Welsh Journals

GWYLIEDYDD; 8EF, Cÿlchgrawn cymreig. TACHẂEDDj 1822. BÜCHEDDAU ENẄOGION YR EGLWYS. SỲR JOIÍN OLDCÂSTLE, AäGLWŶDD COBHAM. vjTosodasòm eisoeS o flaeri darlleri- yddion y GWyliedydd dalfyriad o ha- nes y Df. Ẁickliff, megis y cyntaf a amlygodd ar gyhoedd, ac a addysgodd i eraill ganfód cyfeiliornad Êglẅys Rufaiii. Tybiwyd yn gymmwysgoffau rhai o'i ddilynwyr hefyd, fel y gẅelo y darllenydd y graddau, trwy y rhäi y dygẃyd ym mlaen y Diwygiad, ac jyr adeiladẁýd Eglwys Crist o'r ad- feiliad grësynus y gorweddasai ynddo «yn hired. Gwir yw, nad yw enwaú yr hen dduWiolion hyn ýn hyspys i ambell Gymro uniaithi aç fe allai n.a bydd haries am y rhai hyn mor ddiddan ga,nddo a phe buàsent wedi by w rnewn oes ddiweddarach, a'ú henwau eisoes yn lled adnabyddus. Eithr, os can- iatteir llwyddiant i'r gwaith, yr ydys yn bwriadu rhoi hanés cyffelyb a hel- aethach am enwogiön eraill, mewn oesoedd mwy diweddar, gan gadw golwg neillduol ar y sawl fu yn llafurio yn ein Héglwys ein hynain, o'r Di- wygiad cyffiedinol.hyd yr amser pre- sennol. Dymunem yn unig goffau pob un yn ol ei drefn a'i amser priodol. Mewn perthynas i'r rhai cyntaf, y rhai ni enwir ond yn anfynych yn y dyddiau presennoí, ystyried y darllen- ydd, ein bod ni yn dawel yn medi TACIiWEDD, 1822. ffrwyth y fuddugoliaeth yr ymdrech- òdd y deẅrion parchus hyn yn galed ac yn wrol am dani. Buont yn offèr- ynau gwerthfawr yn llaw yr Arglwydd i gÿhoèddi ei iachawdwriaeth i ddyn; ac er nad oedd eu goleuni ond gwan meẃn cymhariaeth, a'u hymdreçhiad- au yn fwy ammherffaith nag eiddo eraill yn y ganrif ogoneddus 1600, etto yr oeddynt yn pârottoi y ffòrdd i amseroedd godidoccach; a dylai eu henwaü fod dros byth mewn coffad- wriaeth gan bawb a barchant grefydcî iachus a dilẅgr yr efengyl. Yr hynottaf o ddisgyblion Wickliff òedd Syr Johiî OLDCAsfLË, Ar- glwydd Cobham. Cymmerodd ei enẃ Öldcastle, oddiwrth dref o'r enw hwn- nw yn Ngwent, lle yr oedd yn perchen meddiannaü helaelh; a thybir hefyd mai yno y ganwyd ef, ac y cafodd ran o'i fagwraeth. HeblaW yr anrhydedd sÿdd yn deilliaw i Gymru oddiwfth. enedigaeth gwr mor ardderçhawg a chlodfawr ynddi, ceir gweled yn y man achos i feddwl ìddo gael ei wneur thur yn offeryn o fendithion parbaus a neillduol i'r fhan hon o'r deyrnas. Megis yr oedd efe eî hun, o ran ei dadogaeth, yn dyfod o fonedd uchel, felly fe briododd hefyd e'tifèddes gyf- oethog, sef unig blentyn Arglwydd Cobbam; ae oddiwrth y perthynas hwn y cymmerodd arno yr enw urdd-