Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

" Dwjd yn ei phalasau a aáwaenir yn amd&iffynfa."—''Pfí- xlvîîi. 3. lniìfìíiffp"plr f glmiji Twr y glooh trcigla nohod,—ei wyi hen I waaanaeth Dawdod; Cana ei hen dino hynod, Llan, Llan, Llan yw'r fan i fod. £bi» Fabdd. O fewn dy gaerau heddweh boed, I'th lyBoedd deued hawddfyd: Br rawyn fy mrodyr mae'r aroh hon, A'm oymmydogion hefyd. p». nsii Otf. VI. Rhif. 10. MAWRTH, 1879. Peis 2q. CYNNWYSIAD. Crynodeb.................... 145 |ŴacuB.#.............. •• •• 147 Y Wawr Ogleddol............ •• •• 148 Llith y Clochydd Lleyg.......... •• •• 148 Fod Cyd-gymdeithas yn eisiau ymhlith Lleygwyr yr Eglwys .................... 150 Ystadegaeth Ymneillduol...... : • • • • 152 Seiliau y Methodistiaid fel Eglwys.......... 154 Yr Esgobion yn Pleidlsisio dros Ryfel .. • • • • 156 Cyttundeb Heddwch Vienna, 1815, a Chyttundeb Heddwch Berlin, 1878.............. 159 GBYNODEB. YM mhlith y cwyniou eraill a ddygir yn erbyn yr Fglwys gan ei chaseion, cwynir nad yw Nawdd- ogaeth Eglwysig ddim yr hyn a ellid ei ddymuno. Er ein bod yn barod, ac fel y credwn yn alluog, i amddi- ffyn yr Eglwys yn erbyn y mwyafrif mawr o'r cwyn- ion a ddygir jn ei herbyn, etto yr ydym yn barod i gyfaddef y gellid diwygio rhai pethau yn ei machinery. Credwn fod trefn yr Egiwys y ber- ffeithiaf o bob trefn grefyddol yn ein gwlad, er y cyfaddefwn y gellid, efallai, ei diwygio mewn rhai pethau. Gellid dweyd cryn lawer yn erbyn pennod- iad Esgobion yr Rglwys fel y pennodir hwy yn awr. Mewn theory gallai eu pennodiad mewn rhyw ddull arall fod yn well; ond yn ymarferol byddai yn anhawdd diwygio y dull presennol Byddai yn anni- chonadwy cael gwell pennodiad i esgobaeth helaeth a phwysig I >urham na'r un a wnaed yn ddiweddar, pan appwyntiwyd iddi un o'r duwinyddion galluoccaf a dysgediccaf yn Ewrop. Pan feddyliom drachefn am bennodiad Person i unrhyw blwyf, gallai rhai faentumio y byddai yn well i'r Person gael ei "alw" a'i " ddewis " gan y plwyfolion, na'i " anfon " gan yr Esgob. Gwell gennym, o'n rhan ein hunain, yr olaf or^ddau ddull yina na'r blaenaf, oblegid yn un peth mai dyma y dull ysgrythyrol. Y mae yn well genajm hefyd oblegid ei fod ar y cyfan yn gweithio yn ẁell. Cwynir yn ai.nl ar dudalennau y wasg Ym- neillduol Gymreig oblegid yr annhrefn, yr anghariad, yr anghysur, a'r rhwygiadau diddiwedd sydd gyssyllt- iedig â phennodiad gweinidog ym mhlith y sectau. Y mae y triol sermons yn ddirmyg ac yn ddiraddiad J ar ddynion o'r fath ag a ddylai pregethwyr, arwein- i___________________ _____ wyr y bobl, fod. Nid yw crefydd na'r weinidogaeth yn cael ei dyrchafu trwy fod dynion yn ymdyrru i gapel i bregethu ar gylch am y goreu, yn debyg fel ag y gwna gweision ffermydd ymdyrra i'r ymdrechfa aredig i " 'redig primin." Oredwn fod y dull hwn o bennodi pregethwyr yn tneddu i ddwyn y swydd i warth, ac felly i beri ì bob dyn ag sydd yn meddu ar raddau priodol o hunan-barch ymgadw oddiwrthi. Ond er ei holl ddiffygion, y mae y dull hwn yn awr wedi cael ei fabwysiadu gan Radicaliaid eithafol y wlad i ddewis aelodau Seneddol. Ym mhob tref o bwys y maent yn ymffurfio yn " Caucus," ao y mae y " Caucus" hwnnw yn honni goruwch-reolaeth pob peth perthynol i Wladlywiaeth. Y " Caucus " ■ydd i ddewis yr ymgeisydd ; y " Caucui " sydd i benderfynu pa betliau sydd raid i'r ymgeisydd eu pleidio: mewn gair nid yw Aelod Seneddol, yD ol cynllun y "Caucut" i fod'yn ddim ond machine i weithredu yn ol fel yr ysgogir ef gan wirepullers y " Caucus." Y mat yn llawen gennym weled fod rhai Bhyddfrydwyr yn meddu digon o annibynineth a gwroldeb i wrthod ym- ostwng i'r diraddiad ar sarhad yma y ceisir ei daflu arnynt gan y " Caucus." Y mae Mr Forster wedi gommedd gwerthu ei ryddid a'i annibyniaeth i " Gaucus " Bradford, ac y mae ambell nn yma a thraw wedi bod yn ddigon o ddynion i ddilyn ei esampl. Ond y mae eraill, ag y disgwyliem bethau gwell oddiwrthynt, wedi ymostwng i gymmeryd eu llusgo gan y "Caucus," ac yn eu plith Mr. Watkin Williams, yr aelod dros Dd'mbych. Bu ef, a thri neu bedwar eraill, yn dangos en hunain i " Gaucus " Southwarlc ychydig yn ol. Dywedir fod y "ddau cant" a wnaent i fynu y "Caucus," yn cynnwys lliaws o'r rhai mwyaf annysgedig, anniwyll- iedig, ac anwybodus, o boll etholwyr y Pwrdeisdref. Ond er hynny, yr oedd Mr. W. Williams yn dangos ei hun yn ostyngedig iddynt, ac yn amynèddgar pan oeddynt, yn debyg fel y gwna ffermwyr yn yr Agricultural S?mw, yn teimlo ei asennan i gael gweled a oedd yn prime. Ond er ei amynedd a'i ostyngeiddrwydd, ei wrthod a gafodd Mr' Watkin Williams gan " Gaucus " Southwark, oblegid fod yn y " Sho w " un a ystyrid gan y barnwyr yn Badical mwy prime Pelly y mae Mr Williams etto yn rhydd,a gall advertisio—"Wanted a seat for a Radical; Borough or County. Ojualifications—readiness, and willingness, to obey the behests of the Oaucus. Views—not particular—anything that may be dictated by the ' Caucus.'" Cynghorem Badicaliaid |, Sir Gaernarfon i anfon applicaHon heb golli amser»