Welsh Journals

TRYSOHFA RHYFEDDODAU, Rhif. 8.] HYDREF, 1833. [Cyf. I. &BYODIS. (PARHAD O TÜ DALEN 199.) Cwynfanau Prydain yn cael eu Ays- I tyried : sef masnach yr Indiaid eaeth* j ion—y gyfraith hely—yr achos o drym* der y trethi—talu trethi a*bod tan nawdd y gyfraith yn fwy dymunol nag anllyw odraeth, Gwrthddadl. Yn araf gyfaill, dyrch- etaist dy arailh ar esgyll gweniaith ; ysgrifena yn ddiduedd, heb roddi gwrandawiad ar y glust ddehau mwy nag ar yr aswy. Atteb. A draethais I yr hyo nid oedd wirionedd ? Neu a orchuddiais I orthrymder, èg angylaidd fantelì Rhyddid ? G. Nid oedd twyll yn dy ymad- roddion, pau ddywedaist fod Prydain yn un o'r gwledydd sydd yn mwynhau mwyaf o Ryddid yn y byd; ond os dywedi ei bod mewn pertfaith Ryddid, hudul a gwenieithiwr ydwyt: canys y mae pob dyn o ddealllwriaeth, yn hysbysol nad ydym yn mhob cilfach o'n cyfreithiau yn gwbl ryddion. A. Gwir yw'r ddiareb, "Drwg pawb o'î wybod." Felly yr anes- mwyth Frotaniaid, yn eu meddyliau eu hunain y maent yn orthrymedig, Myfî a draethais Ryddid Prydain heb ganfodachosiddi gwyno ei gorthrym- derau presenol; yr hwn y maent yn amlwgiddo, eglnred hwynt. G. Gofidus genyf draethu y rhan fwyaf galarus o'rtestyn; ond gan dy fod yn erchi, o» oes modd mi a wnaf it' gyfaddef fod achos i Brydain rwgnach ychydig; gan ddechreu yn uno'r gweithredoedd sydd yn dienwogi ein Rhyddid fwyaf oll, sef nuunach y caethion Indiaidd : gweithred sydd braidd yn rhy dosturus genyf eî chrybwyll. O ! yr anian fileinig a gynhwysir yn mynwesau trígolion Prydain; bro a elwir Gwlad Rhyddid! ond hydoni ddiddymir yrarfergreulon hon, mae deiliaid ymerawdwr Morocco yn gyd-bwys â nyni yn ngblorîan Rbyddid; Os ydyw cyfraith y tir yn caniatauy fasnach, ni saif hyny yn erbyn cyfraith Duw; canys Duw a roddes yr un Ryddíd anianol i'r Indiaid a ninnau ; ac yr ydym yn arddelw crefydd yr hon sydd yn eán dysgu i wneuthur i ddynion megys y dymunem iddynt hwythau wneuthur t ninnau. Yr ydym yn gwrando ar yr offeiriad yn gweddio, ar deilyngu o't dduwiol Fawrhydi, gymmorth a di- ddanu pawb ag sydd mewn perygl, angenoctyd, a helbul, a thosturio wrth bawb a fyddo mewn caethiwed a charchar, Yn ol hyn mae y masnach- wyr celyd galonan mor ryfygus a gwaN wor Duw, gan ddywedyd.Ni a atolyg- wn i ti ein gwrando Arglwydd trugar- og. Gweddiwn na byddo i dd'ialedd yr Hoüalluog ein gorddiwes : mae och- eneidiau a gruddfanau y caethiou treisiedigyn cythruddo nefol dosturi iddigllonedd. Mae y fasnach felldig- edig hou yn arferedig yn Lloegr er y flwyddyn 1561. O! gywilyddus weith- red, gwneyd masnach o ddynolryw! prynu a gwerthu ein cyd-greaduriaid, heppil yr un Adda, a anwyd mor rydd- ion a ninnau. Meddai un Demas o'r masnacbwyr, gan ymorfoleddu yn yv elw, "Yr ydym ui, heblaw Uenwi â'r Indiaid ein hardaloedd tranior ein hunain,yn gallu gwertbu lluoedd o 2G