Welsh Journals

YK ARWEINYDD. Cyf. III., Ehif 32. TACHWEDI), 1880. Pris Ceiniog. GWEETH ADDYSG. Y mae Cyuiru wedi deffro o'r diwedd ìnewn perthynas ag addysg uwchraddol eiu cenedl. Y mae ein llywodraeth wedi cyinnieryd inewn llaw yr addysg gyffrediu ; mae beudithion y " Ddecídf Áddysg" yn cael eu medi i fesur helaeth yn mìioh cyinmydogaeth. I)iau fod llawer etto yn anfon eu plant i'r ysgol ddyddiol yn fwy rhag oín cael eu gwysio o flaen yr aw lurdodan, nàg ohryderam addysgiaeth eu plant. Mae hanesyii pur darawiadol newydù ei gyhoeddi, sydd ynddo ei hunau yn profi gwerth addysg i blant. lihoddwn yma í'ras linelliad ohouo. Nid ydym am i neh o'a darllenwyr • feddwl fod addysg yu ddigon i drwyadl ddiwygio cymdeithas Gwyddom fod dynion gaíbdd lawer o fanteision a'ddysg wedi ei profì yu mysg y dyhirod gwaethaf a fwyttapdd i'ara". Cofia ein darllenwyr am y dyn Payne, a euog-faruwyd yn Jjluudain yn ystod yr haf diweddaf Yr oedd wedi cael addysg (](]a,—oncí yr oedd ei galoa yn ddrwg, a'i fywyd yn galw am fwy na hlynyddoedd o garçliariid cyffredin. Ond cofier mai ëithri- adau'ydyw y rhai hyn. Mae gwerth addysg yn duiamheuol, a daw amgylcluadau i'r golwg fwy fwv, a esyd ddynion fyddónt wedi esgeuluso hyn o dan yr anfanteisien mwyaf. Eííyw bump a thri ugain o flynyddoedd yn ol, ganwyd bach- gen yri ngwyllt-diroedd yr Iwerddon o'r enw Edward Jenuings. Ỳr oedd Lloegr wedi bod yn rhyfela, a dynion wedi mynëd yn ddiofal am addysg eu plant. Ar a<ieg felly y ganwyd ac y mag- wyd Jenniugs. Nul yw yu debyg fod cyfieusderau addysg o fewn cyrhaedd iddo, lle y gallasai efe ddysgu darllen ac ysgrifenu. fr óedd ynddo alluoedd naturiol uwchlaw y cyffredin ; ond rhaid oedd iddo fyued drwy y byd heb fod yn alluog i fwynhau hanner cyramaint a'r rhai a gawsaut addysg. Pan elai Jenniugs drwy ddinas neu dref, yr oedd'liyd y uod enwau y tai á'r masnachdai yn ddieithr iddo—ni fedrai ddarllen ! Os cafodd erioed lythyr