Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

<&vtal« &ttoi$ìtotow. Rhif. 35] TACHWEÜD, 1829. [Cyf. 111. BYWGRAmAD Y DIWEDDAR BARCH. EVAN EÝAÍíSi Gweinidog y Bedyddwyr Cymreip yn Llnnddin. MAB oedd Evan Evans i un o'r enw Evan Prichard. Ganwÿd ef mewn lle a elwir Lletty-wyn; yn mhlwyf Llanarmon, swydd Gaernar- fon, Mehetin 3ydd, 1773. Symudodd ei dad yn fuan wedi hyny i le o'r enw Bryn-y-gwdyn; yn yr un plwyf, lle y dygwyd ef i fynu yn un o saith o blant; Treuliodd ei febyd, a ílawer oddydd- iau ei ieuengctyd, heb gael un raath o ddysg, hyflorddiad, na meithriniaeth yn addysg ac athrawiaeth yr Arg- lwydd ; ond, fol y rhan fwyaf o blant ýn y dyddiau hyny, pryd nad oedd yr oedfäon crefyddol ond anaml, a'r Ys- golion Sabbathol heb ddim sôn am dan- ynt,treuliai ei ddyddiau mewn oferedd, chwareuon, a halogi Sabbathau Duw. Pan oedd tua deg oed, anfonwyd ef i'r ysgol, am tua dau fis, i ddysgu Saes- onaeg, yr hyn na fu o un lles yn y byd iddo; ond er na bu yr ysgol o un budd iddo< yn yr amser hwnw y dech- reuodd feddwl am ei enaid a by.d tragywyddol. Byddai yn cael blas a hyfrydwch mawr wrth glywed ei athiaw yn gweddio wrth ddiweddu yr ysgol, ac wrth wrando ambell i bre- geth a glywai yn awr ac eilwaith ; ac er iddo gael ei amddifadu o gyfleus- dra i wrando y gair am lawer tymmor niaith wedi hyny, ni Iwyr ymadawodd yr efleithiau hyny oddiar ei í'eddwl. Bu yn ymdrechu rhwng euogrwydd cydwybod, llygredd ei natur, a hudol- iaethau ei gyfoedion, nes oedd'twag un ar bymtheg oed. Oddeutu yr am- ser hwn yr oedd y Parch. Christmas Evans uewydd ddyfod i'r wlad hòno ; ac yr oedd rhyw nerthoedd ac arddel-. iad neilldüol yn cyd-gerdded â'i weinidogaeth ef y dyddiau hyny, nes y byddai ei wrandawyr yn wylo, y'n gwaeddi, ac y.n neidio, fel pe buasai y byd ar danio .o'u hamgylch ; a bu ei Cyf. III. weinidogaeth yn fendithiol iawn i Evan Evans, yn mhlitli ereill, er ad- newyddu a dwfnhau yr hen argyhoedd - iadau a brofasai gynt. Byddai yn cael ei tlino yn fawr gan tieuddwydion *am ddydd y farn, a thân ulì'ern, ac yn cael cymhelliadau yn ei feddẅl i weddio, &Cí nes oedd tua deunaw oed. Symudodd y pryd hwnw at eẃythr iddo, brawd ei dad, i Ben- y-bryn, Cricerth. Yr oedd y wraig, ỳ ferch, a'r mab, yn perthyn i Eglwys y Bedyddwyr yn Ngarn-Dolbenmaen. Y inab hwnw yw y Parch. Evan Ëvans, o'r Garn, swydd Gaernarfon. Bu cŷmdeithas y rhai hyn yn adeiladöl iawn iddo. Y'r oedd eu hymarwedd- iad hardd, a'u rhodiad santaidd, yn profi mewn gweithred a gwirionedd mai peth mawr oedd gwir grefydd ; a meddyliai yn aml y fath ragoriaetli oedd rhyngddynt hwy ac ef, a dy- munai rai prydiau fod megis un o hon- ynt hwy. Yr otdd eu by wyd santaidd yn peri iddo £u h'ofni, er eu bod yn berthynasau uior agosiddo ; a'u cyng- horion a'u haddysgiadau iddo, yn peri iddo eu caru a'u parchu, nid am eu bod yn berthynasau, ond am eu bod yn grefyddwyr; Aeth yntau i'r gymdeithas neillduol tua phen blwy-. ddyn wedihyny ; ac aeth i ysgol nos i ddysgn dárllen Cymraeg am hanner blwyddyn. Symudodd wedi hyny i le anghyfleus iddo gael gwrando na chymdeithasu â'r Bedyddwyr; a bu am grýn dro y pfyd hwnw yn mhlith y Trefnyddion yn gorfoleddu yn danllyd iawn ; ond heb ymuno à hwy yn eu cymdeithas neillduoh Yr oedd yn Fedyddiwi cadarn yn ei farn, ond yn annfùdd yn ei ysbryd yr holl amser hwn< nës iddo glywed Evan Evans, o Gricerth, (ÿ prydhwhw) yn pregethu oddiar Afct. 22. 1.6. Acyr awrhoìi, beth 41