Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Ofnwch Dduw. Anrhydeddwch y lìrenin. RHIF. XXXVI. HYDREF 1821. LLYFR II. Byr-Hanes o fîwyd Napoleon Bonaparte. (Parâd tu dal. 229). jQWEÍ)l i ni yn y Rhifyn olaf olrhain bucheddiad Napoleon Bo- naparte o'i febyd hyd ei dderch- afiad yn Brif-Swyddüg Llywodraeth weriniol Ffraingc, yr hyn a ddyg- wyddodd ar derfyn y xvni canrif; awn belìach ynilaen i roddi biâs- hanes o'i ymddygiad yn y sefyllfa hono, gan gychwyn gydâdechreuad y xix canrif. Yr oeddyra eisoes wedi crybwyll fod rbyfeloedd newyddion wedi tori allan ar Gyfandir Ewrop tra yr oedd efe yn yr Aipht; a bod tai- eithiau Ffraingc yn lled derfysg- lyd ; ei orchwyl cyntaf gan hyny oedd trefnu mesurau i wrth-sefyll y naill, ac i dawelu y llall. Ond o herwydd bod y deyrnas wedi ei gwasgu yn ddwys gan y rbyfeloedd creulon diweddar, ac er mwyn ceisio dangos mai nid efe oedd yr achos o bonynt, ac nad oedd ganddo byfrydwcb yn y cyfryw helyntion ; cyntaf peth a wnai yn ei sefyllfa newydd oedd ysgrifenu at Ymerawdwr Awstria a Brenin Brydaiu, a hyny mewn ymad- roddion mor heddychol, fel y gall- asid tybied mai efe oedd gwir fab tangnefedd : ond gwyddid nad oedd ei degwch ond gweniaith a'i gyn- nygion ond dichell: am hyny gwrthodwyd ei gais gydâ diystyi-- wch, a gwnaethpwyd parotoad gan .Senedd Lloegr i'woffodogi i wnëvd o galon yi oedd yn awr yn ei gyn- nyg â gwefusau yn uuig. Cafwyd prawf Iman ni&i nid oddiar ddymuniad am heddwch y gwnaethai ei gynnygion teg; ond ar mwyn rhoddi lliw cyfreith- londeb ar ei ryfeloedd, ac felly i annog ei filwyr i fod yn fwy ym- egniol o'i blaid. .Eithr gan mai jhoddi ychydig hanes o'i fywyd ef ei hunan i'w y gorchwyl sydd genym ni mewn llaw, nis gellir dysgwyl i ni roddi hanes neraawr o'i ryfel-gyrchoedd heblaw y cyfryw ag y byddai efe ynddynt ei hun yn bersonol. Feliy yr ydym yn dar- Ilen yn yr hanes mai y 3dd dydd o fis Mai 1800, y gadawodd efe Paris gydâ'r bwriad o fyued yn union-^yi'chol i Italy; ond cyn cyr- haedd y wlad hono, yr oedd gan- ddynt 20 milltir Italaidd o fyn- yuidoedd uchel-grib i'w croesi.; ffordd gan mwyaf nad aethai cer- bjd erioed o'r blaen, ac o'r bron yn anhygyrch i wyr traed. Ond ni fynai Bonaparte gael ei luddio gan naturiaeth na chelfyddyd ; gan adael trigfanau dynol, efe a'i £lwyr a ddcrchreuasant ddringo mynydd St. Bernard, ac yn fuan cawsant eu hunain uwchlaw y cymylau, heb ddim iddynt ganfod o'u bamgyJch ond eira oesol; na dim i'wglywed ond talpynau mawr- ion o hosiaw yn ymlithro i Iawx 4f