Welsh Journals

GWYLIEDYDD SEF, CYLCHGRAWN CYMREIG. MAWRTH, 1826. GrALATÎÀÍD VI. Ì4. " ElTHR UÁ ATTÖ DUW I MI YJWFFROSTIO OND *'NGHROES EIN HARGLWYDÖ 1ESU GRIST," &C. VJTwir yw fod Haweroedd ö'r gwrth- ddrychaù mwyaf rhagorol yn y byd nad ydytn yn canfod eu gwerth ar y gölwg cyntaf. Ac ar y llaw arall, ÿ mae atnryw hethau o ychydig werth yn ymddangos yn fwy rhagorol ar y cyntaf, na phan y delom i syllu arnynt. Yr ydym yn mawrygu rhai pethau am nad ydytn yn eu hadnabod, a pha oreu yradwaenom, lleiaf y parchwnbwynt. Yr ydym yn diystÿru pethau eréill trwy anwybodaeth, o eisiau cymmeryd poen i ddeall eu glendid a'u gwertb. Nid ÿw hyn yn wirach am ddim nag am y gwrthddrych gogoneddos dir- mygedig a gofTeir yn y testun. Nid yw y byd mor wahanot eu barn am ddim arall ag am yr lesu croeshoel- iedig» l'r rtaill rân y mae efe yn IIwyr ddirmygus, i'r rhan arall yn llwyr ogoneddus. Y mae un rhan o'r byd yn rhyfeddu beth sydd ynddo i dynnu eraìll atto; a'r ilian arall yn rhyfeddu pa'm na bai yr holl fyd yn canfod ei odidawgrwydd, ac yn barod i synnu wrth ddallineb yr annuwiolion, a'u dallineb eu hunain gynt. Fe ddywedir am y diwygiwr enwog Melancton, pan ganfu gyntaf ogoniant yr lesu, ar ei droedigaeth, iddo feddwl y gallai efe yn hawdd argyhoeddi pawb o'i amgylch : am fod gogoniant Crist mawrth, 1826. mor amlwg, a rhesymau mor gadarn arn werth ei groes, meddyliodd nad allai neb wrthsefyll hyn pan glywent yn amlwg am dano. Ond pan gym- merth y gwaith yn llaw, gorfu arno mewn galar achwyn fod hen Adda yn drech na Melancton ieuangc; a bod Hygredd dynol yn gryfach na chyngor dynol, heb ras dwyfol. Y defnydd a ddylem ni wneuthur o hyn, yn ddiammeu, yw, ceisio gras i'n goleuo, îe, taer tceddio " Àr i Dduw ein Harglwydd lésö Griẁt, Tad y gogoniant, roddi i ni yspryd doeth- ineb a datguddiad trwy ei adnabod ef." Eph. 1. 17. Ond yma, fel lleoedd eraill, rhaid arfer moddion er« aill ynghyd â gweddi: felly, nn o'r moddion pennaf tu ag at wir adnabod Crist, gwrthddrych ein fíydd, a sail ein gobaith, yw myfyrìo ar ei ogon- lant ef, yr hwn sydd ryfeddol iawn, fel y clywn yn y testun, gan un a fedd- yliodd gynt mor wael am dano a neb o'i elynion erioed. Yn yr adnodau o fìaen y testun, yr Apostol a ddywed wrth y Galatiaid, beth yr oedd rbai gau atbrawon yn eu plith yn ymffrostio ynddo; yma efe a ddywed betb yr oedd efe ei hun yn ymffrostio ynddo. Hŵy a ymffrost- ient yn hen ddefodau y gyfraith ludd- ewig, nad oeddynt ond cysgodan. £fe