Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y TYST APOSTOLAIDD. HYDREF, 1850. LLYTHYR CYMANFA ABERTEIFI, Í.R ÉGWYDDORION YR YMNEILLDUWYR. A'R DYLEDSWYDDAU A AWGRYMÍR GAN YR EGWYDDÜIllON HYNY. ffîan S. $3&iliiam$, Sbçrnsl&rgtf). Anwyl Frodyr,— Gan ein bod wedi ein cynnal gan Hagluniaeth ddwyfol y Duw mawr yn í'yw, a chan eiras, mewn undeb â'i achos, i weled un eto o'n Cymanfaoedd b'.yn- yddol,fe'n cymhellir gan hyny i^Ddioh b i Dduw a chymeryd cysur." Diolch iddo ara y daioni a dderbyniasom yn yr amser a aeth heibio, a chymeryd cysur, gyda golwg ar amser dyfodol. Mewn trefn i'ch cynnorthwyo i seí'yll yn y íFydd, yr ydym yn arferol i'ch unerch ar ry w bwynt bob blwyddyn. Y mater y galwn eich 8}'lw ato y flwyddyn hon yw, Ein Hegwyddorion fel ymneillduwyr, u'r dyledswyddau a atogrymir gan yr ey- wyddorion hyny. Tybied yr ydym y dylai pob aelod yn ein plith i fod yn adnabydd- us â'r egwyddorion hyn. Byddai ym- drech mawr yn mysg yr hen onghydffurf- wyr i ddysgu i'w gilydd, ac i'w teuluoedd, yr egwyddorion yma; ncymddengysi ni fodyn anghenrheidiol i bawbo'ranghyd- tfurfwyr i fod yn hyddysg ynddynt, yn enwedig yn yr amser presenol. Gwydd- om fod llawer yn ein plith nad ydynt yn foddlon i'r enw ymneillduwyr, ohlegyd ygolygant fod Bedyddwyr y Crediniol yn "sect wreiddiol." Wrth y personau 'hyn, yr unig beth a ddywedwn yw ein bod yn defnyddio y gair yn ol"llafar gwlad,"—nid ydym yn golygu yr egwydd- orion hyn ond ail raddog. Gwyddom, ac vrydym yn lîawenhau yn y wybodaeth hòno, fod llawer o dduwiolion yn lled an- udnabyddus o.honynt yn yr Eglwys Sef* ydledig, ond barnu yr ydym eu byd yn dal perthynas^ mor agos â gwirioneddau mawrion abywiol yr efengyl,fel y maent yn nodedig o waaanaethgar iddynt, os nid yn anghenrheidiol er eu hamddirFyniad a'u dyogelwch. Mae hyn yn ff'aith, fod crefydd ysbrydol ac efengylaidd bron gwedi myned allan o'r byd, pan yr oedd yr egwyddorion hyn yn cael eu dibrisio gan y byd Cristionogol, a'r ychydijç oedd yn eu dal, yn cael eu herlid ac yu gorfod ymguddio mewn Ueoedd anial. Ond er aiiiser y diwygiad fe ddaethant yn fwy aii)lwg, a'r rliai a'i proffesent yn fwy lli- osog, ac yn ystod yr amáer hwn y mae crefydd efengylaidd wedi adfywioi radd- au mawr. 1. Ymhona yr ymneillduwyr fud gau ddyn hawl i farnu trosto ei hun,ac i add- oli Duw yn ol cymhellion ei gydwybod, hcb fod yn agored i gael ei niweidio yn ei berson, ei ryddid, na'i feddianau obleg- yd hyny. Golygant fod hon yn hawl naturiol, eibod yn ei feddiant cyn ei fod yn aelod o gymdeithas wladol, ac nad oedd yn ei choiii pan yn dod yn aelod o'r cyfryw gymdeithas; ac na ddylai llyw- odraeth wladol roddi un rhwystr ar ei ffordd i addoli ei Greawdwr, os aa fydd wrth wneyd hyny yn niweidio hawliau dynion ereill. Tybiant fod yr hawl o farn bersonol yn cael ei dal allan yn yr ysgrythyrau,—"At y gair ac at y dyst- iolaeth, oni ddywedant yu oi y gair hwn, hyny sydd am nad oes oleuni ynddynt:" " Profwch bob peth, deliwch yr hyn sydd dda:" "Auwylyd na chredwch bob ys- bryd, ond profwch yr ysbrydion a'i o Dduw y maent." Honodd yr esgobaeth- wyr yr hawl hon pan yr yrnneilìduasaut oddiwrth Babyddiaeth, ac y maent yn * addoli Duw yn eu tyb hwy inewn modd mwy ysgrythyrol, ac nid ŷm ninau ond defnyddio yr un hawl pan ar ol ymchwil- iad yr ydym yn bamu fod eu credo a'u ffurf o addoliad yn anghyson â meddwl ac ewyllys Duw; ac yr ydym yn ym- drechu i'w addoíi mewn ffordd a fernir genym sydd yn fwy cymeradwy yn «ì olwg; ac oblegyd ein bod yn golygu fod yr hawl hon yn eiddo pob dyn, yr ydym yn gwrthdystio yn erbyn hawl y llywodr- aeth i'n goddef, ac yn ymdrechu mewn ffordd gyfreithlon i ymryddhau oddiwrth y blinderau ac yr ydym fel ymneillduwyr yn llafurio oddi tanynt. Yr ail egwyddor yw, Mai Iesu Grist yw unig ben ei Egluys. Áml yn yr ysgryth- 29