Welsh Journals

EURGRAWN MON, DRYSORFA HANESYDDAWL. Rhif. 9.] 30 MEDI, 1825. [Gwerth *4èe. BYWGRAPFIAD WILLIAM PENN, SEILIWR PENNSYLVANIA. . WILLIAM PENN, mab i'r morlywydd Syr, William Penn, yr hwn a ddarostyngai Jamaica, a ànwyd yn Llundain ỳn y flwyddyn 1644, ac a ddygwyd i fyny mewn athrofa yn Chigwell,' yn swydd Essex. Tra yr oedd yn fachgenyn, ymyrai pethau o berthyn- as i fyd arall â'i feddyliau, ac yn y cyfamser gwrandawaí ar un o'r crynwyr o enw Thomas Loe, yr hwn drachem a sefydlodd ynddo egwyddorion y grefydd honno, ac a fu yn foddion y tro hwn o argraffu yn ei feddy liau, yr hyh a lynodd ynddo ystod 'ei oes. Yn 1660, cafodd dderchafiad yn y coleg yr oedd ynddo yn Rhyd- ychain; ond ganiddogilio oddiwrth wasanaeth yr Eglwys wladol, ac ymuno âg ychydig o fyfyrwyr ieuanc i gynnal addoliad dirgelaidd, fe'i dirywiwyd yn gyntaf am anghydffurfioldeb, (er nad ydoedd ond un-ar-bymtheg oed) ac wedi hyny bwriwyd ef allan oTr coleg., Ei dad yn eiddigeddu wrth y cyfryw ymddygiad, yr hyn a olygai yn rhwystr iddo ddyfòd rhagddo yn y byd, a fynodd chwilio i'r peth ; ond ar weled nad oedd modd ei ddyddyfnu oddiwrth ei fynipwy, troes ýntau ef allan o'i dŷ. Y tad, pa fodd bynag, yn tosturio, danfonodd ef i roddi tro i'r Cyfandir, ganobeithio y byddai iddo trwy ymgymmysgu â'r byd, anghofio ei grefydd. Gwedi aros cryn amser yn Paris, dychwelodd adref yn wr bonheddig, a golwg gwammal arno, yr hyn a foddiodd y tad yn fawr iawn. Yn ddwy-ar-hugain oed, danfonodd ei dad ef i oruchwylio tref- tadaeth oedd ganddo yn Ywerddon. Yma y cyfarfu drachefn a'r un Thomas Loe, ýr hwn a ennillasai ei feddylfryd yn moreu ei oes : ac ar iddo ymuno mewn cymdeithas â'r Crynwyr yr amser hwn, y rhaî oedd dan eriedigaeth lém, rhoddwyd ef gyd ag ereill yn ngharchar, ond rhyddhawyd ef ar eiriolaeth ei dad, yr hwn a'i gorchymynodd yn ol i Loegr, lle yr, ail-geisiodd ei adferiad oddiwrth ei egwyddorion, eithr yn ofer. Parchai ei dad gyd a'r dwysder mwyaf, ond dywedai na newidiaî ei farn byth, felly dëolwyd ef eilwaith öddiwrth ei deulu, acyna dechreuodd lafurio fel pregethwr cyhoedd gan oddef erledig- aethau trymion, gjà a'r sirioldeb mwyaf. Y Llyngesydd drachefn yn ceisio dyfod i gyfeillgarwçh â'i fab, ceisiodd ganddö yu unig hyny (yr hyn oedd groes i'r Crynwyr) sef ^nnu ei gapan yn ngẅydd y Brenin ac y Dug Yorc. ond ni wnai Penn , . „■ " " " B'b '■ ~ -"' ' '