lle mae buddugoliaeth heddwch a gobaith yn cyson derfynu bywyd o santeidd- ioldeb a gostyngeiddrwydd, ac yn arllwys goleuni newydd ar ci brofiad, y tu hwnt