Welsh Journals

EBRILL, 1828. COFIANT * DÌWEDDAR Mlt. WILLIAM WII.I.ÌÂMS, Í.LAÎÍDEGAI, ARFON, MEWN I.LYTHYR ODDIWRTH EI FAB AT GRIFFITH WIL- LIAMS, o'll BRAICH TALOG. Hýnaws Fardd, Vn olèiclí dymuniad, dyiria íì, o'r diwedd, gydá tllraíferth nid bych- an o holi ac ymofyn, wedi casglu ynghyd ycbydig o ha'ries fy riiw- cddar hybarch dad. Ni ẅadaf mai trwsgl ac amrahèrffaith ydyw, ac, i'e allai, yr haera ambell atn ná chynnwysir yn y cof-riödáu pre- sennol ddim sydd hynod neu yn ẁerth ei goffhäu. Oiid ỳn hyn boddlawn fyddwn i'm barnu gari bawb a deimlasant yri eu raynwes wreichionen o ẃladgarwch nen gar- edigrwydd mabawl. Dilys hefyd ÿw genriyf, pan fyddo ún wedi am- íygu ei hun, ac ymddisgleirio yrri íûhlith ei gyfoeswyr, mewn bardd- oniaeth, hanesyddiàeth, neu un- í"byw barth arall o wybodaeth, y chwennycha pob darllenydd ei íyfrau wybod rhyw betb am yr Jlwdwr—ei enedigaeth a'i farwol- ŵeth—ei waedoliaeth a'i ymddyg- íad—y manteision llëenawl a gaf- ódd, a'r moddion a arferodd iennill ^wybodaeth a choleddu ei ddeall. Ond y mae achos arall paham na bydd yr hanes hwn yn gwbì ddi- werth, eithr yn hytrach yn adeil- 5dol i ieuengctid Cyinru, megis, yn ddiau, y bydd yn ddywenydd gan y sawl sydd, fel chwychwi, yn parchu coífadwriaeth fy nhad. Pa EBRILL, 1828. rádd bynriag o áddysg a gyrräedd- odd efe, ac yrii mba gymmeriad bynriag y mac ei waith gan ei gyd- ẃladwyr, trwy ei ddiẃydrwydd dyfal barhans ei hun y cafodd yr addysg a'r cymmeriad hwnnw. Gädawodd esampl ddilyn-wiw o ŵr a anesid ym mhiith y werin, ac a fagesid mewn anwybodaeth, yri yra- drechu yn egriiol â rhwystrau ei waêledd dechreuol, yn diwyd-loy wi ei ddoniau anianòl ar bob cyfle, yn ènnillynraddöl, drwyeiymddygiad gweddus synwyr-gall, barcl\edig- aeth goreuon yr ardal, ac yn gwneuthur llesâd parhaus i'w wlad. Ni anwyd mo hono yn ninas Llun- dain, nag ún ddinas oleulawn arall^ Ue yr oedd helaethrwydd gwybod- aeth, a chyflawnder o lyfrau at bob archwaeth; alle y cawsäiun, a thu- edd i ddysgeidiaeth ynddo, nodd- wyr goludog, a phob cyfìeusderau i goleddu eu öjedd jliau. Eitbr gan-Ä wyd ef ynghanoì gwlad Môn, yra mysg y werin a'r tywyllwch mwy- af; a lle, y pryd hynny, nid oedd prin lyfryn i'w weled ond gan y cyf- oethogion yn unig. 'JEr maint yr anhawsderau hyn cafodd fy nhad y fraint o'u gorchfygu, a gwnaeth ei hun yn hyddysg mewn liyfrau, nid Cymreig yn unig, ond Seisnig hefyd ; ac yn y cyí'ryw wybodaeth. helaeth ac amryddull, ag oedd ynt annisgwyliadwy mewn gwr yn ei sefyìlfa ef, a chanddo orchwylion cynnifer eraill i of'alu drostynt. Oanwyd fy nhad, cyn belled ag