Welsh Journals

SEF NEWYD3IADUR PYTHEFNOSOl I'W GYHÖEDDI B03 YH Aíl DDYSD GWESER. " A'r Gwyliwr oedd yn sefyll ar y Tŵr." " A'r Gtwtliwb. a fynegodd." Rhif 11.]. CWMAYON, MEHEFIN 18, 1869. [Pris lg. (D Y H M W Y S H A HD Buddha ............ Aml Grefydd Eglwys Loegr ...... Trydydd Epistol Pedr ....... Liverpool ... ... ...... Pentyrch ............ Mr. Oarlyle on the Future State Ein Gohebwyr ...... Crynodeb .. ...... Cyfarfodydd ... ......... Aniser Marwolaethau ... ...... At Ysgrifenyddion Eglwysi Mòrganwg Gohebiaeth o Ddyfed ...... Tanchwa ddychrynllyd yn Blaenllechau Bwrdd y Beirdd ......... Barddoniaeth ... 169 163 ... 1(54 ÌGô ... 107 1G7 ,. 108 168 .. 170 171 ... 171 172 ... 172 172 ... 173 174 B U D D H A, NEü SYLFAENYDD BUDYDDIAETH, PRIF GREPYDD INDIA. T mae yn debyg mai ystyr neu arwyddoead yr enw Buddha, yw un goleuedig. Fe gafodd Buddha ei eni yn Kapilavastu, prif-ddinas teyrnas o'r un enw, yr hon oedd wedi ei had- eiladu wrth droed Mynyddoedd Nesal, y tu gogleddol i Aude bresenol. Yr oedd ei dad, yr hwrn oedd frenin Kapilavastu, wedihanu o delu Sâkyas, ao yn perthyn i lwyth Gautamas. Mâyâdevi oedd ei fam, merch brenin Supra- buddha, ac nid oes eisieu dyweyd ei bod mor I hardd a phrydferth ag oedd ef yn nerthol a | ehyfîawn. Gan hyny yr oedd Buddha trwy í enedigaeth a Rshatriya neu lwyth rhyfelgar, ac efe a gymmerodd yr enw Sâkya oddiwrth ei deulu, a'r enw Goutamas oddiwrth ei Iwyth, gan hawlio math o berthynas ysbrydol â hiliog- aeí}) anrhydeddus Gautama. Y mae yr enw Buddha, neu Y Buddha, yn dj'ddio o gyfnod di- weddaraeh }u ei fywyd, ac mor briodol mae'r enw Sidartha (yr hwn mac ei amcanion wedi eu cyflawni), er y dywedir ŵrthym ei fod wedi ei roddi iddo yn ci fab oed. Bu ei íam farw yn mhen saiíh niwrnod wedi iddo gael ei eni, ac fe ddarfu i'w dad ymddiried y plentyn i ofal chwaer ei wraig ymadawedig, yr hon mae yn dehyg; oedd yn wraig iddo, hyd y nod cyn marwoîaeíh ei fam. Fe dyfodd y plentyn i fynu yn fachgen o'r mwyaf prydferth, cyflawn a medrus, yr hwrn a ddaeth yn fuan i wybod mwy na aiiai ei athrawon ddysgu iddo. Gwrth- odai gymmeryd un rhan yn chwareuon ei gyd- chwareuwyr, ac ni fyddai nn amser yn teimlo mor ddedwydd a pban fyddai yn allnog i gael eyfle i eistcdd yn unig ac wrtho ei hun, ac ym- golli mew'n myfyrdod yn nghysgodion dwfn y goedwig. Yma y cafodd ei dad hyd iddo, pan y tybiai ei fod wedi ei golli, ac mewn trefni at- tal y tywysog ieuanc rhag dyfod yn frenddwyd- iwr, fe benderfynodd y brenin ei briodi ef ar un- waitb. Pan wnawd y pwnc yn hysbysu i etif- edd dyfodol y goron gan yr hen weinidogion, efe a hawliodd eaith niwrnod i fyfyrio ar j