Welsh Journals

N_ " Duw yn ei phalasau a adwaenir yn amddiffwtfa»__Pa. xlviii. 3. Itòtffpijìiìi tlf Cjlllîi y glooh treigla uchod,—el wyg hen I wasanacth Duwdod; Cana ei heu dino bynod, tlan, Uan, Llan y w' • fan i fod.i EbBK J" Á.BDD. 0 fewn dy gaerau heddwoh boed, I'th lysoedd deued hawddfyd: Er mwyn fy mrodyr mae'r aroh hon, A'm cymmydogion hefyd. l'B. OXXII. W III Cyf. III. AWST, 1874. Pris 2o CYNNWYSIAD. ^íynodeb .............. ............ 33 Me Mr. Gladstone mewn Gwleidyddiaeth ... ••• 34 ^ndeb yr Eglwys yn Hanfodol i'w Llwyddiant ••• 34 ^arlitbydd Swyddogol Amddiffyniad Eglwysig ••• 37 ^hagdrefniadau Gor-brydlawn Yspeilwyr yr EglwyB 38 ^ystiolaeth Ymneillduwr am Ymneillduaeth.. • • 39 ^adl Ehyl a'i Chanlyniad................. 39 ^adeb yn Nerth, ao Anghyttundab yn Wendid . • 40 "obaith yr Tglwys yn Nghymru ......... 43 ^Jfathrach Ymneillduaeth ac Anffyddiaeth ...... 45 ^hyfel Drefnedig nid Ehuthriadau Geurillaidd ... 46 "wy Sydd yn Addysgu y Bobl i' ........, ••• 47 **ûrywion.................. ........ 48 CBYNODEB. RWY offerynoliaeth yr Arholwyr Esgobol y noae'r P Gymdeithas Genhedíaethol wedi ei galluogi i gael Y stadegau yn dangos y cynnydd a wnaed mewn ar- jpoliad esgobawl yr Lloegr a Chymru. Dengys atteb- ^H a dderbyniwyd i gylch lythyrau a anfonwyd allan yn gynnar y sessiwn nesaf. Y mae y bil hwn wedi codi cythrwfl dychrynllyd yng ngwersyll yr Ym- neillduwyr politicaidd, er nad oes un cam wedi ei wneud a hwy. Unig amcan y mesur ydyw talu sylw i ddymuniadau sylfaenwyr yr ysgolion, yn hytrach na gweithredu yn unol â chyngor Argl. Lyttelton, sef eu gwthio i'r clawdd neu rywle poethach. Pa fodd yr hoffai Ymneillduwyr i'r Llywodraeth drosglwyddo llywodraethiad ysgolion a sylfaenwyd gan rai o hon- ynt hwy i ddwylaw Eglwyswyr ? 76di eu hattal rhag derbyn un math o addysg Fefyddol; tra o'r 924 y gwrthwynebid iddynt dder 17û gwersi o Gatecism yr Eglwys y mae'r mwyaf'rif o onynt yn Babyddion neu iuddewon. Mewn 2620 r ysgolion yr oedd yr addysg grefyddol yn bobpeth x gellid dymuno iddi fod, 2754 yn foddhaol, ac mewn ^7 yn anfoddhaol. Dü Tŷ Isaf y Gymmanfa Eglwysig yn ddiweddar £j yn dadleu yn wresog ynghylch y dymunoldeb ^do ddiwygio ei hun. Yr oedd y rhan fwyaf o'r Modau yn canínol sefyllfa bresennol pethau, er ar yr **« pryd yr addefent y dylai y Clerigwyr gael eu cyn- ^*ychioli yn weìl. Ond nid oedd yno ond ychydig yn ÍOddlon gollwng y lleygwyr i me Äasai hynny yn cyfnewid sefyllfa *>• ^ * ewn, o herwydd y •yfansoddiadol y OIÎERWYDD fod terfyniad y senedd-dymmor ẃrth y drws, darfu i'r Prif Weinidog alw yn ol ^aryw welliantau yn y bil sy'n dwyn perthynas â'r *sgolion Gwaddoledig oeddynt wedi eu cynnyg gan f Llywodraeth. Ond bwriedir eu dwyn o flaen y Tý J DECHREU'r mis hwn dadlennodd Mr. Disraeli gofadail Argl. Derby a gyfodwyd yn ddiweddar yn Parliament-square, Westminster. Yr oedd cwmni liiosog a pharchus yn dystion o'r ceremoni, yn cyn- nwys yr larll presennol a'r rhan fwyaf o aelodau eraill y Weinyddiaeth. Torrwyd y gweithrediadau yn fyr. Yng nghorph ei araeth dywedodd ý Prif Weinidog fod y gofgolofn wedi ei chyfodi nid yn unig fel coffadwriaeth, ond hefyd fel esiampl: oblegid er fod yr Iarll diweddar yn ddyledus i ryw raddau i'r sefyllfa yn yr hon y ganwyd ef ynddi, etto yr oedd yn ddyn a fuasai yn ymddyrchafu ac yn arwain bydded yr amgylchiadau a'u cylchynant y peth y bônt. Nid oes neb yn í'yw a adwaenai Argl. Derby yn well na Mr. Disraeli. "V? STYRID y Bala yn enwog yn ei gyssylltiad a'r X a'r Bibl Cymraeg. Yno y bu fyw a marw Mr. Charles, un o sylfaenwyr y Fibl Gymdeithas. Ei ar- wyddair mewn cyssylltiad â'r Gymdeithas oedd, Y Uibl i bawb o bobl y byd. Yn mis Chwefror di- weddaf agorodd Bwrdd Llanycil, ysgol mewn cyssyll- tiad â'i Bwrdd yn Maesywaen, oddeutu tair milltir o'r dref. Cynnwysa gant o blant, ond anaml iawn y ceir jno ddeugain. Ar y mur mae a ganlyn—" Ei le i bob peth, a phob peth yn ei le." Ond bydded hyspys i Gymru benbaladr nad oes le yn yr ysgol hon i'r Bibl. Mae'r ysgol wedi bod mewn bodolaeth dros bum mîs, ond nid yw y Bwrdd Ysgol wedi anf on yr un Bibl iddi etto. Mawr yw y stŵr yn yr ardal gyd â'r Gymdeithas Fiblaidd, a dyma un o'r tai mwyaf pwy- sig yn y plwyf heb yr un Bibl. Dyma beth yw cyfranu addysg grefyddol yn ysgolion y Bwrdd ! MAE seîyllfa amgylchiadau yn Spaen yn parhau yn ddyrys ac anfoddhaol. Anhawdd iawn yw cael newyddion credadwy oddiyno. Y mae'r adrodd- iadau a gyrhaeddanfc y wlad hon un diwrnod yn gyff-