Welsh Journals

cylchgrawm cymreig- MEDl 1, 1822. Ätf ^ o^rmíBii^ X sgrìfenÿddion gynt,megis Hè- ùod ym mhlith y Grywiaid, ac Ovyd ym mysg y Rhufeiniaid, a ranent ýÿ- paid parhad y byd yn Bedäir Oes: y gyntaf a alwent yr Oes eutaid, fe allai gydag atgof tywyll o gyftwr dyn yn ei ddiniweidrwydd; yr ail a dyb- ygid fod yn gwaethygu, ac a aìwyd yr Oes arianaidd; y drydedd, o ran mwÿfwy ddirywiad, a enwid yr Oes elydnaidd; a'r bedwaredd, yn waeth fyth, a gafodd yr enw Oes haiarnaidd. Am y dychymygion hyn gellir dywed- yd mai " Breuddwydion y Beirdd ydynt"—ac megis y mae y goel ara freuddwydion yn gyffredin, gellir eu deongli yn y gwrthwyneb; canys os cymharir yr Oesau gynt â'r Oes bre- sennol, y mae sylfaen i arddel ei bod yn rhagorî arnynt yn ddirfawr. Amseryddion ysgrythyrol a ranent oed y byd yn Saith Oes: y gyntaf o'r Creadigaeth hyd y Diluw; yr ail hyd alwad Abram ; y drydedd hyd or^ deiniad y Pasc cyntaf yn yr Aipht; y bedwarcdd hyd osodiad syìfeini Teml Solomon; y bummed hyd gaethglud Babilon; y chweched hyd Enedigaeth Crist; -Arseithfed, trwy oddefgarwch y nef, sydd yn parhau hyd heddyw. medi, 1S22. Eraill a ymfoddlónent à rhaniad arrì- sér yn Dair Dospartii ; sef yr hen Oesau—yr Oesau canolig-—?Cr Oesau dìẃeddar. Yr Oesau canolig hýft a alwyd hefyd "yr Oesau tytùyll—Oes- au yr anwybodaeth—OeAau diddýsg, diddaicn" &c. a chyẅir hynod o'r darluniadol yẅ yr enwau hyny ar yr Oesau cyfryngawl rhwng fhyfelgyrch y barbariaid gògleddig, anllythyrenog, a draws-feddiannasant yr Ymerodraeth örllewinawl Rufeinaidd, ac àdferiad dysg a gwyhodáeth trwy haelionus ragluniaeth Duw yn trefnu dau ddig- wyddiad cyfamserol;—ä-sef yf ymneill- duad oddiwrth gyfeiliörnadau eglwys Rufain, a'r caffaeliad o argraffu, yn \W y dull anniben o ysgrifenû ìlyfrau. Y digwyddiadau bendithfawr hyn a fu- önt ofFerynawl i ddwyn y Llyfr a fuasai ar gudd a chêl er oesoedd a chen- hedlàefhau i'r goleuni \ a thrwy gyn- northwy Cymdeithasau ac Ysgolion, y mae yn awr mor gyffredin, mor hawdd i ei gael, fel ag y geill yr hwn a redo ei ddarllen. Os gellir cymhwyso un enw mwy cyfaddas nac arall i'r 0< s hon yn ÍNghjmni:—ÿr Oes ddarîleno^ ydyw. Yn yr Oesau eanolig, Oesau yr anwyfwdaeth, dywedir nad oedtl