Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

IFOB HAEL, 'Ocs y hyd ir Iuith Gymraeg,-^Tra Mor tra Brython.' Rhijf. 10.] HYDREF, 1850. [Cyf. I. ■ • YMGAIS AM YfYBODAlíTH, GAtttiöÊrm meddyliol dyn ienniH a defnyddio gwybodaeth ynt y doniau ardderchocaf grjf w /itinn» fcî.»oo.Hfirv/'líÌ *at»i rj\vriontnnr«vt' m ŵ n\uunt on a r\r/"!rl i m cnFi,-1 ff»-* r>r«t r*\i ^l____ ngr gyhnörthwyo hyn—-i ddv\yn ein meddyliau i gyflwro iechyd abywioorwydd nerthol—i'wtrysori hwynt á gwybörìaeth gwîr ddeíhyddiol—ac i gasglu manteision a sylweddoli y mwynhad o'r pleseráo ay; ynt, yn fy meddw), y dybemon pwys-g as sydd genym yn a«r mewn golwg. £vvýHys y Creawdydd yn ei berthynas i rwymedigaethau a dyledswyddau dyn, a gesglir, nid yn'unigo dudalenau dntsjuddiad, ond o'r beithynas a sefydlodd yn y byd o'n ham- gylch.: Pan dreiÿloin y berthynas sydd rhwng goleuni achyfansoddiad y ilygad—rhwng y swn a'relust—rhwngyr had a'rddaear—nid alìwn laina chanfodEwyllys ein Gwneuth- urwr. ; Cyfaddasrwydd y naill at y líali a aiddengys pa fodd i ddefnyddio y ddau. Part syUhtn &r allu yr hedyn, pan yr hauir ef, i flagoro a ohynnyrchu, a phan welom fod corff'dyn wedi ei ny fansoddi fel ag yr ymbortìiir ac y cynnelir ef drwy y cynnyrch hyn, yr ydyra mewn ffaith megys yn clywed y Duwdod yn gorehyrayn yn y modd cryfaf i ni wrtPlfhiíí V rlrlnoar a rliaso-ln ot fVrru\jt)inii Par <sv,l!nm *r Mnnutchinn crwoliaiinl Kt».+Ì.„.. •■ .._..„.,. „..,v., .. S..JUVU,U.1,.J„ j.. u..uv£| . ...j.,..»v. j 5.....™..^. gjii..jiv.lliuil «JII, cas^lẅn fbd eèewyllys ef i ni ddal mMsnach â phob eenedl dros y glcbyn. Y mae yr un cyfrftebolrwydd rhwng gwybodaeth a'r meddwl dynol; a phan ganfyddom fod dyn wedi ei eÿhhysgneddu a\i amgyffrpdion, cof, cymhariaeth, a rheswm, a'i weled wedi ei osod mewn byd yn llawn o wrthrychau hardd a dyddorol, yn cyfateb i ymarferiady galluoedd hy^jàc y» neillduol pan yr ystyriom fod y cyfryw yn fTynhonelI mwynhad a chysuron ahnrhàëthâdẅÿ ; diau, gan hyny, fod dyn yn cyflawni ewyllys ei Wneuthurwr, ac yrt ta|u |ddo y deyrnged uchaf o ufudd-dod druy wrteithiad y meddwl a'r galluoedd a rodd- od^Jpuw 'uldo. Ac nid peth dibwys yw y dylanwad ag y mae gwybodaeth yn gael ar eiu sujfyllfa bresenol. Annichonadwy mynegu eithafoedd y breintiau a'r pìeserau yr ydya» yn fwyuhau drwy wybodaeth, yn ein sefyllfa bresenol a chymdeithasol. Cryfhehf y^eddwl yngystal a'r coríf trwy fyfyrdod a diwydrwydd. Megys ag yr ymehanga* ae yrí^énfTyíha^ cyhyrau drwy ymarferiad, felly y meddwl, pa fwyaf yt ymwneifTig ef yr ychwanegir ac y cryibeir ef» Pa amlaf treiglir y berthynas sydd rhwrig achos SCeffauh> rbwyddaf, egroaf, a giymusaf y daw. Felly y cof, arferiad ö honè a ymitèlaeihB èrafìu. Esgeulusdod o arfewad ÿ galluoedd meddyliol a'u gwna yn àny^Ẅjth^dÌTyniyà dfawcb, ae àô^a^ddiiot. Gŵelir òddiwrth yr ystyriaetlrau hyn, y pr.odoldél? ò ddefií^'ífÄ^ ac aaŴt^ eìh gtrlluoedd meddyliol, dr\vy roddi ymborth a ^wait^ iaŵŵ iddýnt. Öini Wîmw*ah1fôwiderau ái y ffordd i gyrhaedd gwybodaeth, eisiau amser^ddysg, a îlÿfn(u,, Tiodi jhj thẁystt aftorfod, $ galẁádau anghyfatebol i ddysgeẄáẅîi — drôs^èŵoedrd»