Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

GW1 :.h -. nr\T> 0 ■ ■ GORPHENAF, 18âh .. ■ " GAIB. »tTŴ OOB.EU ÄYSG." *ESTÜN* CYMREIG COLEG DEWI SANT AM V FLWYDDYN 1830. Nid oes nemawr yn gwadu Rwerthfawrogrwydd dysgeidiaeth. V mae gwahanol geliÿddydau a gwybodau, ac i bob un o honynt eu gwahanol ddibenion; ond y mae un Prif ddiben iddynt oll» sef ded- ẁyddwch oyn; a rhagoriaeth pob ttn o honynt sydd yn ol eu haddas- 'wydd i ateb y prif ddiben. Ded- wyddwch creadar rhesymol sy ttiewn iawn arferiad o gynneddfau ÿr enaid; a hyn yW nod amcan holí ddynolryw, o'r brenin ar ei örsedd hyd at y tlawd yn ei fwthyni a phan na byddo nwydau Uygredig ŷn tywyüu y meddwl, ymestynant ati trwy arfer y rnai hyn. Yn gan* íynol, y niue syched am wybodaeth ÿn naturiol i ddyn. Y mae o'r pwys mwyaf, gan hyny, i ni ddeall ym mha wybodaeth y mae 'r tnedd- iad mwyaf i ateb y prif ddiben. Y doethion, yn yr amser gynt, a farn- ent mai. philosophyddiaeth oedd rheol ac arweinydd bywyd; ac, yn ganlynol, mai hi oedd y ddysgeid- iaeth oreu. Cicero a ddywed, *' t'/anc ego perfectam philosophiam jndicavì, <juce de maximis gimstio- nibus copiosèpopet ornateqne dicerc" * Ym mhUth yr ararai Wobrwyon Blynyddol ytt y Colcg hwn, rhoddir un bob amser am y Traeth- ■wd Cyrareig goreu ar ryw deitun arbenig, a barn- wyd hwn yn fuddugol, y flwyddyn ddiweddaf, ar y testun uchod. GORPHENAF, 183L D. .1 í . <■■■■■ ■ . '•* (I b\ ■ , Yn hyn yr wyf yn cyrtsyrtied äg ef\ ac os gallaf ddangos fod un rhyw ddysg yn agosach i'r darluniad yma nag nn arail, galwaf hono yn ddysg- eidiaeth ag sydd yn rhagori ar bob un ddynol, ac ystyried y " pethau mWyaf>" nid mewn cyferbyttiad i wrthddrychau gwybodaeth Cicero, ond i bethaü angenrheidiol i ddyn eu gwybod fel creadur rhcsymol. Na feddylied nub fy möd yn dt* ystyru dysgeidiaeth ddynol oddi* wrth yr hyn a gaf ddywedyd ant tin sydd fwy; oblegid yr ẅyf yn ei fcbybied o fawr werth. Ond fel pob peth da arall y raae iddi ei thalaith ei hun. Ac ni fyddaf yn ei hych- anu wrth ddyWedyd ei bod yn ar* Weiniol i'r llall, fel y celfyddydau i'r brif gelfyddyd; iej pe gorphwys* em ei gwerthfawrowgrwydd ar ei haddasrwydd i gloddio aílan bwys- tg drysorau y wybodaeth hon. Pé bai i un* wrth ddwys fyfyrio ar ar- ddercbog a dyrys drefti natur, bet- ruso am awdwr y pethatt hardd- wych hyn, ac ymofyn ym mhliMi holl ddoethion daear, ar ba rai ui lewyrchodd un goleuni ond go-dy- wyniad rbeswm, Pwy ltiniodd fcilirodd sêi-j Ac a lodotld y gloywdcr; Môr didòr mawr dywedwch, Oddiar tracth, a'i ddw'r trwchT Pa law lìt 'n liuniaw 'r llcnydtl, Glana' ài.i goleuui dydd; Haul, Hoer, sÊr, pob itderyn* Gwylltj gweUt, gwàr, dae.ir, a dynî cal fctt clywed yn adrodd e^ gwag ddychymygion un ar ol y A a