Welsh Journals

4& ¥ C4I&AW [Gdlir anfon i trwy y pott am geiniog; a dymunol fyddai cael anfon 4, 8, &c, o» gettir.] Rhif. XXI. RHAGFYR 1, 1862. Pris 2g. CYNNWYSIAD. Adolygiad y Flwyddyn ------ 157 Adolygiad y Wasg - - - - - - 158 Hanes Cerddoriaeth...... 159 Cynghanedd ....... 161 Cord ........ 161 Canon......... 161 Cyfrwng*........ 162 Gwrthweddiad....... 162 Erwydd ........ 162 Perfformiad ....... 162 Rhanau ........ 162 Newyddion Cerddorol ..... 162 Y GERDDORIAETfl. " Yr Ymadawiad," gan Tavalaw. Ton.—" Abergwaen," trefnedig gan V. Nbvello. ADOLYGIAD Y FLWYDDYN. Dyma flwyddyn gyntaf ein golygiaeth ar fynèd heibio. Ni wyddom yn iawn pa un ai lles ai niwed a wnaeth ein hysgrifeniadau, eithr gwyddom mai liesoli oedd, ac ydyw ein hamean, pa un bynag a gyrhaeddasom hyny ai peidio. Boddlonrwydd mawr i feddwl pryderus ydyw gwybod y canlyniadau, os bydd y eanlyniadau hyny yn eyfatteb i'r amcan ; a dichon fod gormod o bryder weithiau am wybod y canlyniadau yn nychu yr yni hanfodol er eu cyr- haedd, yn enwedig os byddent yn hir oedi heb ym- ddangos, neu yn gwisgo arweddiad fgwahanol i'r hyn y breuddwydiasid iddynt wneuthur ; eithr dy- ledswydd pob un ydyw edrych ar i'r amcan fod yn un teiíwng, ae ymdrechu defynyddio y moddion cyf- reithlonaf a thebycaf o lwyddo, yn y dull niwyaf dengar ac argyhoeddiadol, a gadael y canlyniadau i'r dyfodol, ac yn ngofal yr Hwn sydd yn gwneuthur pob petb " yn deg ac yn ei amser." Yn gyntaf oll, dymunem gyflwyno ein diolchgar- wch gwresocaf i'r cyfansoddwyr cerddorol a'n hanrhegodd â'u cyfansoddiadau i'r Greal, pa rai sydd wedi cael cymnieradwyaeth bron bawb y cawsom gyfleusdra i glywed eu syniadau, yr hyn sy'n foddhâd mawr i ni, ac yn rhywbeth, o bossibl, i'r cyfansoddwyr. A gawn ni ddisgwyl eu cefnog- áeth a'u cynnorthwy yn y dyfodol 1 Diau genym yr ymdeimla ëin eydolygwyr yn wir ddiolchgar am y cymmhorth a gawsant hwythau òddi wrth wahariòl ohebwyr yn ystod y flwyddyn, a She byddai mwy o ohebiaethau cyffelyb yn cael eu wýn yn mlaen mewn ysbryd hynaws a charuaidd, dîau genym y chwanegent yn ddirfáwr at ddy- ddordeb a defnyddioldeb y Greal. Ÿr ydym yn ymdèimlo yn wir falch na bu yr un. drafodaethgynhellyd, bigog, bersonol, a saethubrwnt fü ol fr llwyrii at neb personaü na chymmériadau ar lanerchau y Greal etto, a hyderwn yn fäwr yr ým- Sedẅîr rhag llaw oddi ẅrth y fath gamwrî anwrol. Ti4 ýw hyny yn gweddu i gelîyddyd mor firain a theuluaidd—mor oruchel ac annaearol ag ydyw cerddoriaeth ; ac os myn neb flino ac ymryson, ym- gadwed y cerddor rhagddo, ac ymdrwythed yri ysbz*yd hynaws a dedwydd yr ëos ; canys ni wna hi " Pan bo pigyn dan ei bron Ond canu a gadael iddo." Credwn fod ein llaw a'n meddwl yn dyfod yn ys- twythach a mwy cartrefol mewn llenoriaeth, wrth arfer, nag oeddym yn y dechreu; a charem yn fawr fod ein holl ysgrifau yn swynol a darllengar, yn ddealladwy ac yn adeiladol; o blegid dylid gochel- yd nid yn unig rhag rhoddi golchiad aur ar y pren pwdr, ond hefyd rhag hagru a difẅyno y diamond. Meddyliwn i ni yn ystöd y flẁyddyn grybŵyll rhai pyngciau gwir angenrheidiol. Yr ydyìn yü cymmeryd y pleser o feddwl hyny, fodd bynag, megys " Canu Cynnulleidfaol"—carem yn fáwr i'r sylwadau a wnaed gael ychydig inwy o sylw ac ystyriaeth. Yn wir y mae canu cynnulleidfaol gyda ni fel enwad yn gwywo yn hytrach nag yn blaguro. Os oes ychydig o lewyrch arno tuá y chwareli yma,—ac nid yw y ilewyrch. hwnw yn déilwng o'r ardaloedd o lawer—y mae yn druenus yn wir meẃn liaẅeroedd 0 ardaloedd ereilL Ni ddymunem ddyweyd dim i ddigaloni y gwari nac i ddiystyru yr anghyfarwydd ; etto, a oes dim modd symbylu ychydig ar eglwysi, a chreu eiddigedd yn y gynnulleidfa yn gyffredinol i ddwyn ychydig sêl dros y rhan yma o waith y cyssegr. Ni waeth heb "gredu y goreu, a disgwyl pethau gwell;" y gwir am dani, y mae canu cynnulleidfa- 01 yn esgymunbeth ymarferol gan y rhan fŵyaf o'r cynnulleidfaoedd. Gwir y cenir tônau araf a chyssegredig—tônau a ganẃyd ac a genir drwy ý blynyddoedd, ond nid oes un ran o ddeg o'r gyn- nulleidfa yn cymmeryd arnynt geisio cydganu— llawer nad yw yn werth ganddynt godi ar eu traed, heb son am aros i'r diwedd ; ä cheir llaẅer o bro- ffeswyr crefydd nad oes ganddynt y radd leiaf o gydymdeimlad,ymddangosiadol foddbynag,â'r canu, Honant yr hawl o roddi pennill allan cyn inyned i weddio, a meddant y gydwybod dyner a hyderus o ddisgwyl wrthereill ganu eu pennill, ac er na roddant hwy eu hunáin gymmaint a help òchenaid o gyn- northwy i'r cantorion druain. Do, gwelsom, a chlywsom am rai yn cymraéryd trafferth i chwilio am y pennillion mwyaf anhawdd a dieithr i'w rhoddi allan er mwyn taflu y cantorion i brofedigaeth, nes y byddai pob ysbryd addoli wedi ei lwyr goüj yn y dyryswch. Ýr Arglwydd a faddeuo iddynt druain, canys yn sicr ni wyddent beth y maent yn ei wneuthur. Ystyriẁn ein bod wedi dyweyd ac ys- grifenu mwy na digon ar y pen yma yn ystod eur bywyd, nesy byddẅn rai prydiau yn ymdeimlo yn ddigalon, os nad yn anobeîthiol, y gwelwn em cyn- nufeidfaoèäd byöi ŵédi cyssegru eu doniau ì addoü