Welsh Journals

ẂREAJL Y BEDlDDWlll Rhif. 117. MEDI, 1836. Cyf. X. UNDEB CRISTNOGOL. MATH. 23. 8.—"Eithr na'ch galwer chwi Rahbi: canys un yw eich athratc chwi, sef Crist; a chwithauoll brodyr ydych." T)RIF ddybenion ein Harglwydd Iesn yn llefaru y geirian uchod, ynghyd a'r adnodau blaenorol iddynt, oedd argy- hoeddi y tyrfaoedd o dwyü Phariseaeth, a tlangos i'w ddysgyblion eu hawl i'r titlau a fabwysiadent hwy, sef y Phariseaid. Ymhlith yr anirywiol bethau a goffheir, a'g oeddent brotìon o falchder y Pharise- aid, yr oedd eu bod yn ^caru cael eu cyf- urch yn y marchnadoedd, a'u galw gaìi ddynion Rabbi, Rabbi;"—adn. 7. Mae yr enw Rabbi yn arwyddo un mawr, neu* "un yn gymmaint ei ragoriaethau a llaw- er:" drwy fabwysiadu y fath ditlau, dar- bwyllent y bobl i gredu, mai hwynthwy oedd nnig ffynnonell dysgeidiaeth, cyfan- soddwyr athrawiaeth, ffurfwyr deddfau, a sefydlwyr ordinhadau i'r holl fyd cre- tyddol. Yu yr adnod hon y mae Crist yn rhoddi gwaharddiad pendant i'w ddys- gyblion i beidio dilyn siampl y Pharise- aid yn y coegni crefyddol hyn. " Eitbr na'ch galwer chwi Rabbi." Y rheswm dros y gwaharddiad yw, " Canys un yw eich Athraw chwi, sef Crist." Maent hwy yn Rabbiniaid lawer; ond nid oes i chwi ond un Rabbi, sef Crist; a chwi- thau oll brodyr ydych. Un, sef Crist, ydyw y ffynnonell ddiyspydd, o ba le y dylifa dysgeidiaeth ysbrydol yr eglwys, cyfansoddydd athrawiaetli lawryrefeng- yl, ffurfiwr cyfreithiau y deyrnas nad yw Gciriadur Wilson o dan y gair Rabbi. Cyp. X. , o'r byd hwn, a sefydlydd ordinhadau y tŷ ysbrydol. Crist yw y pen, chwithau oll yw yr aelodan ; efe yw y winwydden, chwithau oll yw y canghenau; efe yw yr athraw, chwithau oll yw y dysgyblion; efe yw y brenin, chwithan oll yw y deil- iaid; efe yw y tad,ichwithau oll brodyr ydych. Yr athrawiaeth ddymunol a gynnwysir yma ydyw undeb brawäol eglwys Crist. Mae y gair brodyr yn cynnwys perthyn- as, Caiu ac Abel oeddent frodyr ; Abram a Lot oeddent frodyr; holl genedl Israel a gyfrifent eu gilydd yn frodyr, o her- wydd eu bod oll wedi tyfu oddiar yr un cyff, sef Abraham. Yrn ol y cydweddiad hyn y mae holl deuln dyn yn frodyr, drwy eu perthynas naturiol â'r nn tad. Ond y frawdoliaeth a gynnwysa y testun sydd o rywogaeth arall; oblegid nid ydym iddeall fod Crist yn galw y tyrfaoedd yn gyffredin yn frodyr ; o herwydd efe a'u geilwhwyut yn ^'dywysogion deillion, rhagrithwyr, a ffyliaid:" ac a gyhoeddai y gwaeau mwyaf dychrynadwy uwch eu penau. Brawdol- iaeth drwy berthynns ac achyddiaetìi «ewydd, nid ag Abram, nac ag Adda, ond à Clirist. Teyrnas nr e«wyddòr new- ydd, addewidion ar destament newydd, eglwys wedi ei galw i undeb newydd. Yn gyntaf. Ymofynwn ymha bethau y mae undeb y duwiolion yngynnicysedig. Yn ail. Nodwn rai pclliau sydd yn tucddu i niweidio a gwaethu yr undeb hwn. 33