Welsh Journals

HYDREF, 1876. Pris Ceiniog. (O PHOTOGRAPH GAN H. HITGHES, CAERNARFON, YR ARTIST CYMREIG.) ^WEDDAR Baroh. R. ELLIS (CYNDDELW). YMA CYNDDELW ! Cyn belled ag y incdr celfyddyd efelychu bywyd, ystyriwn yr uchod yn ddarlun rliagorol ; ac yn y darlun ni a gawn un o'r engreifftiau uchaf o ddynoliaeth a gyn- nyrchodd Cymru erioed. Y trydydd dydd o Chwefror, 1812, a fu i Cynddelw yn ddechreu dyddiau, a'r 19eg o Awst, 1875, yn ddiwedd ^raeny^. ^jfî? bwthyn o'r enw Tynymeini, ar dyddyn Bryn- ^yn v «• Mocûnant Uwch Ehaiadr, ac yn ngolwg mynydd ^yruAcn?Weì°dd efe gyntaf oleuni dydcí; ac yn Gartheryr, ^Ido dad l^y^ogaetìi, y gadawodd ei babell ddaearol. Bu ^^^^^ ac achau ; ond nid oddiwrthynt hwy y der. byniocld Cynddelw ei enwogrwydd. Yr oedd yn amddifad o dad pan yn bedair oed, a than ŵg y bycl y daeth i fyny. Ni chafodd nemawr ddim o addysg ddyddiol, na neb i'w osod ar ben y ffordd ; ond fe fedr athrylith weithio ei ff'ordd ei hnn, a chyneu ei thân ei hun. Gan na fforddiai y byd i'r ba<. ligen hwn gael ysgol a llyfrau, fel plant yn gyffredin, efe a ddyrgodd ei lythyrenau o'r ' Arweinydd i'r Aiiwybodus' (Dr. LeAvis) ar erchwyn gwely angau ei dad, pan yn bedair oed, a dysgu ei hun y bu ar hyd ei oes. Pan tua phump oed ymaflodd yr Ysgol Sabbotliol yn dyner yn ei law, ac o dan ei harweiniad hi daeth i ddysgu darllen y Testament Newydd yn ebrwydd, " Ac adrodd pennod hirfaith ambell dro, O'i oed nis gwelid un mor dda ei go, Daw bachgen castiog weithiau'n burion dya.';