Welsh Journals

.; ..':.".._. i sa SEF NEWYD9IA0UR PYTHEFNOSOL l'W GYHOEDDI BOB YN AIL DDYDD GWENEft. Rhip 5.] " A'r GwTLnra oedd yn sefyll ar y Tẃr." M A'r Gwtliwr a fynegodd." CWMAYON, MAWRTH 26, 1869. [Peis lg. (DYIÎHWTSItAlB. Tr Offeiriad a'r Gwyliwr ... ... 65 Cynghor i'r Gwtliwr ... ... ... 68 Ysbryd Rhyddid Orefyddol ... ... 68 Yr ymadawedig J. Lewis, Aberteifi ... 69 Yr Eneth hynod ... ... .... 71 At ein Gohébwyr ... .. ..72 Orynodeb .. ... .. ..73 At Olygwyr y Gwtliwb ... ... 73 Llith Hywel Wledig .. ... ... 74 YTeitlau ... .. .....74 Gyfarfodydd ... ... ... .. 74 Dychymygion ... .. ... 76 Gofyniadau ac Atebion ... ... 76 Priodasau, Marwolaethau, a Bedyddiadau... 77 BwrddyBeirdd ... .. ... 78 Barddoniaeth ... ... ... ... 78 YR OFFEIRIAD A'R GWYLIWR/ Meisteiàid Golygyddion,—Gwelwyf fod eich Cýhoeddiad dyddorol wedi cael sylw yr offeir- iaidj a bod un.o honynt, o leiaf, gwedi dyfod ÿn.vohebydd iddo, ac yn lled-awgrymu y bydd iddò ef^ os nid eraill ori frodyr ofFeiriadol heíýd, i barhau. felly, am gynanaaint â cbymmaint o amser, gan fod ganddo frawddeg yn ei icgjng- hor" i'r Gwyliwr yn ei lytbyr cyntaf oll fel hyn:—"Y mae yn ymddangos yn bapyryn bach hardd a thlws iawn, ac yr wyf yn dra pbender- fynol yn fy meddwl yn awr, ei barchu a'i gefn- ogi, os gwnaiff fod mor ddoeth a gofala [fel Gwyliwe da ac anmhleidgar] i ddywejd y gwir bob amser o bob tu, a gosod y gwîrionedd allan yn ei oleuni ei bun; trwy wneyd hyn y mae yn sicr o ennill parcb mawr, a gair da iddo ei hun, ac o'r tu arall, os gwnaiff esgeuluso dywedyd yr uniawn wir, trwy daflu goleuni anmhriodol ar wirioneddau, y mae yn sicr o ddyfod i air drwg, a chyfarfod â thywydd garw iawn ac ystormydd enbyd." Os wyf yn deall y fraw- ddeg, i raddau aml eiriog uchod, o eiddo yr offeiriad, y mae yn cynnwys daa beth, sef addewid a hygyíhiad i'r Gwyliwe. Os dyweda y Gwtl^e y gwirionedd, efe a gaiff "barcb. mawr," neu os dywed efe gelwyddau neu anwir- eddau, [yr hyn a feddylia Mr. Offeiriad, feddyl- iwyf, wrth ddywedyd, "esgeuluso dywedyd yr uniawn wir—taflu goleuni anmhriodol ar wirioneddau"] bydd iddo gyfarfod â tbywydd garw ac ystormydd enbyd." Yn ol y parchus offeiriad, mae y Gwyliwe i fod o dan y ddeddf yn gwbl, ac nid o dan ras—os gwna efe y pethau hyn, efe a fydd byw ynddynt, neu os aatgen, y mae iddo gyfaríbd â thywydd garw iawn _ac ystormydd enbyd. Nis gwn yn gywir beth yw meddwl y geiriau yna, Efallai mai graddau o ddyoddefiadau sydd yma yn cael eu dangos o flaen y Gwîliwe, sef fod yr ansoddair ' 'garw," a'r gorair "iawn" wedi ei gyssylltu agef, yn golygu y graddau cyntaf o ddyoddef; a'r enw cadarn, "iluosog,'' ystormydd a'r ansoddair f<enbyd" wrth eì gynffon,|yn go'sod allan y byddyn,