Welsh Journals

ËfiRlLL, 1829. ÖBÌAÜ YS&RYTHYROL* Joel ii. 28. " A bydd ar ol hynny, y tywalltaffy Yspryd ar bob cnawd, à'ch meihion ach merched a brophwydant, eich henuriaid a welant freuddwydion, a'cẁ gwyr ieuaingc a welant weledigaethau."—Pa ddar- Uenydd ysgrythyrol ni choíiá am y cymmwyäder, â'r hwn y coüaodd Pedr ei wrandawyr ynghylch y brophwydoliaeth hon, pan dywallt- wyd yr Yspryd Glân ar ddydd y Pentecost? Perthynol iawn i hyn ýw yr hahesyn canìynol, a rydd ymdeithiwr diweddar.* Digwydd- ödd iddo fyned yn un o wledydd dwyreiniol Ewrop i Synagog ludd- ewaidd ar ddydd y Pentecost. Clyhu yno weddiau y rhai a arfer- wyd gan yr Iuddewon dros oes- oedd lawer, a darllenwyd rhannau o'r ysgrythyrau, y rhai (mor ang- hyfnewidiol yw defodau luddew- aidd) a bennodasid, mae yn deb- ygól iawn, yn amser yr apostoìion. Canys y mae addoliad yr íuddew- on^ fel eiddo yr Eglwys Seíydled- ig, yn cynnwys ffurf o weddiau, a darlleniad llithoedd gosodedig o'r ysgrythyrau. A pha lith, tybygai y darllenydd, a bennodasid gan- ddynt i'w darllen yn fíynyddol ar ddydd y Pentecost allan o'r pro- phwydi? Yr aii bennod o'r pro- phwyd Joel, .prophwydoliaeth ar- * Henderson's Travels in Russia. EBRILL, 1820. bennig am yr hyn a gyflawnwyd ar yr apostolion ar y dydd hwnnw. Pwy bynnagyn y dechreuad addew- isodd ý llithoedd i'r gwyliau ludd- ewig, tebyg iawn yw i'r Yspryd Glân oruwch-drêfnu iddynt ddewis prophwydoliaeth Joel i'w darllen ar y Pentecöst; äc felly, pan ad- roddodd Pedr hi i'w gyhuddwyr, efe a adroddodd iddynt lith PRI- odol y diwrnod, yr hon a gíyw- sent eu hunain yn eu synagogau, a chyflawniad yr hon ni allent, heb ddirfawr haerllugrwydd, ei wadtíò Pwy ni wel gyda hanner golwg gymmwysder yr ymddygiád hwn-— callineb rhagorol y sarph cystai a di- niweidrwydd y golommën—doeth- ineb ac ymadrodd y rhai ni's gellid eu gwrthsefyll? Arferir y llitli hon yn ngwasanaeth y blaid ludd- ewig honno a elwir sect y Karâid,p y rhai a amrywiant oddiwrth yr luddewon cyffredin, neu liabbin- aidd^ yn o debyg megis Saduceaid oddiwrth y Phariseaid yn yr hen amseroedd. Yn wir tybia yr ym- deithydd, mai disgynycldion yr hen Saduceaid yw y Karâid, oblegid eu bod yn dal at lythyren y gair, megis y liabbiniaid at draddodiad- au yr henafiaid. Pa fodd bynnag, gwrthwynebwyr ffyrnigaidd ydynt, y naill fel y llall, i enw a disgybl- ion Crist; ac annhebyg iawn yw, * Ystyr y gair Karûid yw Ys^rytliyr» wyr.