Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Cgbgmaií^ jjr ffsgol SAaíjîoL Ehíf 49.j ÿ$ . MAWRTH, 1888.__________ [Cyf. IV. gsgoíioit ŵüímijroí Cgmrájg g Crtft S^isnig. S^wEL un sydd bellach yn lleâ gyfarwydd â bywyd yr enwad yn Lerpwl a'r Mjmi amgylchoedd, yn ogystal ag yn Nghymru, hwyrach nad annyddorol nac «s^lto anfuddiol fyddai ysgrif fer oddiwrthyf ar sefyllfa bresenol Ysgolion Sab- bothol Cymreig y cylch hwn, o'u cydmaru â'r cyfryw yn Nghymru. Credwyf na ddatguddia hyny sail deg i ymffrost. Diau fod rhai o honom yn Ued dueddol i feddwl mai yma y mae goreu-gwyr a goreuon yr enwad—y capeli yn fwy, y cynulleidfaoedd yn goethusach, y canu yn rhagorach, yr eglwysi yn gryfach, ac wrth gwrs, yr Ysgolion Sabbothol yn llawer perffeithiiieh. Tybed fod yn Nghymru rywrai yn synio felly am danom'? Er fy mod yn gwerthfawrogi fy nghylch, ac yn deyrngar iddo, oferedd ydyw hòni na phriodoli unrhyw uwchaf- iaeth. Deil lluaws o'n sefydliadau gydmariaeth â goreuon Cymru—rhagorant arnynt mewn ambell beth ; ond niewn pethau eraill y maent ar ol. I'r dosbarth olaf—dosbarth y pethau diffygiol—y perthyn ein Hysgolion Sabbothol. Cred- wyf fod mwyafrif Ysgolion Cymru yn rhagori ar yr eiddom ni mewn tri pheth. 1. Lluosogrwydd aelodau.—Y mae mwy ar gyfartaledd yn Nghymru yn aelodau o'r ysgolion nag sydd yn aelodau eglwysig. Nid yw felly yn y cylch hwn. Mae yn yr un-eglwys-ar-ddeg a gyfansoddant "Undeb Eglwysi Anni- bynol Cymreig Lerpwl, Manchester, a'r amgylchoedd," dros 2,200 o aelodau, tra nad yw cyfanswm eyfartaledd presenoldeb yn y tair-ysgol-ar-ddeg perthynol i'r eglwysi hyny ond oddeutu 1,200—dim ond ychydig dros haner nifer yr aelodau eglwysig. Cyfyd y diffyg hwn o ddwy ffynonell:—(1) Nid yw oedolion Seisnig yn arfer mynychu yr Ysgolion Sabbothol; ac wrth ymgymysgu â'r cyfryw, gan weithio yn yr un lleoedd, a byw yn yr un tai, graddol ymdebyga y Cymry iddynt i ryw fesur, a theimla yr ysgolion oddiwrth hyny. (2) Y mae cyfartaledd mawr o aelodau eglwysi Cymreig y trefi Seisnig—un ran o dair mewn rhai eglwysi, a mwy na haner ambell eglwys—yn ferched mewn gwasanaeth —dosbarth a fynycha yr Ysgolion Sul yn Nghymru gyda fiyddlondeb mawr. Ond yma, y mae hyny yn anmhosibl i rai o bonynt, ac yn dra anhawdd i'r gweddill. Ni chaniateir i'r rnwyafrif fyned allan ar brydnawn Sabbath, ond bob yn ail, ac weithiau bob yn drydydd Sabbath ; ac y mae y tai lle yr erys Uuaws o'honynt mor bell oddiwrth y capeli, fel nas gallant ddychwelyd yno o'r ysgol- iòn a bod mewn pryd i'r cyfarfod hwyrol. Ceisia rhai, os nad yr oll o Ysgolion Llundain a Manchester, gyfarfod â'r anhawsder hwn drwy ddarparu tê syrol bob Sul, yn yr ysgoldy, am bris bychan. Ysgol Grove Street yw yr unig un yn y