Welsh Journals

T CERDDOE CTMREIG: AT WASANAETH CERDDORIAETH YN MYSG CENEDL Y CYMRY; GYHOEDDEDIG DAN NAWDD PRIF GERDDORION, CORAU, AG UNDEBAU CERDDOROL Y GENEDL Rhif. 115. MBDI 1, 1870. Pris 2g.—gyddr post, 3c. HTSBYSIAD. Ni argreffir o'r Cerddor ond nifer digonol i gyflenwi archebion y Üosbarthwyr. Ni byddwn o hyn allan yn alluog ond i gyflenwiy Gerddoriaeth yn unig fel ol rifynau. AT EIN GOHEBWYR. Byddwn ddiolchgar os bydd i bob gohebiaeth i'r Oetîdüor gael eihanfon i tii, i fod mewn llaw ar neu cyn yr 20/ecí o'r mis, yn syml fel hyn:—Rev. J. Roberts, Fron, Carnarmn. Y OYÎTWYSIAD. TUDAL. ÜNdeb Cerddorol Dihwestwyr Ertri............ 65 Calvin ar Gerddoriaeth .......................... 66 Arholiadau CyMDEiTHAS v Celfyddtdau....... 68 Cylchwyl Gerddorol Germani ..................... 69 Cerddoriaeth Llündain............................... 69 Cystadleuaeth Coed-duon ac Abercarn........ 70 BwRDD Y GOLYGTDD.................................... 70 Y Wasg Gerudorol........................... .......... 71 Y Cronicl Cerddorol................................... 71 UNDÊB CERDDOROL DIRWESTWYR ERYRI. Dydd Sadwrn, Awst 27ain, cynhaliodd yr Undeb hwn eu Pumed Cylchwyl flyny.idol yn Nghaernarfon. Yr oedd esgynloriau cyfleus wedi eu hadeiladu yn y Castell; a Chynhaliwyd y cyl'arfod cyntaf yn y prydnawn yn y lle hwnw; ond yr oedd y gwlaw yn parhau i ddisgyn mor drwm fel y penderfynwyd cynal yr ail gyfarfod yn íighapel ardderchog Moriah, yr hwn a ganiatawyd gyda phob parodrwydd a sirioldeb gan y swyddogion. Yr oedd yr Undeb y flwyddyn hon yn cael ei wneyd i íyny o!r Corau canlynol: ENW. Rehoboth ... Wyddfa Nant Padarn Cwmyglo ... Waenfawr... Rhostryfan Talsarn Engedi ( Caernarfon) Portmadoc ...... ARWEINYDD. R. J. Griffith. William Owen. T. Phiilips ac O, Ellis. J. M. Jones. O.Griffith (EryrEryri). John Thomas. Hugh Owen. John Jones. Johu Roberts. Nantlle Brass Band. I ddechreu, yn y prydnawn, chwareuwyd nifer o hen Alawón Cymreig gan Brass Band Nantlle. Yna cymer- wyd y gadair gan Hugh Pugh, Ysw., diweddar faer Pwllheli, gan yr hwn y caf'wyd anerchiad serchus a chefnogaethol i'r Undeb hwn yn gystal a phob symudiad- ag sydd p duedd i lesoli ein cenedl. Yna, aed yn mlaen yn y drefn a ganlyn :— Luther, Ton Gynulleidfaol, gan y Corau ynghyd, dan arweiniad y Parch. John Poberts (Ieuan Gwyllt). Can- wyd hon yn llawn ac yn effeithiol. Cafwyd prawf ar unwaith nad oedd y Corau wedi bod yn esgeulus a segur. Cydgan y Milwyr (Gounod; gan gor y Waenfawr. Y Gwanwyn (G. Gwent) gan gor y Wydrìfa. Yn mlaen, yn mlaen, (Handel) gan gor Rehoboth. Yr Eneth ddall (Jos. Parry) gan Miss Watts. Yr oedd. y gan hon a'r datganiad o honi yn dra rhagorol; ond oher- wydd fod y gwlaw yn disgyn mor drwm, yr oedd yn anhaAvdd eu mwynhau. Ar don o flaen gwyntoedd (Joseph Parry) gan gor Engedi. Anerchia»! gan y Parch. lí. Roberts, Carneddi. Sylwai mai un ffaith nodedig mewn cysylltiad a ni y Cymry ydyw fod ein llenyddiaeth, ein barddoniaeth, a'n cerddoriaeth yn eiddo y bobl. Gellid casglu un o ddau beth oddiwrth hyn—naill ai f'od y pethau liyn yn ein gv/lad ni lawer yn waelach nag ydynt yn mysg ein cymydogion, neu ynte f'od pobl. neu werin, Cymry yn rhagori ar yr eiddynt hwy. Hhaid addef nad ydym ni i fyny a'n cymydogion y Saeson, y Ffrancod, a'r Ellmyn, yn y peth.'iu hyn ; ond y mae yn flfaith o'r ochr arall f'od y werin Gymreig lawer yn u^ch na'r werin mewn un o'r gwledydd a nodwyd. Er ys amser yn ol, deallodd arweinyddion mu'liad rhagorol y Sol-ffa yn Lloegr fod graddau helaeth o laíur gyda'r gyfundrefn honoyn Nghymru, a phenderfynasant ddwyn aìlan gerd'doriaeth yn y Nodiant hwnw at wasanaeth y Cymry. Vn yr oes o'r blaen, cyfansoddwyd dwy oratorio, y riaill gan Fawcett a'r llall gan Nichols. Enw y gyntaf oedd Paradtcys, ac enw y llall Babilon. \ n ngweithfe- ydd swyddi Strafford a Lancaster, ymddengys fod y bobl yn hoff iawn o Baradwys; a phenderf'ynwyd rhoddi Babilon i weithwyr Cymry. Ond erbyn deall, cafwyd allan nad oeddyn ni i'n cael yn Mharadwys na Babilon; ond ein bod wedi myned yn mlaen tua Judas Maccabceus a'r Messiah. Ystyr y ddameg oedd fod pobl Cymry yn mhell o flaen gwerin gyffredin y Saeson o ran chwaetli gerddorol. Hyderai y byddai iddynt gadw eu gafael ar y pethau hyn, ac na byddai iddynt gymeryd eu hudo gan ddylanwadau ag sydd yn cael eu harferyd yn ein gwlad i'w llygru a'u diraddio. Wedi hyny canwyd Hheidol (nis gwyddom paham na fyn pobl ein bargraff-wasg sillebu yr enw yn gywir) gan y corau ynghyd, yn dda ac effeithiol iawn. Y Fwyalchengan Miss MaryOwen (Mair Alaw). Talsarn. YNos (J. Thomas) gan gor Nant Padarn. Y Carwr Siomedig, can hollol newydd o'i waith ei hnn, gan Mr. Parry, a'r gydgan gan gor y Waenfawr. Y Clychau (G. Gwent) gan gor Talsarn. La ci darem (Mozart) gan Miss Ẃatts a Mr. Parry. Gweddi Gwraig