Welsh Journals

1 Duw yn ei phalasau o adwaenir yn amddijjynfa,,"—Ps. xlviii. 3. itòtffpflS ijr ^wr y gloch trcigla ncliod,—oi wys hen I WKMiiact.li Duwdod; Cana ei hen dinc hynod, Llan, Llan, Llan jw'r fau i fod; Kbkk Fàbdd. O fewn dy gacrau hcddwch hoed, l'th lysoedd detied hawddl'yd : Kr mwyn fy rorodyr mao'r aroh hon, A'm oymmydogion hefyd. Pb. chii. W V. Cyp. III. HYDREF, 1875. Pris 20.* --------5 CYNNWYS: D. Crynodeb.......... Capel Glynhengoed Cynnaliaeth Crefydd trwy foddion amheus ... Yr egwyddor fawr Brotestanaidd ...... Teyrngarwch a Thawelwcb Gwladol mewn perygl Yr Esponiad Awtlurdodedig ;........ ífugUndeb ............! í)yfodol Cjmru yn ol gair Cardinal Manning .. Auirywion ... /Q.............. =r-—r~ ,» -----------------_----------------- 65 67 69 70 72 78 75 77 80 tORYNODEB. GYDA bod y rliifyn liwn yn nwylaw ein darllenwyr bydd y löfed Gynhadhjdd Eglwjsig yn cael ei hagor yn Ktoke-upon-Trent. Y mae y programme yn cynnwys lluaws o destynau pwysigathra dyddorol i Eglwyswyr, ac y mae yn dda gennyin fod Pwyllgor y Gynnadledd wedi dangos doethineb mawr yn newis- iad y Testynau a'r Areifhwyr. Y maent wedi bod yn dra gofalus rhag i gynnulliad blynyddol yr Eglwys gael ei droi yn offeryn plaid. Yn wir un o'r bcndith- ion pennaf a' ddeilliant oddiwrth y Cynhadleddau blynyddol hyn yw en bod yn offerynol i ddwyn yng nghyd wyr Eglwysig o wahanol olygiadau, i gyd- ymgynghori yng nghylch y dull effeithiolaf i gario ymìaen waith yr Eglwys. Y mae hyn yn tueddu i feithrin goddel'garwch. Y ìnae y naill yn cael cyf- leusdra i weled y gwirionedd fel yr ymddengys i'r Uall. Heblaw hyn, y mae yr amgylchiadau dan ba rai y llafuria gwahanol Oíl'eiriaid yr Eglwys yn gwahan- iaethu yn ddirfawr. Nid yr un anhawsderau sydd i'w cyfarfod yn ein plwyfydd gwledig, lle y mae y boblogaeth yn denau a gwasgaredig, ac yn ein tref'- ydd mawrion, lle y mac y boblogaeth wedi ei ]>hentyrru megis ar ei gilydd. Aniean y Gynhadledd Eglwysig ?rw casglu yng nghyd brohadau y rhai sydd yn lafurio dan y fath wahanol amgylchiadau ; ac y mae y testynau a appwyntiwyd i ymdrin â hwynt yn y Gynhadledd eleni yn dra amrywiol, i gyfarfod âg amgylchiadau amrywiol y rhai sydd yn llafurio yn y Winllan. Y mae y mwyafrif o'r mattcrion yr ym- drinir â hwynt yn rhai hollol ymarferol; yn rhai yn dal cyssylltiad uuiongyrchol â gwaith yr Eglwyf- Gelwir ar y Gynhadledd i ystyried Pa fodd i wnerŵ- y berthynas rhwng Eglwj's Loegr â'r Eglwysl mewn cynnuundeb â hi yn agosach ; Pa fodd i gyfarfod yn llwyddiíinnus â'r ymresymiadau o blaid Amheuaeth ac Anghrediniaeth ; Natur a gwerth ein llenyddiaeth ddefosiynol; Cennadaethau ac Esgobion Cenhadol ; Gwaith gwragedd yng ngwasanaeth yr Eglwys; Addysg grefyddol yn ein hysgolion dyddiol; Agwedd yr Eglwys tuag at Eyrddau Ỳsgol; Natur a defnydd- ioldeb c^'farfodydd adfywiadol; Gwaith yr Eglwys yn y fyddin ac ym mhlith ycychwyr yn ein camlesi ; y modd effeithiolaf i ymosod ar y peeliod ofeddwdod, ynghyd â llawer o bethau^pwysig eraill. JJyma byn^ciau ^ydd yn "dai cyssylltiad agos â gwaith pob offciriad ym mha faes bynnag y bj'ddo yn llaf urio. Y mae a wnelonj; â'r anhawsderau sydd yn ei gyfarfod yn feunyddiol wrth gyflawni ei swydd bwysig. Yn y Gynhadledd ca llawer un sydd wedi hir fyfyrio arnynt, glywed pa fodd y mac ei frodyr yn y weinidogaeth yn cyfarfod â hwynt, a cha lawer awgrymiad gwerthfawr pa fodd i wneud ei ymdrech- ion yn fwy effeithiol. Bydd offeiriaid mwyaf dysg- edig a phroíiadol yr Eglwys yn ymdrin â bwynt, ac mewn amlder cynghorwyr y mae doethinèb â di- ogelwch. Nis gallwn lai na disgwyl y bydd y gyn- hadledd yn dra bendithiol. YMAE y Gynhadledd a gynhaliwyd yn Bonn wedi bod yn llawer mwy llwyddiannus nag y disgwyliai y mwyaf gobeithiol. Yr oedd o dan ar- weiniad y dysgedig Lír. Dollinger, yr hwn, yn ystod y diwrnodau y bu y Gynhadledd yn eistedd, a synai bawb a gafodd y fraint o fod yn biesennol, â helaeth- rwydd ei wybodaeth, ae â'i barodrwydd i gyfarfod âg anhawsderau fel ag y cyfodent y naill ar ol y lla.ll. Amcan mawr y Gynhadledd oedd ceisio cael allan lwybr i gyfannu y rhwyg rhwng yr Eglwysi Dwyr- einiol a Gorllewinol. O ganlyniad, prif bwngc y Gj'nhadledd oedd adran y Filioque yng Nghiedo Nicea. Un o brií' achosion y rhwygiad rhwng yr eglwysi oedd gwaith yr Eglwys Orllewinol yn ychw- anegu, ar ei hawdurdod ei bun, at y Gredo a fabwys- iadwyd yng Nghyngor Nicea. Y mae yn llawen gennym f'od Cynhadìedd Bonn wedi bod yn llwydd- iannus i ddarganfod llwybr i ddwyn oddiamgylch gyd-ddealltwriaeth ar y pwngc dyryslyd hwn. Yr oedd yr olygfa yn Bonn yn un a achosailawen- ydd i bob Cristion gwirioneddol ag sydd yn hiraethu am ddyfodiad yr adeg pan y bydd un o nodweddion harrfodol yr Eglwys i'w gwcled arni etto—Undeb.