Welsh Journals

ŵ*ai » Wbtitoẅtow* RaiF. 62.] CHWEFROR, 1832. [Cyf. VI. MB. GOLYGŸDD,—Yr hyn a ganlyn sydd gynnwysiad Pregeth, a draddodwyd yn Aralwch, mewn ctnlyniad i Gyfarfodagtdwydyno, ar y lOfed o'rmis diweddaf, i ystyried yr hyn a fyddai fwyaf ang- heurheidiol, f*l ihoddion, i attal haint Sydd y dyddiau hyn, raewn manau ereill, yn dra gorchfygol. Ac »r ol arolygu pethau; ystyriwyd yn anghenrheidiol i amcanu at bol> glânweitiidra, a gwueuthur casgl- iad cyffredinol trwy y dref a'r gymraydogaeth, tuag at fwydo a dilladu y tlodiou. Os bernwch y sylw- adau a ganlyn yn gymhwys i'w gosod yn y Greal, y maent at eich gwasanaeth. AMLWCH, RHAO. 16, 1831. H. W. 'Ac CYNNWYSIAD PREGETH. yr wyf yn dywedyd i chwi, Gwnewch i chwi gyfeillion o'r maramon aughyfiawu : ftl pan fo eisieti arnocft, y'cri derbỳtiont i'r trígy wyddol bebyll."—Luc Í6. 9. TUAG at ddeall un ran o'r ysgrythyr, mae yn anghenrheidiol ystyried ei cbyssylltiadau. Y drwg ag y mae Cristyn amc«nu argyhoeddi ei wrandawwyr o hono, yn y bennod lion, yw y pechod o ariangarwch, neu gybydd-dod. Y PJiaris- eaid yn gyffredin oeddent yn euog o'r pechod hwn : ac, feliy, deallasant mai yn eu herbyn hwy y llefnrodd Crist y testnn a'i gyssylltiadau; a chan mai rhy gaîed oedd yr yinadrodd, (gwel adn.14) gwawd- iasant Grist yn eu calonau. Wrth sylwi ar arweiniad y testun i mewn, gwelir iddo gael ei lefaru fel casgliad oddiwrth ddammeg y goruchwyliwr ang- hjfiawn ; lle y'n dysgir gan Grist i ystyr- ied, fod dynion yn y íucüedd hon, inewn sefyllfa o ymddiried fel goruchwylwyr dan Lywydd mawr y byd. Gwrthddrychau eu hymddiried, fel goruchwylwyr, yw amser, iechyd, golud, &c. Hefyd, dysgir hwy i ddeall, mai eu doethineb penaf fydd- aì edrych yn ddyfal ar eu bod yn gosod allan yr hyn a ymddiriedwyd iddynt,mewn ffordd ag a fyddai fwyaf tebyg o fod er Hes iddynt, pan yn rhoddi eu goruchwyl- iaeth i fynu. Dylem ystyried, nad ydym ni fel goruchwylwyr, i efelychu y goruch- wyliwr anghyfiawn yn mhob peth. Yn y Sanmoliaeth a roddodd ei aiglwydd iddo, «ìscanmolir ef am ffyddlondeb, am on- estiwydd, &c; ond yn unig am iddo ^neuthur yn gall. Pan deallodd na chai aros yn hwy yn yr oruchwyliaeth, a'i fod Cyf, VI. yn analluog i ynnill bywioliaeth drwy weithio; a bod yn gywilyddus ganddo fyned i gardota, rhoddodd ei gallineb ar waith, i edrych am lwybr a'i dygai ef i gael bywioliaeth yn nhai dyledwyr ei arglwydd: ac er bod y llwy.br a gym- merodd i ynnill ffafr dyledwyr ei arg- lwydd yn mhell oddiwrth fod yn rhin- weddol, yn ei waith yn troi yn ol idd- ynt gyfran helaeth o eiddo ei arglwydd; etto, nis gellir Hai na gweled ei gallineb yn bwrw y draul, beth ddeuai o hono, a pha le y byddai ei drigfa yn ol ei fwrw o'r oruchwyliaeth. Felly, medd Crist, "Yrwyfyndywedyd i chwi, gwnewch i chwi gyfeillion o'r mammon anghyfiawn," &c. Yma gelwir cyfoeth, neu olnd, yn fammon; naill ai oddiwrth y gair groeg mammonas, golud; neu ynte, oddiwrth eilun-dduw yn mhlith y Cenhedloedd, a alwent mammon ; yr hwn a dybient oedd yn rhoddi iddynt olud. Hefyd, gelwiir golud yma yn fammon anghi/Jiawn: nid fod yn anghyfiawn i ddynion fod yn oludog; ond, eddichon, am ei fod yn fynych yn cael ei attal oddi- wrth y tlawd. Hefyd, gelwir golud yn fammon anghyfiawn yma, neu fel ygoddef y gair ei gyfieithu, mammon anffyddlon, neu dwyllodrus, mewn cymhariaeth . i'r gwir olud: " os buoch anffyddlon yn y mammon anghyfiawn, neu anwadal a thWyllodrns, o'r fath ag yw golud y byd hwn, pwy a ymddiried i chwi ain y gwir