Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

"Duw yn ei phalasau a adwaenir yn amddiffynfa."__.Pg. xlviii. 3. ImìlìfîÎDpl ijr Cglniffl. r*r j Rlooh treigla uchod,—ei wy» hen I wa&anaetl) Duwdod; Cana ei heu dinc hynod, Llüii, Llan, Llan jw'r fan i fod; Ebbw Fahd». O fewn dy gaerau heddwch boed, I'th lygoedd dened hawddfýd : Er mwyn fy mrodyr mao'r arch lion, A'm cyinmydogion hefyd. Fb. oxxii. Ctp. V. Rhif. 5. HYDiyEF, 1877. Pris 2g. CTNNWYSIAD. Crynodeb .................. 65 Oarganfyddiadau Newyddion—YDegwm.. .. y. 68 t*rif-ffordd y Brenin.......... .. 72 Wham y mae rhai o Weinidogion y Methodistiaid yn Bedyddio Plant Rhieni Di-broffes ?...... H Crefydd Sefydledig............. 75 íìhybudd o WerByll y Gelyn ........ 77 Öolygfa Ryfedd mewn Addoldy—Gwëinidog am bum ( awr yn y Pulpud .. ...... .. .. 78 ' Ardderchog Lu y Merthyri."......... 78 ífynnon y Llan .. .. .. .. .. .. 80 Amrywion .. .. .. ........ 80 lesoli yr Eglwys a'r un dan sylw, nis gallwn lai na ^dymuno, o eigion calon, llwyddiant mawr ar ym- drechjadau canmoladwy y Deon. Y mae y ffaith ei fod meyn cJn Heied o amser wedi dyblu cyllid y \Bangor Clerical Education Society yn galondidnid >bŷ<man iddo fyned rhagddo. GRYNODEB. Y N ein rhifyn diweddaf galwasom sylw at y cyn- X. Uun a gychwynwyd yn ddiweddar yn Esgob- ^eth Bangor er addysgu bechgyn talentog i weinidog- Mth yr Eglwys. Credwn fod y cynllun liwn yn un G'r rhai goreu a pherft'eithiaf a gychwynwyd erioed ; J beiddiwn ddweyd, os ca y geíhogaeth a haedda, y bydd ei ddylanwad yn fwy a mwy aiosol nag eiddo yr ^n cynllun a gynnygiwyd yng nghof neb sydd yn fyw. Amcenir rhoddi addysg drwyadl i fechgyn ^ddawol, ac er mwyn cyrraedd yr amcan hwn bwriedir eu cynnal mewn ysgol uwchraddol ain ryw ûedair blynedd cyn myned o honynt i lìydychen. Wlesid meddwl y buasai holl garedigion yr Eglwys yn ddieithriad yn ymlawenhau oherwydd cychwyniad Kymmudiad ag sydd yn sicr o fod mor fendithiol i'r ilglwys. Gŵyr pawb mai un o'r prif anhawsderau i ^arrio ym mlaen waith yr Eglwys yW cael rhai cym- *HwyS ì wasanaethu yn ei chyssegroedd. Y mae y tynilun a gynnygiwyd gan Ddeon Bangor yn aincauu cyflenwi y difl'yg. Dywedwn etto, gan hynny, y iÇallasem ddisgwyl i bawb a garant yr Eglwys, ac a Waethant am ei llwyddiant, roddipobcynnortliwyyn «u gallu i'w garrio allan yn weithredol. ünd uid "elly. Y mae rhai, neu i íod yn gywir, un yn yspio taryglon liaws yng nglyn â'r cynllun. Ysgrifeuodd <*n a eilw ei hunan " G " i'r Dywysogaeth, i geisio fychrynu y cyhoedd trwy godi o flaen eu llygaid f wy Jlag un bwgan. Ond gan fod attebiad boddhaol i 'ythyr "G " wedi ymddangos yn Y Dywysogaeth am íledi 14ydd diangenrhaid ydyw i ni s'ylwi yn fanwl to oi wrthddadleuon. Yr ydym o'n calon yn credu eu bod yn hollol ddisail a diwerth. A chan ein bod yn Vbl gredu na chychwynwyd yn Esgobaeth Bangor I ^tioeà unrhyw symmudiad yn tueddu gyinmaint i TTJwRTH wrando ar areithwyr gwrtheglwysig, VV pleidwyr y Liberation Society yng Nghymru, gallaî un gredu fod yr Eglwys Sefydledig yn nythle i bob äderyn aflan, a'i bod yn ddinystriol, nid i grefydd yn unig, ond i foesau hefyd. Y mae yn dda gennym weled fod Yrnneülduwyr mwyaf goleuedig Lloegr yn cyfaddef pethau amgenach. Dyma fel y dywedodd y Parch.. H. Stowell Brown, efallai y blaenaf a'r mwyaf dylanwadol o bregethwyr Ymneillduol Lerpwl, yng nghyfarfod mawr Canmlwyddiant Annibyniaeth Lerpwl, yr, hwn a gynhaliwyd ychydig yn ol: — ;< Nid aiff yr eglwysi rhydd dan unrhyw amgylch- iadau yn eglwysi gwladwriaethol; ac y_ mae yn amheus gennyf a oes un dosparth o wladweinwyr yn meddu ar y gwroldeb neu'r awydd i gynnyg y fath gyfnewidiad ; ond y mae'n amheus a allwn gyd â'r un tebygolrẁydd ddywedyd y bydd i'r eglwysi gwladwriaethol a fodolant gael eu rhyddhau yn ystod y ganrif nesaf. Mae y rhan fwyaf o'm cyfeillion Anghydfl'urfiol yu sicr ddiynimod y cymmer dadgys- sylltiad a dadwaddolind \e mewu llawer llai o amser ; ond hwyrach mai ' breuddwyd gwrach yn ol ei hewyllys ' ydyw......Nis gallaf gau fy llygaid rhag canfod y fl'aith fod o leiaf gymmaint o ddynion yn myned drosodd oddiwrth Ymneillduaeth i'r Eglwys Wladwriaethol ag sydd yn dyfod drosodd o'r Eglwys honno i Ymneillduaeth. Pan ymwelais â Scotland— er nachanfyddais yr Eglwys Iìydd yn llai ymdrech- gar nag yr ydoedd—-«tto cefais fod yr Eglwys Wla* wriaethol yn llawer llawnach o fywyd a gwaith n' yr arferai fod ; a chyn belled ag y gallaf fi ddarllen arwyddion yr amserau, mae gan greíydd wladwr- iaethol yrfa hir i'w rhedeg yng Ngogledd a Dehau Tiydain. Yinhellach, fe ymddengys i mi yn beth tebygol—pan y byddwn oll yn eglwysi rhydd—na byddwn am y rheswin o hynny yn fwy duwiol nagyr ydym. Nid oes un eglwys wladwriaethol yn yr Ünol Dalaethau ; ond, gyd â phob parch i breswylwyr V wlad fawr honno, nis gwn eu bod hwy yn onestach a mwy defosiynol na Saeson ac Ysgotiaid: ac o berthynas i dduwioldeb a moesoldeb cydmariaethol pobl eglwys wladwriaethol a phobl eglwysi rhydd yn ein gwlad ni, fe ymddengys i mi fod y cyfartaledd yn chwech o un a hanner dwtún o'r Uall. Vn bersonol