Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Cyfres Newydd.] EHAGFYE, 1864. [Ehif. XXXVI. DUW YN CANMOL EI GARIAD. " Eithr y mae Duw yn canmol ci gariad tuag atom; oblegid, a nyni eto yn bechaduriaid, i Grist farw trosom ni."—Rhuf. v. 8. " Eithr y mae Duw yn canmol ei gar- iad." Dyma y mwyaf rhagorol yn can- mol ei ragoriaeth. Ië, dyma destun teilwng, a'r dawn dwyfol sy yn traethu arno. " Duw cariad yw." Cariad ydyw un o'r ddwy lythyren ydynt yn gwneyd i fyQy gynìeriad moesol y Jehofa. Y mae holl weithrediadau ei haelfrydig- rwydd a'i gymwynasgarwch yn cael eu hamlygu mewn cydundeb perífaith â'i burdeb difryoheulyd; a holl weithred- iadau ei burdeb santaidd yn gydwaued- ig â'i gymwynasgarwch. Mae ei gariad Ef yn trigo yn y goleuni, a'r goleuni, sef ei santeiddrwydd, yn ymweithredu ac yn yindaonu ar led, gan redeg allan yn nhrefn gras mewn cymwynasgarwch a phelydrau o gariad. Creda Uawer mai goleuni a gwres ydynt brif briod- oleddau yr baul naturiol; a chredant hefyd mai cariad a sauteiddrwydd, neu gariad santaidd, sydd yn gwneyd i fyny euw Duw. Pa nifer bynag o briodolìaethau a gyfrìfir i'r Goruchaf gan ddynion, y maent i gyd yn gydam- lygedig, neu yn cydymddysgleirio gyda digyffelyb ogoniant yn ei drefn o iach- awdwriaeth 1 ddyn. Yr oedd gan y Jehofa ddybeu gogon- eddua yn yr hyn oll a wnaeth, yn mhob man o'i lywodraeth; ae befyd fe wnaeth y cyfau oll i ateb y dyben dwyfol hwnw; a'i brif ddybeu yn yr oll a wuaeth ydoedd canmol ei Hun. Y rheswm blaenaf ara holl arfaethau a gweithfediadau y Duw bendigedìg yn oes oesöedd ydyw, Fel y gallai ddangos ei Hun. Ysbienddrych wedi ei llunio â bysedd dwyfol, fel y gallai creadur- iaid rhesymol weled Duw trwyddi, ydyw y greadigaeth yma. Goleuodd lampau dysglaer yn aneirif yma a thraw yn eangderau tywyllwcb y ffur- fafen uchod, gwuaeth furiau cedyrn o'r tywod mân er terfynu rhwysg ac ym- chwydd tonau y dyfnder ; ac addurn- odd y ddaear ag amrywiaeth o lysiau, blodau, a ffrwythau priodol i bob hin- sawdd a lledred dan y nefoedd. Ac i ba beth ? Wel, i ganmol ei Hun; am- lygu ei allu, ei ddoethineb, a'i ddaioni i ddyn—coron y greadìgaeth. Llygad y greadigaeth weledig yma yw dyn. Er mor ddoeth ac er mor dda ydoedd y cyfan oll, nid oedd y cwbl ond megys creadur dall hyd ues y dygwyd dyn i mewn iddi. Mae rhai naturiaethwyr yn tybied fod y llygad dynol yn egluro mwy o ddoethineb y Creydd, nag un ran arall o'r corff. Dichon eu bod yn gywir yn eu syniad, ond efallai nad ydjaat hefyd; nis gallwn eu oymeryd ar eu gaîr. Ér eu bost, eu haeriadau, eu teitlau, cfco., mae yn cael ei brofi beuuydd ua wyddant hyd yma ond y nesaf peth i ddim am lygad na ohhist, fel ag i allu proft yn ddiamheuol pa un o'r ddau sydd yu amlygu fwyaf o Dduwdod. Pa fodd bynag, y mae yn dra sior mai dyn ydyw llygad y greadigaeth weledìg, gan nad pa un ai dydd hir y daearegwr neu ynte ddydd byr pobl ddeillion y byd yn gyffredin ydôedct