Welsh Journals

CHWEFROR, 1827. HANES Y CADBEN WILIAM MILTWN, (a enwid y'mhlith y Beirdd Gwilym Canolvref) Á. tharddiad Teulu y Miltwniad o Ririd Flaidd—yhghyd âgychydigSylwadau ar ei Gyfansoddiad o Psalmau Dafydd ar amrywiol Fesurau Cerdcl, ac hefyd ar y Cynghaneddion. ÎIhiridTlaidd a fu o gylcìi y flwyddyn lîôö, yn ben-arglwydd ar bum plwy Penìlyn—Eifìonydd—Pennant Melangell—y Glyn ym Mh%wys—a'r un dref-ar ddeg (Ruyton ofthe Eleven TownsJ yn Swydd y Mwythig. Cymmerodd ei gyfenw milwraidd Blaidd oddiwrth ei orhendaid y Blaidd Rliudd o'r Gest, yn Eifìonydd. Haer ferch Gillin ab y Biaidd Rhudd a briodes yn gyntaf Fleddyn ab Cynfyn, tywysog Cymru; ac wedi ei gyflafan ef yn Ystrad Tywi yn y fl. 1073, lii a briodes Gynfyn Hirdref, a enwid felly oddiwrth ei dreftadaeth gerllaw Nefyn yn Arfon. Merch o'r briodas ddiweddaf oedd Enerys, a hi a briodes Wrgenau ab Collwyn ab Moriddig, Uchelwr o Ben- nant Melangell ym Mhowys, a'u mab hwynt oedd Rhirid Flaidd. Felly yr oedd Rhirid yn nai fab hanner chwaer i Feredydd ab Bleddyn, tywysog Powys, ac yn gadfridog gwrol yn ei fyddin ef. Rhai ach-wyr a dystiant mai o achos y carennydd hwn y graddwyd íthirid Flaidd yn un o 15 llwyth Gwynedd, yn lle Nefydd Hardd o ííanconwy, a iselwyd yn fab-aillt am ladd ei arglẃydd Idwal, mab Owain Gwynedd, yn Nghwm Idwal yn Eryri. Er bod Rhirid yn flaidd mewn cad ac ymorchest, yr oedd er hynny, yn ol tystiolaeth ei gyd-oeswr, Cynddelw Brydydd mawr, yn wiadwr haei a hyìiaws, Gosodir yma rai dyfyniadau allan o bryddest Cynddelw-— * * * * '' Priodawr Pennant penaf uchelwr " Uchelwyr fodrydaf " Nid i íiaidd praidd y prydaf " Namyn i flaidd glyw y glewaf. * * * " Niu blaidd coed coll ei àfael, " Naiüj n blaidd maes, moesawg, hael." Yn y dyddiau blinipn hynny nid oedd haiach i ryfelwr yn disgyu *'w fedd mewn heddwch: a chesgìir oddiar gofîant y Bardd'i liirid. í*iaidd gaeì ei iadd gan un Goronw. " Gwnaeth Goronw gwr aulew " Gyflafan annhelediw " Âdladd Ririd rwyf anaw " A byíh nys beiddiei be byw." * * # " Neud am Dreig Bennant benaf galar « CÄWEFROR, 1827, E