Welsh Journals

Y BEDYDDIWR. lOlSTA/Wie,, 185S. BYWYD DUWIOL MEWN rilOFFESWYR YN ANGENRHEIDIOL MF.WN TREFN I GYNNYDD A LLWYDD- IANT EIX HEGLWYSI. LLYTIIYR III. Y cyssylltiad sydd rhwng byicyd duwìol a ttwyddiemt. Anwyl Frodyr,—Yn y llythyrau blaenorol ymdrechwyd gosod o'ch blacn yr byn a olygir fel yn arfgenrheidiol i fywyd duwiol neu grefyddol, yn ngbyd â'r pleser a'r hyf- rydwcb y ruae y cyfryw yn ei ddwyn i'w fèddianydd Y m'ae gcnyf yn awr i ym- drcchu yn mbellach i ddangos fod cyssylltiad rhwng bywyd duwiol proffcswyr â llwydd- iant crefydd yn gyffredinol. Dichon, mewn trefn i ragflaenu camsyniad, y byddai yn dda i grybwyll ar y decbreu nad ydym yn meddwl mai ar ysgwyddau proffeswyr y mae llwyddiant crefydd yn gorphwys. Na, na; y mae yn gysur gan yr ysgrifenydd feddwl a theimlo fod llwyddiant cyffredinol yr achos yn gorphwys ar yr ewyllys ddwyfol, haedd- iannan anfeidrol yr abertb drud, a gweithred- iadau achubol yr ysbryd tragywyddol. Ond rhaid i ni oll gofio fod perthynas agos iawn rhwng santeiddrwydd buchedd ac ymdrcch- ion ffyddiog y saint fel moddion ordeiniedig gan Dduw er diwygio—er ateb y dyben gor- uchel. Y mae i bob creadur, gwrthddrych, a sef- ydliad o eiddo Duw eu dybenion neillduol. Y mae yr haul wcdi ei osod i oleuo, y tân i wresogi, a'r balcn i hallti, a dyn i wasan- aethu Duw a dedwyddoli cymdeithas ; ac y mae yn holl bcthau Duw gymhwýsder i ateb dyben eu gosodiad. Y mae yr balcn nid yn unig wedi ei fwriadu i hallti, ond hefyd y mao Awdwr natur wedi cyfranu cymhwys- der iddo at hyny. Byddai mcddẁl ffordd arall yn anfri ar ddoeth'ineb a daioni y Crewr anfcidrol a bcndigedig. Scfydliad o eiddo Duw yw ei eglwys yn y byd bwn; ac y mae 1 bon ei dybenion fel pob sefydliad arall o'i eiddo ef, ac y mae yn Uwyr naturiol i ni farnu fod y sefydliad hwn yn meddiannu cymbwysderau i ateb y dybenion mewn golwg yn ei gosodiad i fynu—hi yw halen y ddaear a goleum y byd. Yn atebiad ei ddyben, y mae gogoniant pob sefydliad yn dyfod ír golwg; yn ei waitb yn goleuo, yr ydym m yn.canfod gogoniant a «defnyddiol- Bhif. 193./-Cyf,*vii. ' deb yr baul; ac os na oleua, machluded heb godi mwy; os na wresoga y tâu, diffodded am byth; ac os nad yw yr halen yn hallti, ni tbal efe ddim, tafìer ef i'r domen neu satbrer ef gan ddynion. Yn awr, nid yn unig y mae yr eglwys yn dal perthynas b\rysig â'r oes, ond y mac hefyd yn feddiannol ar addas- rwydd i holl gyssylltiadau y berthynas bono, ac os nad yw j"n ateb y dyben hwnw, gwaded ei phertbynas â Mab Duw. Amcan blacnaf Duw yn ei holl weithred- iadau ydyw ei ogoniant ei bun—hwn yw prif ddyben creadigaeth, rhagluniaetb, a gras. Ŷn ngoruchwyliaetb gras y mae Duw wcdi cyssylltu ei ogoniant ei bun a iechydwriaeth dy-nion à'u gilydd—dwyn yr amcanion mawrion hyn od'diamgylch yw dyben sefydliad eglwys Dduw yn y byd. Mae cymhwysder yn yr eglwys i ateb y dybenion, oblegid y mae Duw wedi ei gosod mewn meddiant o foddion addas, ac y mae wedi addaw pan y byddo jv eglwys yn iawn arfer y cyfryw mcwn ymddibyniaeth ffyddiog ai-no ef y bydd llwyddiant i'w dilyn. Dichon nad anfuddiol i ni gryb'n'yll gair, cyn myned at ein pi-if fater, am yr hyn a feddylir genym am luyddiant crefydd. Nis gallwn edrych ar bob ychwanegiad at yr cglwys neu fedyddiadau lluosog bob amser, yn Uwyddiant gwir grefydd. Gellir dweyd fod crefydd yn lhvyddo, pan y mae eguydd- orion teyrnas Crist yn ymledaenu. Teyrnas ysbrydol yw eiddo Icsu, yn cael ei gwneyd i fyny 0 egwyddorion; gwirionedd, C5"fiawn- der, a Uedueisrwydd; "Nid yw teymas Dduw fwyd a diod; ond cyfìawnder, a tbangnefedd, a llawenydd yn yr Ysbryd Glân." Yn ol y graddau y mae yregwydd- orion byn jti llwyddo ac yn e'nniU tir y 1 gellir dweyd fod teyrnas Crist yn cynnyddu I yn y byd; ac fel y mae dynion yn ynibriodi , â'r egwyddorion hyn y maent yn 'dyfod yn ddeiliard. tejTnas Mab Duw. Llwyddiant cyffredinol y pethau hyn fydd yn nodweddu ; cyfnod hirfaith, dedwydd, a gorfoMdus j I niil blynyddau hedd. Gellir dweyd fod yr achos yn llwyddo hefyd j pan y byddo bywiogrwydd yn mhlitb y saínt gyda chrefyddd. Nid yn glaear, yn fusgrell, bydol, hwyrdrwm, nac yn ddigalon; ond o lẁyrfryd calon yn dilyn yr Arglwydd, ac â'r holl egni yn ymdrecb hardd-deg ymdrech y ffydd a chymmeryd gafael yn y bywyd tra- gywyddol, ac yn cyd-ymdrecbu 0 blaid y