Welsh Journals

Y CYLCHGRAWN. CrFBEs Newîdb.] TACHWEDD, 1863. [Rhif. XXIII. Craefímömt a Ôtfirííriaetbm Y PEOPHWYDI A'U CENADWRI. "Eto efe a anfonodd atynt hwy brophwydi, i'w troi hwynt at yr Arglwydd; a hwy a dyst- iolaethasant yn eu herbyn hwynt; ond ni wrandawsant hwy," 2 Cron. xxvi. 19. GAN Y DIWEDDAR BARCH. EVAN MORGAN, CAERDYDD. Harddwch a rhagoroldeb pob dyn yw cysegru a chyflwyno ei ddjrddiau boreuaf i wasanaethu yr Arglwydd. Yr hanes a gawn yma ac yn 2 Bren. xii., yw bod Joas y brenin yn rhodio yn ffyrdd yr Arglwydd: yr oedd ei fryd ar adnewyddu tŷ yr Ar- glwydd; ond gan na chyfnewidiwyd ei galon, mai diwedd drwg yw ei hanes. Fe adnabyddir eraill wrth yr enw yma yn yr ysgrythyrau; yn llyfr y Barnwyr vi. 11, fe sonir am un Joas yr Abi-esriad, tad Gedeon, tan dderwen pa un yr eisteddodd angel yr Arglwydd, pan ddaeth i awdur- dodi Gedeon i fyned allan yn waredydd i Israel o law y Midianiaid. Yr oedd gan Ahab fab o'r un enw; a chan Issachar, brenin Israel, fab o'r un enw; a hwnw oedd y gwr a wylodd ar wyneb Eliseus, pan oecld yn ymyl marw, ao a ddywedodd, "Fy nhad, fy nhad, cerbyd Israel a'i farehogion?" Ond y Joas hwn oedd mab Ahaziah, brenin Judah. Fe ddaeth i'r freniniaeth yn saith mlwydd oed; teyrn- asodd ddeugain mlynedd yn Jerusalem; yr oedd ganddo grefydd, ond nid un o'r goreu, oblegyd nid oedd parhau hyd y diwedd ynddi. Hyd bywyd Jehoiada yr offeiriad oedd hyd crefydd Joas; pan fu f arw Jehoiada, fe fu farwcrefydd y brenin. Mae achos ofni rhag bod gan lawer gref- yddnadâyn mhellach nag angau; ond am grefydd Joas, yr oedd hi yn rhy fyr i fyned yno. Fe fu angau yr offeiriad yn angau i grefydd y brenin. Darllenir adn. 17: "Ac wedi marw Jehoiada, tywysogion Judah a ddaethant, ac a ymgrymasant i'r brenin: yna y brenin a wrandawodd ar- nynt hwy." Md oes ond yr Hollwybodol a ŵyr y lles sydd i eglwys o gael cadw y rhai duwiolaf o'i mewn. Yr oedd y ty- wysogion hyn yn bod yn nyddiau Jehoi- ada; ond ni allent ddangos ond ychydig iawn o'u hawdurdod; ond wedi iddo farw, darfu iddynt adfywio; yr oedd eu jubili wedi gwawrio. Bu farw Jehoiada yn nghyda'i holl ddefodau a'i gynghorion annerbyniol; ac yn nghylch hyn hwy a adawsant dŷ Arglwydd Dduw eu tadau. "A hwy a adawsant dỳ Arglwydd Dduw eu tadau, ac a wasanaethasant y llwyni, a'r delwau: a daeth digofaint ar Judah a Jerusalem, o herwydd eu camwedd hyn. Eto efe a anfonodd atynt hwy brophwydi, i'w troi hwynt at yr Arglwydd; a hwy a 'dystiolaethasant yn eu herbyn hwynt, ond ni wrandawsant hwy." Proph-wyd mewn un ffordd o arwydd- ocâd y gair yw dyn wedi derbyn datgudd- iad am bethau i ddyfod; ac felly amser cjti y delont i ben yn rhoddi rhaghysbys- iad am danynt. Nid yw y gair yn cael ei gyfyngu 'i un yn rhaghysbysu barned- igaeth neu wareiigaeth amseroedd cyn ei dyfod i ben; ond hefyd mae gweinid- ogion cymhwys y Testament Newydd yn aml yn myned dan yr enw prophwydi. "Eithr yr hwn sy.ld yn prophwydo sydd yn llef aru wrth ddynion er adeiladaeth, a chynghor, a chysur," 1 Cor. xiv. 3. Ni a sylwn ar ychydig o bethau oddi- wrth y geiriau:—I. Aufoniad y proph- wydi. II. Dull y prophwydi yn mynegi eu cenadwri—tystiolaethu yn eu herbyn hwynt. III. Dybenyprophwydiynhyn: eu troi. IV. Ymddygiad y bobl at genad- wri y prophwydi. Yn— I. Anfoniad y prophwydi. Prawf o ymostyngiad yn y Duw mawr yw danfon cenadwri ar ol ei greaduriaid. Pan aeth. dyn i lawr gyntaf, fe anfonodd Duw gen-