Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

uDm yn ei pJiálasm a aàwaenir yn amdSjfynfa,>*-JpB. xlviii. 3. IiìiìtiffpìjBnrr f Ém Tmj glooh treigla uchod,—-ei wys hen I wasanaetl) Duwdod; Cana ei hen dinc hynod, Llan, Llan, Llan y w'r fan i fod. Ebbjt Fabdd. O fewn dy eaerau heddwch boed, I'th lysoedd deued hairddfyd: Br mwyn fy mrodyr mae'r arch hon, A'm eymmydogion hefyd. Fb. oixii. Cyf. VII. Rhif. 11. EBRILL, 1880. Pris 2g. CYNNWYSIAD. Gwaith Cenhadol yr Eglwys ........ 161 St. Luc .............. 162 Priodi o Flaen y Cofrestrydd........ 164 YCalendar.............. 166 Ystadegan Crefyddol .......... 167 Dadgorphoriad y Senedd a'r Pioctorship .. .. 168 Gwaddoliadau nen Wirfoddoliaeth ...... 169 Ymosodiad Ochrog ar yr Eglwys ...... 170 Ofl'eiriad y Plwyf yn ei Fuchedd Bersonal a'i Weini- dogaeth.............. 172 Profion Ysgrythyrol dros Undeb yr Eglwys, ac yn erbyn Sism ............ 175 OWÁITE 0ENEAB0L YB EGLWYS. EHIF II.—INDIA. \TID oes unrhyw ran o diriogaethau tramor y Fren- ■*•' hines Victoria yn tynnu sylw mwy cyffredin yn y wlad hon na'r India. Gan mai hi yw cnewyllyn yr hyn a eilw gwladweinwyr yn " Gwestiwn Dwyreiniol," y mae y blynyddau diweddaf hyn byth a hefyd yn dringo i'r wyneb. Àr lawer ystyriaeth hefyd dyma y rhan bwysiccaf o'r maes cenbadol. Gyd â'r India, gan hynny, yr ydym yn dechreu yn y pàpurau byn. Y mae India yn wlad anfertb o faintioli. Ymestyn o Pesbawur yn y gogledd i Singapore yn y debau. Nid yw arwynebedd Lloegr o'i gydmaru âg India ond megis gardd fechan mewn tyddyn eang. Yn wir, y mae India yn gymmaint o faint o'r bron a boll wledydd Ewröp gyd â'u gilydd. Hwyracb y byddai yn help i ni allu ffurfio rbyw ddrycbfeddwl ara ei maintioli pe taflem olwg ar wledydd Ewrop. Gwlad Ewropeaidd yw Rwssia eangfawr. Yn Ewrop hefyd y mae ymerodraetbau Germani ac Awstria, a Ffraingc werin-lywodraetbol. Yma hefyd, beb law Lloegr, y mae Yepaen, Portugal, Itali, Twrci, Sweden, a Nor- way, yng nghyd âg amryw eraill o wledydd llai. Yn awr edrycher ar yr boll wledydd byn gyd â'u gilydd ar y map, ac yna ceir rhyw ddiycbfeddwl am faintioli ein hymerodraeth yn India. Nid rbyw anialwcb diffaetb, dibobl, ycbwaitb yw y wlad eangfawr bon. I'r gwrtbwyneb, y mae yn llawn o drigolion. Cyfrifir fod poblogaetb Esgob- aeth Indiaidd Calcutta yn awr yn f wy na pboblogaetb yr boll fyd adnabyddus yn amser yr Apostol Paul. Ac os cymmerir i mewn yr oll o India, y mae ei pboblogaeth yn rbifo y bummed ran o'r holl bîl ddynol sydd yn awr ar y ddaear. Nid un genedl yn siarad un iaitb sydd yn trigo yn India, ond llawer o genbedloedd amryfael eu hieitb- oedd. Yr oedd y ffaitb bon, ond odid, yn belp i'r milwr i ddarostwng y wlad â mîn y cleddyf; canys y mae diffyg undeb o bob matb yn rhwym o fod yn wendid milwrol bob amser. Orid i'r cenbadwr y mae yr amrywiaeth ieithoedd yma yn rhw^'-str nid bycban; canys nis gall unrhyw genhadwr ddisgwyl cyrbaedd calon un genedl hyd ues y byddo yn allnog i annerùi y bobl yn iaitb eu mham. Yn awr y mae ieithoedd India mor amrywiol a lliosog fel ag y dywedir y buasai raid i Esgob Calcutta ddysgu siarad cynnifer a pbedair ar ddeg o wabanol ieitboedd cyn y gallai annercb boll bobl ei esgobaeth yn eu taíbdiaitb eu hunain; yr uh modd buasai raid i Esgob Madras ddysgu cbwech o wahanol ieithoedd, ac Esgob Bom- bay bump. Y mae crefyddau India hefyd yn amrywiol a lliosog. Y tair prif grefydd sydd gan y cenhadwr i'w gwrtbwynebu yw*Hindwaetb, Biiddbiaeth, a Maho- metaníaeth. Yr hynaf o'r tair yw y gyntaf a enwir. Gellir olrbain bodolaetb bon o leiaf naw can mlynedd cyn genedigaeth Crist. I'r grefydd Hindwaidd y pertbyn yr hyn a elwir " Caste." Sieryd pob cenhadwr am bwn fel un o'r rhwystrau pwysiccaf ar ffordd dycbweliad yr Hindw- aid at y ffydd Gristionogoì. Ond betb yw " Caste"? Matb o gyfundrefn ydyw ag sydd yn peri fod pob Hindw yn peiihyn i ryw ddosparth neillduol; ac y mae pwy bynnag a dorro reolau y dosparth y perthyna iddo, yn colli "Caste," ac yn cael ei fwrw allan o gym- deitbas id ysgymmunbetb, Cyfrifir pedwar math o