Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

**ttU> yn ei pfialasau a adwaenir yn amddijfimfas'__Ps. xlviu. 3. m\ìì \\x (Eglmp. Twr y gloch trcigla uchod,—ei wy§ hen I wasanac t h Duwdod; Cana ei hen dinc hynod, Llan, LJau, Llan jv.'r fan i fod. EbJUT FAHDn. -=# O fewn dy gaerau heddwch boed, I'th lyeoedd deued hawddfyd : Er mwyn fy mrodyr mae'r aroh hon, A'm cymmydogion hefyd. Pe. oxzii. tlHIF. Ife CYF.^fc JH MEDI, 1875. Pms 2g CYNNWYSIAD. Crynodeb..................... 49 îom Paine yn Sylfaenydd y " Liberation Society " ... 51 ÍHsgyblaeth Esgobaethol yn Nghymru ... ... 57 '' Helactha le Dy Babell, ac estynant gortynau Dy Breswylfeydd " ............... 58 Annerchiad Llywydd Cymmanfa Portmadog...... 60 Atheist neu Grwydrwr ar yr Orsedd ... ... ... 63 Ail-ddychweliad Paganiaeth ............ 64 Ymneillduwyr yn noddi Pabyddiaeth......... 64 Amrywion..................... 64 GBYNODEB. YN yr adroddiad o ymgynghoriadau " School Board " Bangor yn un o'u cyfarfodydd misol, fel yr ymddangosodd yn y " Carnarvon and Denhigh Herald,'' dyddiedig Awst 7fed, 1875, yr ydym yn cael un neu ddau o bethau sydd yn galw am sylw. Dywedir mewn un man, " Ẅedi hyn, bu ymddiddan çyfeillgar mewn dull anffurfíol ynghylch y|ffordd oreu ì wellhau yr ".attendance " yn yr ysgolion. Barn y Cadeirydd oedd y dylent wasgu ar y rhieni a'r athrawon i beidio ymddiried gormod yn y swyddog gorfodol (attendance officer). Dywedodd yr Ysgrif- enydd ei fod ef wedi cynghori Mr. Lewis Jones, yr athraw sydd newydd wedi ei bennodi i Ysgol y bechgyn yn Garth, íbd i'r athrawon ymweled â neu anfon llythyr at rieni bob plentyn sydd a'i enw ar lyfrau yr Ÿsgol, a rhoddi gwahoddiad iddynt i gydweithio." Uaiawn, Mr. Cadeirydd ! Da iawn, Mr. Ysgrif- enydd! Da iawn ydyw peidio ymddiried mewn ^wyddogion ! Da iawn ydyw talu ymweliadau ac anf'on llythyrau at bobl barchus ! Ond i ba ddiben y beichiwyd dinas Bangor â threth drom y " School Board " P Beth oedd esgus y "Wirc pullers" a'i gosododd ar y dref P Dywedent nad oedd dim modd cael y plant i'r ysgol heb ddeddf, a swyddog i'w gor- fodi, a threth i dalu i'r swyddog. Ac yn awr, ar ol i'r bonheddigion gael treth, ar ol i'r Cadeirydd gael ei gadair, ar ol i'r " Clcrk " gael ei swydd, y maent yn cyfaddef yn gyfeillgar gyd â'u gilydd mai loloedd y son am orfodaeth, mai ofer ydyw ymddiríed mewn at rieni cyd-weithiol sydd i wneud y gwaith! ! Felly swyddogion, mai pẁt o lythyr oddiwrth yr athrawon yi oeddym ni yn dywcdj'd bum mlynedd yn ol. Ond os felly mae, pa achos oedd am dreth p Tua diwedd yr adroddiad darllenwn etto fel y canlyn :—" Ar gyn- nygiad y Cadeirydd, yn cael ei eilio gan y Parch. C. Davies, rhoddwyd gorchymmyn i'r " Overseers " y plwyf godi £230 o dreth ; ond fod £100 yn unig i gael eu talu yn awr, a'r gweddill ar ol y cyntaf o Hydref, pan y bydd yn disgyn i gyfrifon arianol y fiwyddyn 1876. Y mae blwyddyn y " Board " yn diweddu ar y 29ain o Fedi." Ai diben y cynllun yna ydyw ceisio cuddio mawredd y baich, a chelu oddi- wrth bobl Bangor pa faint maent yn dalu am swydd- ogion sydd yn gwneud dim, heblaw cyttuno yn " gyfeillgar" i roddi eu gwaith ar gefn rhyw un araìl P \/Ny"Liverpool Daily Courier" dyddiedig Awst X 14, yr ydym yn cael hanesyn bach, sydd yn taflu tippyn o oleuni ar weithrediadau y Sectau yn ein trefydd mawr. Dneth Mr. James, y Bargyfreithiwr, o flaen y " Police Court,'' i ofyn i'r Ynadon gefnogi ymdrecn Mr. Branson, diweddar oruchwyliwr yr "Adelphi Theatre" i gael trwydded i'w alluogi i wneud adeilad, yn '" Beaufort Street, Toxteth Park," yn chwareudý. Pa adeilad ydywP Attebed yr ad- roddiad. " Y mae yr adoilad yn awr yn cael ei ddef- nyddio fel Capel, ac adnabyddir wrth yr enw ' Capel Wesleyaidd Ebenezer,' sef yr un y mae Mr. Branson yn awr ar fedr ei brynu a'i droi i fod yn ' Theatre.' Ithoddodd Inspector Iiogerson dystiolaeth ffafriol am gymmeriad yr ymgeisydd, ond mewn attebiad i gwesti^'nau yr Ynadon dywedodd fod yr adeilad yn sef^'Il mewn ardal led isel, a bod amryw o'r trigolion mwyaf parchus yn wrthwynebol i'r Capel gael ei droi i fod yn ' Theatre.' " Y mae yr hanesyn bach uchod yn siarad cyfrolau, chwedl y Kais, am y dull Ymneillduol o weithredu yn y trefydd mawrion er pregethu Efengyl i'r tlodion. Y mae yr ardal yn isel, hynny yw, yn dlawd, ac o ganlyniad nid oes yno ddim arian setti i'w cael i dalu am Oapel ac i gynnal Pregethwr. Am hynny y mae yn rhaid i'r " achos'' fyned ar ol yr arian. Oherwydd fod yr ardal yn isel, hynny yw, yn dlawd gadewir holl ofal ysprydol yr eneidiau i'r Eglwys. Er mwyn eael arian y mae y sect yn gwerthu y Capel i fod yn chwareudŷ gwageddus, y mae lle i ofni, i lygru yr ardal ae i wneud gwaith y gweinidogion Eglwysig yn íwy anhawdd ! Ai barn y bobl hyn ydyw nad oes