Welsh Journals

YSTORFA Y BEDYDDWYR. Rhif. 8.—HYDREF, 1838.—Cyf. I. DYODDEFAINT A MARWOLAETH CRIST. At Olygwyr Ystorfa y Bedyddwyr. Anwyl Frodyr, Os byddwch mor fwyn a rhoddi lle yn ein Hystorfa i'r traethodyn canlynol, bydd yn foddlonrwydd i mi, ac fe ddtchon i eraill, gan fy rnod yh gobeithio y dichon iddo fod yn lles i rat, yn enwedig fel drws ymchwil ys- grytbyrol i'r ymofyngar am y gwirion- edd. Gan fod amryw o wahanol olyg- iadau yn cael eu cyhoeddi yn y bly- necldoedd diweddaf aray pwngcpwys- ig hwn, sef Aberth iawnol Uen Duw, megis y clywais rai yn dywedyd yn hy mai prif ddybeu aberth y groes oedd arddangos pwysigrwydd yr anfoddlon- rwydd dwyfol yn erbyn pechod fel pechod; fel yn yinyl yr arddangosiad hyny ar y groes o fawredd drwg pech- od, yr amlygid mawredd trugaredd yn y weithred o faddeuant pechod i'r edi- feiriol. Eíeill a ddywedant mai prif ddybeu dyoddefaiut ein Hiachawdwr oedd anrhydeddu y lyWodraeth ddwy- fol; feJ pe byddai pechodau dynolion wedi gallu diraddio a gwarthryddu cyfraith a gorsedd yjEHOFAHÎ pan nad yw y gyfraith na'r orsedd ddwyfol yn agored i'r gradd lleiaf o warth oddi- wrth droseddau neb pwy bynag, oddi- eithr yn achubiaeth yr euog. Dywed eraill, mai cyfrwng cyfraniad y ben- dithion, (sef yr holl fendithion tymhor- ol ac ysbrydol ag y mae dynion yn eu mhwynhau, a olygant, feddyliwn i) yw iawn Crist. Wrth wrando gwahanol farnau fel uchod, a'r cyífelyb, y rfiai a dybiwn i yn gyfeiliornus, er fod pob un yn barod i gyfeirio at ei aw- dyron dysgedig er profi ei bwngc; ac yn He dadlu, dan yr ystyriaeth nad yn gyffredin y mae dadlu wedi bod o lawer o les; na rhoddi fy huu i fynu i olygiadau awdyron, mi a ben- derfynais i wneud uu ymchwil manwl dros yr hoil Destament Newydd, i edrych beth a ddywed yr Ysgrifenwyr Ysbrydoledig ar y pwngc; ac yu fy ymchwil cyfarfum â Uawer o adnodau yn cyfeirio at Aberth mawr y groes : ac er rhwyddhan y ffordd i'r darllen- ydd ymofyngar, wele yn canlyngyfeir- iadau at amryw o honynt. Yn Math. xxvi, 28, dywed ein Harglwydd ei hun, ei fod yn tywallt ei waed dros lawer er maddeuaut pechod- au. Yma yr ydym yn cyfarfod â'r weithred, y gwrthrychau, a'r dyben, yn gysylítiedig. Cyfaífyddwn á'r un dystiolaeth, gydag ychydig o wahan- iaeth geiriad, yn Marc xiv, 24. a Luc xxii, 19, 20. Yn Ioan i, 29, gelwir ein Har- glwydd yu Oen Duw; ac yn ddiau mai gyda golwg ar ei aberth y dywedir yno ei fod yn tyuu ymaith bechodau y byd; megis y dywedai ein Hiachaw- dwr ei hnn yn pen. vi, 51. ei fod yn rhoddi ei guawd dros fy wyd y byd; sef pawb, Iuddewon a chenedloedd, o ddynolion yr holl fyd, a gredant ac a gedwir i fywyd tragwyddol trwy ei farwolaeth ef drostynt, feddyliwn i, os na bu efe farw yn ofer dros y rhai a gollir, yr hyn'nicheir yny gair dwyfol. Yn pen. x, 11, 15, 17, 18, dywed ein Harglwydd ei fod yn rhoddi ei einioes dros y defaid, a hyny yn ol gorchymyn neu osodiad y Tad. Ac yn adn. 16, y mae efe yn dangos nad defaid i'w colli yw neb o'i ddefaid ef, dros y rhai yr oedd ef yn dodi ei ein- ioes i lawr; ond defaid ag y mae yn rhaid iddo ef eu cyrchu o blith cenedl- oedd yn gystal ag luddewon, i wneud i fynu un gorlati lawu o waredigion, yn ol helaethrwydd grasol ewyllys a galhi 2e