Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

tìWY CYieHGRAWIÍ CÎMREIG MEDl, 1825: fiUCHEDD'À'Ü ENWOGION ÍR EGLW'YS. ( Bendlgcdig Arglwydd, ÿungolwg yr hwn gwertlifawr yw marwolaeth dy saint, ni a fawrygwn dy enw ani diy aml rus a roddaist i'th ẁeisíon, yr arddercbog lu o fértbyron, trwy yr hẃtì' y nerthwyd hwynt mor gysnrus i ddiiyn canirau en gwynfydedig Feistr a'u Wiachawdwr, mewn diysgog addfwyu oddtfiad o bob ammharchiadau creulon, ac y» y «liwedd gwrthwynebu liyd at waed. Bydded eu cofFadwriaeth hwynt, O Arglwydd, byth yn fcndigedig yn eiu plitli^ fel y gallotn niniiau ddiiyn esampl eu gwrolder a'u dian- wadaîwch, Cu gosiyngeìddrwydd a'n hamynedd, a'n mawr ganad hwynt. rjtyn oll a nfndd-erfyhiwu er uiwyn eiu Harglwydd a'n liiachawdwr heüdigedig. Amejj. HANES YR ESGOB RIDLEŸ. ÎN IÌCHOLAS BlDLEY oedd y dysg- ediccaf o'r ardderehog lu o ddiwyg- wyr, y rhai a withsafasant y Pabydd- ión hyd at waed. Megis inai efe oedd ìin o ryswyr clodforusaf yr eglwys yn ei ddyddiau, felly atirhydeddus yw ei goffadwriaeth bob aniser ynddi; ac ammhwffaith y cyfrifid çofrestr ein diwygẅyr, He byddai ei enw ef yn eisiau. Barnasom, gan hynny, yn weddus ychwanegu hanes ei fywyd flt ein Buch-draetbodau eraill o'r blaen, eitbr mewn modd talfyredig, o her- ẃydd fod ei fuchedd a'i ddioddefaint ef mor gyssylltiedig âg eiddç yr hybarch wyr Cranmer a Latimer. Mégis y dymunem ar ün llaw dalu parcb lie mae cymmaint parch yn ddyledus, chwennỳchem ar y llaẃ arall ochelyd ail-adroddíadau annifyr a diles. Ganwyd y gwr rhagorol hwn yh Sir Northumberland, yn y flwyddyn 1500. Gan ei fod yn hanu o deulu medí, 1825, parchus a goludog, cafodd addysg prydlawn yn ei ieoengctid, a dänfon- wyd ef i Bnf Ysgol rihydyehen; eithr niewn talm o amser, wedi iddo ym- weled â gwledydd tramor, efe a fud- odd oddi ytio, ac a ymsefydlodd yn Nghaergrawnt. Gan mai duwinydd- iaeth oedd yr astudiaeth a garai fwyaf, efe a osododd ei Iwyrfryd ar ddarllen yr Ysgrythyrau Sanetaidd yn yr ieith- oedd gwreiddiol. Treuliai lawer iawn o'i amserìnewn perllan, yr hon a elwir lihodfa Ridley hyd heddyw; a dysg- odd yno adrodd agos yr holf epístolau Groeg ar ei dafod leferýdd. Cyfeiriodd ei hun, ychydigcyn eiddioddefaint, yn dra serchoglawn at y myfyriaeth hwn mewn llythyr a ysgrifenodd at ei gyfeilüon:—" Er i mi mewn amser aoghofio llawer ohonynt, etto gobeith- iaf y dygafeu harogl peraidd gyda mi i'r nefoedd; megis y profais eu lleshad hòll ddyddiau fy mywyd hyd ynhyn." Ei ymarweddiad oedd garedig a duw- iol, ac yn bynod o bartb ei helaeth eluseni. Dygwyd ef yn í'uan i weled li