Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y GEINIOGWERTH. Eiifeddùm Syìwedd. " I beri ì't rhai a'm carar.t etife'lfîu sylwe.l'ì : a mi a lanwaf en trysorau;" Diar. viii. 21. Síiwbdd i greadur rhesymol yw yr hyn a'i gwna yn ddedwydd, a gyflawaa eì holl raid, ac a leinw ei ddymuniadau. Gali gwellt y maes wnevd yr anifel mor ddelwydd &g y mae yn alluaiwy iddo fod, oblegid nas gall diymuno ychwaneg;; ond ni ddichon cynnyroa y ddaear wneuthur dyn fell~. am y g*ll ddymuno ychwaneg. Llef- erydd doethineb am d*ni eí hun vw y geiriau hyn, wedi ei pher- sonoli gan y gwr doeth fel pendefi^es ; ac at dìynion o bob oedran a seffllfa y mae ei lleferydd. Yn yr adnod flienoröl, dy- wedir. "Ar hyd ifordd crfiawnder yr arweinia^, ar hyd canol llwíbrau barn." Ffordd cyfiawnder yn unig sy ffordd ddîogel as anrhydeddus, ao y mae gwir ddoethineb yn arwain ar hyd-drìi. " Ar hyd c&nol llwybr*u barn." Nid yw doethineb yn arwaia i'r eithafion hyd yn nod ar "ffordd cyfiawnder" a "llwybrau barn ;" ond v mae yn gynnwysedig yn ngochel yr eithafion ar bob llaw, a dewis t c&ool, ean gadw y naill e'thüf mor bell oddiwrthi a'r llall. Mae doniau a thalentau vn fynych yn rhedeg i'r eith%fion ; ond ni chanlyn doethineb hwynt, obleÿid gweJÌ ganddi y c,canoL" Ond " rhagoriaèth gwybodaeth yw fod doethineb vn rhoddi bywyd i'w pherchenog." pâr i'r rhai a'i carant etifeddu sy'lwedd-. 1. M<*e yr hwn sydi yn caru doe»hineb yn etifs du sylwedd, yn un Deth, oblegii fod cariad at ddoethineo yn wir riuwedd yn y meddwl. Nid yw cariad at tídedwyddwch—at fwynhsd, yn ihiö- wedd moesol, oblegid y mae hwnw yn v drwg a'r da, yn y cyfiawn a'r drygionus yn gyffeiyb : raith calon holl ddynolryw yw, Pwy a ddengys i ni y d*ioni hwn 1 ond y mae cariad at ddoethineb yn dîogelu i ddynion fwyniant a deiwyddwch. Caru äoethineb yw c>iru Duw—caru ei gyfraith a'i lywodraeth—caru Crist a'r efengyl —caru ei achos a'i bobl—caru yr hyn sydd dda a'i wneyd Ond y mae caríad dynion yn fynych at ddedwyddwch fel "deistfiad y di'oa;, »c ni chaifF ddira ; oblegid ei ddwylaw a wrthodant weithio." 2. Mae vr hwn syld yn caru doethineb yn etifeddu sylwedd, oHlegid cyfaddwsrwydd pethau doethineb i natur ac aragylchiad d?n. Mae doethioeb a daioùi y Oreawdwr i'w gweled nii yn unig yn nghrfa^igaeth pethau ond yn nghyfaddasiad pethau i'w gilydd. Mae doethinebmawr i'w weled yn nghyfansoddiad yraderyn, ae yn nghyfausoddiad y pysgodyn ; ond y mae doethineb mwvi'wganfoi erbyn i ni ystyried cyfaddasnÇydd cyfansoddiad y naili a'r llall © íwnýnt i'w helfenau Ac OPìnor gyfaddas y mse cylla dya ao Htdbbf, 185©.]