Welsh Journals

Cîlrjfgrahnu Cyfres Newydd.] HYDREF, 1870. [Rhif 106. ©raeiljûímii, #t, ARGRAFFIADAU CREFYDDOL. Gax mai prif bwnc yr oes yw addysg- iaeth gyffredinol; cynygaf y sylwadau canlynol ar un o'r prif wersi, sef dysgu y modd i feithrin ac nid i ladd dysg- eidiaeth Ysbryd Duw ar, ac yn eìu cyflyrau. "Na ddiffoddwcb yr Ysbryd," ac " Na thristewch Lân Ysbryd Duw," ydynt rybyddion Dwyfol, a mwy o berygl i'w diystyru a'u hesgeuluso uag y mae lluosogrwydd dynolryw wedi feddwl; a chynwysant ystyr gadarn- haol yn gystal â nacäol. Wrth yr Ysbryd yn y geiriau hyn a'u cyfystyr y deallaf ddylanwadau, gweithrediadau, a phweráu argyhoeddiadol, goleuol, a chysurol yr Ysbryd Glân yn eneidiau y dynion sy'n ymwueyd a gweinidogaeth yr efengyl. Priodolir yr holl effeitbiau, y teimladau, y gwres, a'r profiadau nerthol a grymus sy'n cael eu heffeithio gan weinidogaeth yr efengyl i weinid- ogaeth ddirgelaidd ac anweledig yr Ysbryd Glan. Fod gweinidogaeth Glân Yrsbryd Duw yn cyd-weithio â gweinidogaeth yr efengyl sydd ffaith anwadadwy, wedi ei phrofi drwy holl oesau y byd; a bod cysylltiad anwa- hanol rhyngddynt, sydd mor sicr a hyny ; ond, pa le y mae y cysylltiad sydd eto i'w ddysgu ? Mae ffordd yr Ysbryd uwchlaw i ddeall dyn meidrol. "Y mae y gwynt yn chwythu lle y wyno, a thi a glywi ei swn ef," i'th argyhceddi o'i fodolaeth; "ond ni wyddost o ba le y mae yn dyfod, nac i ba le y mae yn myned; felly y mae pob ud a'r a aned o'r Ysbryd." Yr athrawiaeth a welaf fi yn yr adnod y w : fod ffordd yr Ysbryd yn adenedigaeth a dychweliad pechadur yn bahar- glwyddiaethol, ac uwchlaw deall meid- rol. Mae hyn yn hollol resymol, oblegid y mae Duw yn fwy na dyn> ei feddyl- iau yu uwch na'u meddyliau ni, a'i ffyrdd yn uwch ua'n ffyrdd ni. Y pwys mwyaf i ddyn yw adnabod ei waith yn brofiadol yn ei enaid, a deall y modd effeithiol i'w feithriu wedi dechreu ei deimlo. Pob teimlad cref- yddol a ffurfiwyd yu enaid dyu erioed, bydded wan neu nerthol, araf neü ddi- symwth, Ysbryd Duw yw ei awdwr mewn rhyw ddull neu gilydd; naill ai yn ddigyfrwng, neu trwy gyfrwng moddion; yn uniongyrchol trwy'r efengyl, neu yn anuniongyrchol trwy oruwchíywodraeth rhagluuiaeth. Mae'r afresymoldeb i feddwl eu bod yn deilliaw o un lle arall yn profi y gwir- ionedd hwn i mi. Nis gallant ddyfod o uffern, y byd, nac o galon ddrwg pechadur; o ganlyniad, rhaid yw eu bod yn deilliaw oddiwrth ysbrydoliaeth yr Hollalluog. A dim ond sylwi yn fanwl, gwelir fod gwtîiuidogaeth yr Ysbryd Glàu yn ëaug iawu ei gwrth- ddrychau a'i gweithrediadau — wedi curo wrth ddrysau miloedd o ddynion a'u cadwodd hwynt yn ughau hyd y diwedd—wedi deffro llawer meddwl o gwsg pechod, syrthiodd yn ol i gwsg trymach yr ail waith—wedi tynu dagrau ac adduneddauoddiwrthluoedd a ddiffoddodd y cwbl oll, ac sydd mor galed eu teimladau yn awr a maen isaf y felin. Ymrysonodd Ysbryd yr Ar- glwydd â thrigolion yr hen fyd dros ugain mlynedd a chaut, eto gorfu arno eu rhoddi hwynt i fynu i farn yn y diwedd. Dwyi ystyriaeth o'r pethau 1 p