Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

©(©ILIWAÍD ©WTOHIDIJË) Ofnwch Dduw. Anrhydeddwch y Brerìin, RHIF. IV. CHWEFROR 1819 LLYFR i MYFYRDOÜ Aíl ANGEU. JjyíÎAE yr Yserytbyr lân yn galw Angeu yn " Fhenin Dychryn- íadau j" hyny yw, y peth mwyaf dychrynllyd sy'n bod : canys nid oes dim yn y hyd a allwn ddych- ymmygu mor ofnadwy ac mor ddychrynllydag Angeu. Mae modd diangc rhag min y cleddyf, a chan safnau llewod, a difTodd angerdd y tân ; ond pan ergydio angeu ei saethau gwenwynllyd,a phan agorir y hedd i'n derbyn, a phan ymosodo ŵ arnom â'i arfau angeuol, mae'n anmhosihl i ni ddiogeluein hunainj nis gallwn amddiffyn eìn hunaín rhag ei fTyrnigrwydd didrugaredd ci. Mae Uawer o ddyfeisiadau milwraidd wedi eu dychymmygu, trwy y rhai y gellir trechu bwriad- an maleisus y gelynion cadarnaf a chreulonaf. Ond nid oes yr un ddyfais gan y-cadfridawg clodfawr» usaf, nac un amddiflynfa pa mor gadarn a.chelfyddgar bynag ybyddo, iia 'r un fyddin er mor fuddugol- iaethus fyddo hi, a all am funud attal rhuthr-gyrch angeu, y gelyn diweddaf hwn. Ar darawiad am- rant fe ehed trwyy gwrth-gloddiau cryfaf, y muriau cadarnaf, a'r tyrau u wchaf. Fe neidia tros y gwarch- gloddiau lletaf, a'r cestyll pvbyraf, a'r creiguld mwyaf anhygyrch. Fe dei'fl i lawr yn tidarnau yr attal- gloddiau grymusaf,ac efea chwardd am ben ein hamddiftynfeydd mil- ẃraidd ; efe a genfydd wendid ein boll arfogaeth, a thrwy y ddwy fjroneg galetaf, a deifl ei saeth i'r galon falchaf. Yn y ddaear-gelí cíywyllaf daw atom, a chipia ni allan o ddwylaw ein gosgorddion cywirafa ffyddlonaf. Mewn ^air^ ni all natur na cbelfyddyd ein cyn- nysgaeddu â dim abl i'n cadw rhag dwylaw oerion a chreulon angeu. Nid oes neb mor greulon, na ellir weithiau eu gorchfygu drwy erfyniadau a dagraii y rhai a ymos- tyngont ar eu gliniau o'u blaen i erfyn am drugaredd; i'e, y rhai a gollasant bob teimladoddynoliaetb a thosturi, a arbedant yn eu creu- londeb y rhai gwaelaf a'r llesgafj ond nid oes gan angeu cbdrugaredd fwy parch i'r rhai a ymostyngant o'u flaen, nag i'r rhai a'i gwrth- wynebant ac a ofynant ei waetbaf. Nid yw 't» gwrandaw ar, ddolef a gwaedd bâbanod ; mae yn eu cym- meryd oddi ar fronau eu mamau tyner, ac yn eu dryllio o flaen eu,