Welsh Journals

Cyhoeddedig dan nawdd prif Gerddorion, Corau, ac Undebau Cerddorol y Genedl. Rhif. 33.—Cyf. II. TACHWEDD 1, 1863. Pris 2g.—gydaW post, Bc. ©imnttnjsíc-iìr, CEIiDDOMAETH" T>T T RHrFTK HWjST, Cydgan.—"MOR FÀWR YDTW DYFNDER." MüJS'DELSSOnN, allan o St. Paul. TV DAL. Llíiwljfr i Gerddoriaeth .................. 65 Geiriadur y Cerddor .................. 67 Gwibdaith Soiifayddol .................. 68 Beirniadaeth ........................ 69 Bwrdd y Golygydd ................. ... 71 Congl y Tonic Solfa .................. 71 Hysbysiadau...... ................. 72 Líatuftfr i ẅttitîoriaŵ Amsee Ctíteediìt (Common Timé). 88. "Wrth Aroser CyíFredin y deallir yr amser yn mha un y mae parhad cymhariaethol y gwa- hanol seiniau yn y cyfartaledd agosaf neu symlaf i'w gilydd. Ý cyfartaledd perífeithiaf oll ydyw 1 i 1. Trwy fod Amser yn sylt'aenedig ar Fydr, a Mydr ar Acen, fel y cawn syiwi eto; a thrwy nas gellir fFurfio mydr o gwbl gyda'r cyfartaledd perfFaith o 1 i 1; yr ydys dan yr angenrheidrwydd o gymeryd y cyfartaiedd agosaf ato o ran syral- edd, a hwnw ydyw, 2 i 1; 4 i 2; 8 i 4s, &c. Pan fyddo parhâd cymhariaethol y seiniau yn y cyfartaledd syml hwn, ynte, dywedir eu bod yn yr Amser Cyífredin. 89. Yr arwyddluniau a arferir yn breseno] i ddangos amser ydynt y rhai canlynol:—* iÿ^j: Breve (Ilinŵd). £5 Serai-breve (Baniy). <b\ Minim (Adfanig). P Crotchet (Gorfanig). ,• duaver (Crychyn). 2 Semiquaver (Adgrychyn). % Demisemi(iuaver (Gorgrychijn). 90. Y lìe ar yr erwydd y byddo pen y nôd sydd yn dangos ei sain. Nid oes dim gwahan- iaeth pa un ai tuag i fyny neu tuag i lawr y bydd y goes; cyfleustra yr argraífydd sydd yn. peuderfynu y pwnc. 9L. Nid oes un amser sefydlog yn perthyn i'r naill na'r llall o'r nodau uchod; ond y mae eu hamser mewn cymhariaeth i'w gilydd yn sefyll fel hyu. Cymerwn y Banig yn safon. Nid oes dim gwahaniaeth pa faint o amser a roddir i'r Banig, ond y mae ainser y nodau ereill mewn cymhariaeth iddo yn sefylì fel y canlyn:— * Nid ydym yn cael fod unrhyw arwyddluniau neiìlduol yn cael eu defnyddio i ddangos'amser y gwabanol seiniau byd nes dygwyd yr erwydd i arferiad. Cyn hyny, byddai y gân cantus planus, neu canto fornio) yn cael ei hys- griienu yn y nodau arferedig, a'r hyn fyddai yn rheoleiddio yr amser a gymerid ar bob sain fyddai hŷd (auanüty) y llafariaid fyddent yn y gwahanol sülau, yn ol deddfau yr iaith yn mha un y byddid yn canu. Ond fel yr oedd y gelfyddyd yn cael ei pherflfeithio, gwelwyd fod angen am ryw arwyddion i ddynodi mwy o amrywiaeth yn mharhâd y seiniau. Pwy a ddyfeisiodd y nodau hyny, na pha 'bryd y dygwyd hwynt i arferiad, nid ydys yn gwybod yn sicr. Dywed Frauco o Cologne, mynach dysgedig mewn cerddoriaeth, yr hwn a flodeuodd yn yr unfed-canrif-ar- ddeg, fod pedwar math o nòd niewn ariíeriad yn ei amser ef', sef y rhai canlynol:— jlaxinia, neu Hwyafnôd BB Longa, neu Hirnöd 85 Brevis, neu Byrnôd S Semibrevis, neu Haner-hyrnôd ♦ Ilininia, neu Leiafnôd f a ddygwyd i ar- feriad gyntaf gan y Mynach Seisonig, Walter Oding- ton, yn amser Harri III. Tua'r pedwerydd canrif ar ddeg, dygwyd i arferiad y dreín o ysgrifenu y nodau uchod yn wynion, neu " ben- agored; " íel hyn:— Maxinia I I Longa CZ! Brevis □ Semibrevis o Mininia f"- Tua'r un amser, dechreuwyd galw Minim a'i ben yn ddu yn Crotchetum. Ffurf y crotchet ar y cyntaf oedd íei hyn ít \ ; ond wedi hyny galwyd y nôd hwn yn Quaver. Nid oedd y Semiquaver yn arferedig hyd yr unfed-canrif- ar-bymtheg; ac yn ddiweddar, mewn cymhariaeth, y gwelwyd angen am y Demi-semauwer.