Welsh Journals

SEREN GOMER. Uhif. 470.] TACHWEDD, 1854. [Cyf. XXXVII. BYR-GOFIANT Y DIWEDDAR MR. THOMÁS JÒNES, DIACOH YN EGIWYS Y BEDYDDWYR, ABERTEIFI. Y mae rhai cnghraffau o dduwioldeb mor nodcdig ac mor hawddgar, hyd nes y mae eu synuuliad o'r eglwys ar y ddaear yn goìlecì, felly y mae yn ymddangos yn ddy- ledswydd i'w hachub rhagannghof, ac i hwy- hau, cybelled ag y gellir, eu cofFadwriaeth a'u dyla'nwad. Ychydig, feddyliwn, a ad- waenai wrthddrych y byr-gofiant yma, a wada nad oedd efe wedi cyííwyno y fath cnghrafL Ac efe yn cael ei garu a'i barchu gan bob dosbarth o'r eglwys y perthynai iddi, yn gystal a cban Gristionogion o en- uadau ereill yn y dref, ac wedi cael yr an- rhydedd o dderbyn tàn ei gronglwyd gynifer o weision enwocaf Crist drwy ysbaid o fwy nâ haner can mlynedd, yr ydys yn teimlo gyda hyder fod enw Thomas Jones yn anwyl gan lawer yn Nghymru, ac y bydd ílawer, heblaw ei gylch ei hunan, yn caru gwybod pa fodd y bu y fath ddyn fyw, a pha fodd y bu efe farw. Ganwyd Mr. Thomas Jones, Awst 22ain, 1772, yn Ty'rhedyn, tyddyn bychan lle preswyliai ei rieni, yn agos i Drewyddel, swydd Bcnfro. Yrr oedd ei dad a'i fam liefyd yn hynod o dduwiol, a dygasant eu plant i fyny yn ofn yr Arglwydd. Efe oedd yr ieuengaf o deulu o bedwar mab ac nn t'crch, yr oll o.ba rai a ddaethant yn ael- odau o eglwçrs Crist, ac yn hynodedig am eu duwioldeb pur a dwfn. Bu farw ei dad ac cfe eto yn blentyn, a gadawwyd ef i ofal ei fam weddw, yr hon a fu byw ar ol ei gwr fiynythlau iawer, yr olaf o ba rai a dreuliodd yn Aberteifi. Yr oedd yn gallu cofio am ei dad ci fod yn nodadwy am brysurdeb ysbryd arferol, ac am ei ardymher serchaidd ac hyfryd, a ddangosid yn neillduol tuag at y pìentyn ieucngaf, sef efe ei hun. Arferai ddysgrifio ei fam, o ofal serchaidd yr hon yr oedd wcdi cacl mwy o ymarferiad, fel cyn- llun o dduwioldcb, wedi ei gydblethu íi thir- iondeb mamaidd, ac yn cael eiddangos drwy ei buchedd santaidd, drwy ei gweddiaú, a thrwy ei phrif ofal am ífyniant ysbrydol ei phlant. A rhyfedd fel yr anrhydeddwyd y pâr crefyddol yma gan yr Àrglwydd, yn nuwioldeb dyfodol eu holl blant. Daeth yr Cl holl fechgyn yn ddiaconiaid o eglwys y Bed - yddwyr yn Aberteifi, a chynaliasant yn nod- edig ei phurdeb a'i chynydd drwy eusiampl- au, eu doethineb, a'u haelfrydedd. Gan nad ydym yn amcanu gwneuthur mwy yn y cofìant hwn nâ chyftwrdd yn fyr ag hanes crefyddol Mr. Jones, awn rhagom i sylwi, er fod ei feddwl wedi cael ei ddwfn- liwio o'i fabandod ag hyfforddiadau crefyddoì, a'i fod wedi bod, droion, yn wrthdurych llawer o argraffiadau dwfn, na bu iddo hyd nes oedd wedi deugain oed ddyfod yn ben- derfynol, pryd y rhoddodd ci hunan i'r Ar- glwydd ac i'w bobl. Yrr oedd yn awr wedi bod yn briod oddeutu deunaw mlynedd, ac yr oedd teulu lluosog yn tyfu i fyny o'i am- gylch; ond yr oedd wedi csgeuluso y pen- derfyniad hoil-bwysig ag sydd yn cynwys dedwyddwch yr enaid am byth. Eto yn ystod yr holl gyfnod yma, ac yn fwy penodol wedi ei briodas, arddangosai serch aiddgar at achos Crist, ac yn galonog iawn cytunodd â dymuniadau ei gymhares garedig, yr hon oedd yn barod wedi bod ílynyddau iawer yn aelod o eglwys y Bedyddwyr, i agor ei dŷ er croesawi gweinidogion Crist, y rhai y pryd hwnw a deithient mor gyson drwy y Dywys- ogaeth. Yn uniawn ac yn ddianair yn ei ymarweddiad, ac yn cael ei barchu gan bawb a'i hadwaenai, daliwyd cf yn ol rhag rhoddi ei hunan i fyny i hawliau crefydd, mewn rhan drwy serch at y byd, ond i raddau mawr heí'yd drwv y safon uchel ag ocdd ef wedi ffurfio am örefydd, o barthed i'w gallu a'i theirulad mewnol, aco barthed i'w har-' ddangosiad mewn santeiddrwydd buchedd. Er nad oedd yn ddyeithr o'i ieuengtyd i fyny i argyhoeddiadau dwfn, y rhai a orchfygwyd gan wamalrwydd neu ofalon bydol, ac eto ni adawsant ef, eithr arosasant gau ail-fywhau mewn oedran addfetach; yr oedd efe yn teimlo angen am ddylanwadau llawcr dyfn- ach a mwy nerthol i'w gymhell ef i roddi ei hunan i fyny yn hollol i'r Iachawdwr. Pa un a ymwelwyd ag efâ'r fath ddeffröadau newydd a gorchfygol, nid oes genym tferdù sicr i benderfynu. Y mae yn fwy tebygol fod argyhoeddiadau tawelach blynycldaw