Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

MEDI, 1847. Burftcfcfcau îEttfoostott %v -Ssltogg* JOHN THOMAS, YR EFENGYLYDD CYHTAF YN BENGÀL. (PAEHAD O TU DAL. 1G4.) Wedi i John Thomas gael yr arwydd- ion a nodwyd, fod yr Arglwydd yn agor drws y flydd i'r Hindws, efe a ddychwel- odd adref yn 1792, gyda hwriad fel y nodwyd yn barod, i fíurfio math ar drysor- fa, a chael rhyw gyfaill gydag ef yn ol i bregethn i'r Paganiaid, a chyfieithu jTr ysgrythyrau i'w hiaith. Wedi cyraedd o hono i Lundain, efe a ddechreuodd ymofyn â'r hen Weinid- ogion mwyaf eu dylanwad yn mhlith y Bedyddwyr,megysyr Hybarch Ahraham Booth ag ereill, am gymhorth at y gwaith, ond j'r wyf fi yn meddwl nad gwresog iawn oedd y derbyniad jrr oedd yn ei gael ar y dechreu; ond nid oedd dim yn tori ei galon, ond parhai yn y gwaith. Ysgrifenodd hanes ei lafur a'i lwyddiant yn mhlith y Paganiaid, yn nghyda dys- grifiad o'u gwlad, eu hiaith, a'u harferion coelgrefyddol; prisoedd anghenrheidiau at gynnaliaeth dyn, &c, &c.;yn nghyd â'r olwg obeithiol oedd am dderbyniad i'r efengyl yn eu plith. Tra yr oedd efe fel hyn yn ymdrechu yn ddiwyd dros y Paganiaid, heb wybod dim fod gan un dyn ar y ddaear olwg ar yr un amcan ond efe ei hun; yr oedd y brodyr yn Northamptonshire, yn ym- drechu yn ëgniol i íTurfio Cymdeithas i'r dyben o anfon yr efengyl i'r Paganiaid, a hyny heb wybod dim am dano ynteu. Rhyfedd fel yr oedd yr olwynion yn troi! Ond mewn cyfarfod yn Northampton, Tachwedd 13,1792, hysbyswyd y cyfeis- teddfod fod un John Thomas, gweinidog y Bedyddwyr, yr hwn a fuasai am rai blynyddau yn yr India, yn dysgu iaith y Bengaliaid, ac yn pregethu iddynt, y pryd hyny yn Llundain, a'i fodyn mawr ewyll- ysio i gael tanysgrifiadau er ei gynnorth- wyo ef a rhyw gydìafurwr gydag ef i dcìjrehweljTd yn ol. Ofnent ar y cjmtaf y buasai y naill yn rhwystr i'rllall, amedd- yliai rhai mai gwell a fuasai ymdrechu gwnej-d y ddau achos yn un. Cydunodd y Pwj'llgor i wneyd ymofjmiad i gyineriad ac egwjrddorion John Thomas. Cj'farfod arall o'r Pwjdlgor a alwyd yn nghyd, yr hwn a gyfarfu yn Cettering, Ionawr 9, 1792, jrno y mynwyd ffrwyth eu hymofyniad yn nghylch cjrmeriad ac egwyddorion John Thomas, eu bod wedi derbyn hanes boddhaol am dano, jTna wedi adrodd jTr holl hanes ac jToeddj'nt jrn allu ei gael am ei lafur diweddar ef jm India, penderfynwyd yn unfryd, "Ei bod yn ymddangos fod drws agored i bregethu yr efengj-1 i'r Hindws. Ac oddiwrth yr hyn oeddynt wedi ei glywed am gymeriad, egwjrddorion, galluoedd, a llwyddiant John Thomas, fod undeb âg ef yn y gorchwyl pwysig hwn yn beth i'w ddymuno; ac os byddai iddo ef i gyd- synio â'r cynnyg hwn, fod i'r Pwjdlgor jTmdrechu j'mofyn am gydymaith iddo." Ond yr ymofyniad pwjrsig nesaf oedd, os cydsyniai Thomas âg ammodau y Gymdeithas,i fyned allan o dan ei nawdd