Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Í"1117" V í ¥ 17 Vh v r\ ri » ji ìì I iullläjj i U JLÎ; BEF, CYLCHGRAWN CYMREIC 10.N A,W ìi, 1.825. BUCBEDD-AU ENWOGION. ¥R EGLWYS. "Ganỳs c\n gorfolcàd ni yw hyn phurçUib duwiol, njd uiewn doetl; byd*'"—2 Coa. i. ìl2. pf (ỳsîioîaetlì í'itì rydwybod, ■mai mcwn symlrwydd, .•b'cnawd'ol, órid trwy ras D'uw, yt' ymddýgasoiii yu HÄNES BERNARD GÎLPÍN, a eiwir yn gyffredin, t( ÄPOSTOL V GOGLEDD." Cjtaìíwyd Bernard Gilpin yn y flwyddyn 15Î7» o deulu boneddig- âidd ä sefydlasid dros oesoedd' ìawer ÿn Sir Westmoreland. Perehënnogni éi dad etifeddiäeth deg yo y pàrthau bynny, yr bon a ddeiíliasai iddo öddi- wrth henafìaid a fnasai yn fawr eu tíri yn yr amser rhyfeîgar hwnnw. Lladdesid ei frawd hynaf ym mrwydr'. Boswoith. Beraard òedd un o'i bîant ieuengàf, ác yn gymmaint a'i fod o'i fabaiidod yn blentyn arafaidd, ruýfyriol, ac yn fioffi darlìen ei iyfrau, bwriadodd ei rieni ei ddwyn i fynu i'r orfeiriadaeth. Dywedir am dano un hanesyn cofiad- wy, yr hwn a ddengys ei ddifrifoldeb boreuol, a't sylw-nodiadau synwyr- galî. Pan nid oedd ond plentyn bych- an yn dechreu llefaru, ac yr arferai etto fel babanod eraiìl eistedd ar lin- iaü ei fam, daeth crefydd-frawd, neu fynacb cardotteiol, i ìetteua ryw nos Sadwrn yn nhỳ ei dad. Derbyniwyd ef gyda dirfawr barch a chroesaw, yn ionaWR, 1825. ol defodau lletíëugar yr oes hönno, pah oedd ym rribob tÿ'gròesaẁ i bob di- eithr, ac y cyfrifid aramharch i wyr yr eglwys yn bechód anfaddeuadwy. Gosodwyd digonedd o fwyd a diod o'i flacri, ac yntau a ymöSlÿngodd i gym-i inaint glythineb^ fel y meddwodd yn aruthr. Eitbr y boreu nesaf efe a örchymynodd ganu y gloeb, ac wedi esgyn i'r arèithfa egfẁysig, llefarodd gyda-Hymder tanbai'd yn erbyuang- hymmedroldeb yr oes, ac yn enwedig yn erbyn meddwdod. Cymmerodd y plentyn sylw ms*ẃf ar bregeth y myn- ach, ac o'r diwed'd, g'an drci at et fam, dywedodd yn ddigìlon, " Na's- gallai lai'na synnu wrth ddyn a breg- ethai yn erbyn tneddwdbd, yr hwn a fuasai ei hun yn feddw y noswaith ò'r blaen." Danfonwyd Bernard yn fuan i ys- gol rammadegol yn ngwîad ei enedig- aeth, a symmudwyd ef oddi yno i Brif ysgol Rbydychen. Dywed hanesydd- ion iddo b'arhau y» fachgen difrif, a rhagori mewn astudrwydd a àysg ar ei gyd-ysgolheigion. Ymddengys rhagoroldeb ei synwyr a'i gallineb yn y modd y treuliodd ei atnser, ac yn ÿ Hyfrau a ddewisodd efe i astudio ar-