Welsh Journals

Y CYLCHGRAWN. Rhif XX.] TACHWEDD, 1852. [Llyfb II. Y BYWYD YSBEYDOL. "Pan glywo y mcirw lef MabDuw; a'r rhai a glywant a fyddant bj^w."—Ioan v. 25. GAN Y DIWEDDAR BARCH. D. GRIFFITHS, GLANRHYD. Y mae yn hysbys i'r mwyaf annysgcdig fel i'r dysgawdwr penaf, oblcgid y mae wedi ei hysbysu mewn modd cglur a dealladwy yn ngair Duw, fod dyn wrth natur yn farw niewn camwcdd a phechod. Pcchodd yn erbyn ei Greawdwr a'i Gynaliwr; torodd ei gyfamod ef, a thrwy hyny aeth i afael marwolaeth—marwolaeth ddifesur gwaeth na marwolaeth y corph —marwolaeth ysbrydol—marwolaeth cnaid, a hono, o ran dim a allasai efe ei wneuthur drosto ei hun, yn farwolaeth dragywyddol. Am ryw gymaint o aniser wedi i ddyn syrthio i'r sefyllfa druenus hon yr ocdd "hob obaith, ac heb Dduw yn y byd." Trwy fwyta o ffrwyth y gwaharddedig bren, dysgwyliai gael mwy nag a fcddai; cafodd ei dwyllo, twyllodd ei hun, collodd yr oll a feddai; aeth pob gobaith am fywyd o'i afael am byth o'i ran ei hun—dim ond byw megis yn y dagfa ysbrydol—byw mewn "rhyw ddysgwyl ofnadwy am farn ac angcrdd tân;" edrych yn y blacn. er ci ofìd annhracthol, ar y farwolaeth dragywyddol yn y llyn o dân sydd yn llosgi yn ocs oesoedd, "lle nid yw eu pryf hwynt yn niarw, na'r tân yn diffbdd," lle y mae gelyn- iaeth dyn a digofaint Duw o'r diwedd wedi cyfarfod—wedi dcchreu yr ymrysonfa dragwyddol —llc y mae y truan yn byw byth, ond wrth fyw yn dyoddef holl ddychrynfeydd marw- olacth yn oes oesocdd. Pan ocdd dyn yn y sefyllfa druenus hon, yn ngafael marwolaeth ysbrydol, ac yn tcinilo yn ei fynwcs ragbrawf dychrynllyd o'r farwolacth dragywyddol, onid melus, onid derbyniol fuadai gwawr gobaith am fywyd? Ond pwy a allasai ddysgwyl am y fath wawr? Pwy fuasai yn meddwl y buasai byth yn tori? Yn y tywyllwch yr ocdd Adda, ac yn dysgwyl am dywyllwch mwy. Ond nid fel y dysgwyl dyn y gwna Duw. "Nid fy meddyliau i yw eich meddyliau chwi." Clybu Adda swn yr Arglwydd Dduw yn ihodio yn yr ardd gydag awel y dydd; dysgwyliai yn sicr fod marwolaeth yn y swn Wnw; ffodd i ymguddio yn mhlith prcnau yr ardd; disgynodd llais ei Greawdwr ar ci glust, cyrhaeddodd y geiriau ei galon. Nid marwolaeth oedd yn y llais hwnw, ond bywyd. "Adda, pa lo yr wyt ti?" meddai Duw. Onid oedd y Duw mawr, yr hwn sydd yn holl- wybodol, a'i lygaid fel fflam dân, yn gwybod yn dda pa lc yr ydoedd y dyn truenus? Gwyddom yn burion—gẁyr pawb ei fod yn gwybod yn bcrffaith. Nid oes achos iddo Ef °fyn dim er mwyn gwybod; y mac yn gwybod pob pcth erioed, ac yn wastadol. Ond dangosai yr Anfcidrol yn y dull hwn ei fod am ymddyddan â'r hwn oedd wcdi sathru ei orchymyn o dan ei dracd, ac wcdi cyfodi mcwn gwrthryfel yn ei erbyn. Beth ydoedd hyn ond arwydd cglur fod y Duw mawr am gymodi â phechadur, a bod ffbrdd iddo ef i gael ei fywyd wedi iddo ei golli trwy y cwymp? A chyn i'r ymddyddan hwnw ddybenu, wele yr «ddewid werthfawr yn cael ei chyhoeddi, y byddai i Had y wraig ysigo pen y sarph a'i 2Q