Welsh Journals

Y DRYSORFA. Rhif. 10.] AWST, 1827. [Llyfr-.iV. HANES EGLWYS CRIS'T. ( Parhad o du dal. 264.) Sylwýd eísoes, ar ol i rym y 4ydd erlidigaetb, trwy Marcus Antoninus, laesu i raddau yn Smyrna, ar ol Merth- yrdod Poiycarp, torrodd y fílam allan gyda gradd mwy o echryslondeb yt) Lyons a Vienne, dwy ddinas gym- mydogaethol yn neheribartri Ffraingç, oddeutu y flwyddyn o oed Crist 177, ac o dair i bedäir blÿnedd o ftaen marwolaeth M. Antoninus. Yr oedd èi ryfel yn erbyn y Marcomanni, a'r waredigaeth wyrthiol a gawsäi trwy weddi'au y Ileng Gristionogol, tybygid, ẅedi bod yti foddion i wäreiddto ei greulondeb dros ychydig; ond dy- chwelodd ei anian erlidigaethus, gyda grym chwanegol, yn yr ämser á gry- bwyllir. Yr oedd y dinasoedd hyn wedi cael eu breintio â gradd helaeth o oleuni a chariad efengýlaidd. Yr oedd "Yienne yn hen drefedigaeth Ruf- éinaidd, ohd eglwys Lyons yn fwý diweddar. Yr ydys yn casglu^ ar seiliau da, ei bod ỳo ddyledus i èmyrna, a'r parthau cymmydogaetbol ÿn Asia Leiaf, am ei dechreuad, a'i magwraeth, oddiwrth enwau Groeg- aidd rhai o'r blaenoriaid eglwysig, megis Pothinus ac frenseus. Pwy bynnag a daflo ei lygad ár daflen Llýfr iv. ddaearyddol o Ffraingc, a wel fod Ly- ons yn awr y ddinas fwyaf o'r wlad honno, nesaf at Paris, yn sefyllfa dra chyfleus i fasnach, ar gyssylltiad y Rhone a'r Spane, Y mae yn debygoí fod morwriaeth Mòr y Canoldir yn cael ei ddwyn ym ralaen gan farsiand- wýr Lyons a Smyrna: ac oddiwrth hyn yr ymddengys mor hawdd oedd dẃyn yr efengyl o eglwysi Ásia Leiaf i Lỳons, a deheubarth Ffraingc. Pa faint yr oedd Üuẁ wedi ei llwyddo yno, a ymddengys oddiwrth fawredd dioddefiadàu ei phroffeswyr, a'u diys- gogrwydd yn dioddef. Yr oedd Ly- ons a Vienne yn chwiorydd, o ba rai nid oedd raid i'w mamau yn Asia gywilyddio. Ỳma y canlyn ychydig bigion o Lythÿr eglwysi Vienne a Ly- ons at eu brodyr yn Asiá a Phrygia. 44 Gweision Crist, yn preswylio yn Ŷienné a Lyons, at y brodyr yn Asia Briodol a Phrygia, y rhai sydd yn rheddu yr un ftyrfd a gobaith pfyned- igaeth a ninnau, tangnefedd, a gras, a gogoniant, oddiwrth Dduẃ Dad, a Christ Iesu ein Harglwydd. Ni's gallwn ddarlunio yn gÿwir mewn geiriâu, faẁredd ddioddefìadaru y saint, a*r ámrỳwiol rywogaeth o honynt, m Nn