Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

CYLCHGRAWN" CYMREI(î, HYDÍtEF, 1824. BUCHEDDAU ENWOGION YR EGLWYS, "'' Am hynny tra yr ydym yn cacl amser cyí'addas, gwnawn dda i liawb."—Gat.. vi. 10. YIl ARCHESGOB CilANMER. (Parhud o du dul. <Z60.) Ji mddangosodd mawr ddefnydd- ioldeb yr Arcb-esgob yn ei swydd uchel anrhydeddus mewn amry w fodd- ion, a'i awyddfryd dichlyn i wneuthur pob daioni. Lfe oedd y canol-bwynt o'r hwn y tarddai pob amcan a gweith- red glodwiw er diwygiad yr eglwys, ac i'w ragorol gallineb ef y dylid yn gyfiawnaf gyfrif (dan fendith Duw) y rhan fwyaf o'u llwyddiant. Atnryw wyr dysgedig a lettyent yn ei neuadd groesawus, neu a ymgynnalient ar ei haelioni, a bu llyfrau gwerthfawr a phregethau y rhai'n yn llesol hynod i oleuo tywyllwch cyffredinol y deyrnas. Gan mai clod priodol y diwygwyroedd bod eu crefydd hwynt wedi ei hadeil- adu ar y Bib), felly eu gofal pennaf oedd hyspysu i'r byd y llyfr gwerth- fawroccaf hwnnw, megis sylfaen eu tfydd a'u gobaith. Yn y flwyddyn 1539, cyhoeíddwyd yr argraphiad nod- edig o'r Bibl Saesoneg, yr hwn a elwir y Bibl MAWB, o herwydd maint- ioli anghyffredin y llythyrenau y pryd hynny. Cynnwysai yr argrapbiad hwn amryw ddiwygiadau ar bob ar- graphiad o'r blaen; ac y mae efe yn fwy haeddiannol o sylw presennol yu hydiief, 1824, gymmaint a bod y Saüwyr Saesonrg yn ei ridílyn hyd heddyw,* yr hyn yw achos y gwalianiaelh yn yr iaith hon- no rhwng llylr y Sallwyr a'r cyfieitlí- iad diwygiedig diŵeddaf yn y Bibl. Y mae achos cryf i feddwl niai dan nodded ac annogaeth Dr. Cranmer y cyhoeddwyd yr argraphiad hwn, ac iddo ef osod arnryw ddysgedigion i'w oruchwylio a'i ddiwygio. Yn 1540, cyhoeddwyd argraphiad arall o'r Bibl.f yr hwn a elwir ar- graphiad Cranmer; oblegid iddo ef gyfansorldi y rhagymadrodd, a diwyg- io amryw feiau â'i bin ysgrifen ei hun. Daeth Cyhoeddiad Brenhinol allan, yn gorchymyn i hob plwyf brynu y Bibl hwn, a'i osod yn eu Heglwysydd. Eithr yn gymmaint a bod hwn, megis pob argraphiad arall, wedi ei wneuthur mewn mawr brysur- deb, o herwydd anghenion ysprydol y wlad, eithr yn llai cywir a difeius nag * Arferid darllen yr Epistolau â'r Efengyl- au ÿll ngwasailsstll yr allor yn ol yr ar- grapliiad hwu tan amser Siail II. t Y titl oedd fcl hyn— The Bible in í». glishe; thut is to sayet tlte content of ul thc ttnltj Scripture bath of the Olde nnd Ntioe Teslamcnt, tcith a l'rologe tliereinto mude Inj the. Recerende t'athcr in God, Thomas Ateh- byshop qf Canterbury, Oo v