Welsh Journals

"Duw yn ei phalasau a adwaenir yn amddiffynfa%»—pg. xlviii. 3. &mìẁiteìẁ rçr Cglntp. *r y gloeh treigla nchod,—ei wys hen I wasanaot h Dnwdod ; Caua ei hen dinc hynod, Llan, Llan, Llan yw' ' fan i fod. Ebhn Fabdd. O fewn dy gaeran heddwoh boed, l'Ui lysoedd deued hawddfyd: Br mwyn fy mrodyr mae'r aroh hon, A'm oymmydogion hefyd. Pb. oîiij. Rhif. X. Cyf. I. MAWRTH, 1874. Peis 2a. CYNNWYSIAD. ^rynodeb ........................... Athrawiaeth ddieithr ynghylch rhwymedigaethan moeaol geirwirdeb, gan y Faroh. Jolm Owen, gynt o'r Ty'nllwyn, a Mr. Morgan lìicharda (Morgrngyn Maohno), Bangor ... ..... ^Mnrywion........................ îìhyddid, gwaith, a chrefydd............ £r Eglwya fel nnig gartrefle arafwch crefyddol * modd i fod yn fwy na chonowerwyr...... A.wr yr ornohaflaeth Geidwadol yn awr diwyg iadan EglwyBÌg .................. Arwyddion yr Amserau................... < oyfnewidiad ym marn y wlad yn sicrhau tawelwch i'r Eglwys i weithio ............ îJaii yr EglwyB yn y "Wladwriaeth ......... 145 147 151 152 155 15G 157 153 159 100 ÖBYNODEB. PRIODOLA y "Gwron o Fadryn," sef, Mr Love Jones Parry, ei orchfygiad yn yr etholiad di- weddar i ddiffyg ffydd yr etholwyr yn nirgelwch per- ÍEaith y " Ballot," ac y mae yn datgan ei grediniaeth y caiff ef fwy o gefnogaeth pan y daw y lliaws i weled ŷ gallant ei gefnogi yn y tywyllwch ac yn ddiarwybod l'w cyd-ddynion. Nid ydyw y " Gwron o Fadryn " ỳnyr annerchiad " Ffarweliadol" yma, ddim yn dangos Uawer o gyssondeb fel ymresymmwr, na rhyw ormod- ^dd o hunan barch. Y mae yn anghysson iddo ddy- w-edyd fod dirgelwch yn anghenrheidiol er sicrhau ei Wyddiant yn 1874, gan ei fod ef wedi llwyddo i gael *hwyafrif o etholwyr y Sir i bleidleisio drosto yn yr ^mlwg yn 1868. Paham y mae tywyllwch yn fwy ^nghenrheidiol i Mr. Jones Parry eleni nag oedd bum ^alynedd yn ol ? A ydyw ef wedi cyflawni gweith- *edoedd yn yslod ei eisteddiad yn y Senedd, na *eiddia neb eu cymmeradwyo oddieithr iddo gael ei ^rchuddio yn ei waith gan fantell dywyll dirgelwch Íerffaith ? Y mae Mr Jones Parry yn gwneud ang- yfiawnder ag ef ei hunan. Er ei fod yn Eadical Ŵhafol, am orthrymmu y wlad â " School Boards " ^iachos, ei beichio â threthi trymion, am daflu y Bibl frr ysgolion, a threisio cydwybodau rhieni tlodion, etto Çonnod o beth ydyw iddo ef ddywedyd, yn iselder ei ÿspryd, fel ymae wedi dywedyd yn ei annerchiad, nad Oes neb o'r etholwyr yn ei garu ond y rhai sydd yn <ìaru y tywyllwch, ac nad oes dim modd i'r sir gredu ynddo nes y bydd wedi dyfod i gredu na oleuir byth ilao ddirgehon y tywyllwch ac nad eglurir byth mo fwriad ei chalon. Nid oes neb o'i kwrthwynebwyr wedi dywedyd geiriau mor galed am Mr. Jones-Parry ag y mae er yn ddywedyd am dano ei hunan. Pwy ond efe a ddywedodd mai dydd ei lwyddiant fydd dydd y ty wyllwch perffaith p DYWEDIR fod eithafion yn aml yn cydgyfarfod. Efallai nad oes dim eithafion yn gòrwedd ymhellach oddiwrth eu gilydd, yn ol eu barn eu hunain, na Phabyddiaeth ar un llaw a Seculariaeth ar y Uaw arall. Etto y maent yn agos iawn at eu gilydd yn eu hyspryd, ac hefyd yn nullwedd eu gweithred- ìadau. Y mae y newyddiaduron Pabyddol yn cam- adrodd, yn cam-ddarlunio, ac yn cam-liwio ffeithiau gwrthrychol hanesyddol yn y modd mwyaf digywilydd. Ond yr ydym o'r farn y gall rhai o ohebwyr " Baner ac Amserau Cymru " ysgwyd dwylaw â'r ysgrifenwyr sydd yn defnyddio yr ysgrifell dan arweiniad yr egwyddor, " Gwnawn ddrwg fel y cynnorthwyom achos a fernir gennym ni yn un da." Buom yn bresennol mewn cyfarfod ar amser yr ymdrech ethol- iadol diweddar, a gwelsom yr hyn oll á gymmerodd le. Ychydig o ddyddiau gwedi hynny gwelsom hanes y cyfarfod yn ngholofnau y " Faner," neu yn hytrach hanes yr hyn a ddymunasai y gohebydd fod wedi cym- meryd lle ynddo. Ÿr oedd yr ysgrif yn hollol anghywir o'r dechreu i'r diwedd. Ar ol ei darllen, y sylw ddaeth i'n meddwl ar unwaith oedd hwn, " Y mae hi wedi myned yn nos ar eu hachos, od oes angen arnynt am droseddu holl ddeddfau geirwirdeh er mwyn ei gadarn- hau." Dangosodd dydd yr etholiad mai gwir oedd ein prophwydoliaeth. Pan y mae cefnogwyr unrhyw achos yn gollwng eu gafael ar wirionedd ymarferol, y mae dinystr eu dylanwad yn agoshâu. Er bod y " Faner " yn pleidio alltudiad Gair Duw allan o'r ysgolion, cofied fod camdystiolaeth yn drosedd, a'r nawfed o orchymmynion Duw yn parhâu yn ei nerth. DA gennym gly wed fod gwrthwynebwyr Mr. Richard Davies yr aelod Seneddol dros Sir Fôn, yn pen- derfynu gwneuthur pob ymdrech i ennill buddugohaeh yn yr etholiad nesaf. Y mae Mr. Davies yn ddyn parchus, pwyllog, call, a dylanwadol. Ond nid rbyw lawer ydyw ei wybodaeth am wleidyddiaeth. 0 gan- lyniad y mae ef wedi ymddarostwng i gael ei arwain gan " Wire pullers" eithafol y blaid Radicalaidd, i daflu egwyddor rhyddfrydiaeth gymmedrol o'r nailldu ac i gofleidio cynllun y " Birmingham League " i osod traul addysg y wlad ar y Trethdalwyr, ac i wneud yr addysg honno yn ddigrefydd a difibl. Nid oes mwy- afrif o etholwyr Môn yn awyddus am ychwaneg o drethi nac ychwaith am gau gair Duw o'r ysgolion.