Welsh Journals

ar Rhif. III. MAWRTH, 1831. Cyf.-H. EWROP, AR DDECHREU 7 FLWYDDYN 1831. Amlygodd y flwyddj'n ddiweddaf gyflwr pethau yn ddigyffelyb er dymchweliad y Uywodraelh Rufcinig— goruchafiaeth y lluaws! Yr oedd dechreuad holllywod- raethau Ewrop yn meddiánt y bobl arfog. Yr oedd y llwythau gogleddol y rhai a dyn- asent i lawr yr ainherodraeth Rufeinig yn werin ryfelgar, er nad oeddynt ond haner-arfog ; eto yn arferol o ufuddhau i . Dywysogion a Phenaethiaid, eto yn fedd- iannol ar iawnderau a'ugwnelai br'on yn anyniddibynol ar awdurdod. Hwy a syrthiasant ar y pentwr crynedig amher- odraeth Rhufeinig gyda y fath bwysau nes ei lethu; ac o'r dinystr hwy a gyfodas- ant deyrnasìad a thywysogaethau, pan oedd ý Llywodraeth fawr well na gwerin- iaeth o filwyr, a'r Llywydd fawr fwy nâ'r Príf-Ynad. Yn 1830 y dychwölodd y Ffrancód, fn agos i gynllun eu henafiaid yn y chweched ganrif; trwy wrthryfel gan y dorf arfog, dymchwelasanty frenhiniaeth, ac a sefydl- , asant arglŵyddiaelh yn ei lle, ytì yr hwn . nid yw y. Llywiawdwr ond Prif-Ynad, a ffurf y LÎy wodraeth sydd, yn mhob peth ond yr enw, yn Werin-lywodraeth. Dygodd esiampl y bobl alluog ac arwein- iol yma efelychwyr cyflym. Pobl Brwssels a feistrolusant y Llywodraeth, aorchfyg- ' asant eu galluoedd byddinoî, a thrwy sefydlu anymddibyniaeth Belgium, yn gyflawn a.fynegasant eu teilyngdod iLyw- odraeth wahanoî, wedi ei liail wneuthur, ac yn ei dewisiad o Frenin. Gorchymyn. nesaf o'r iawnderau rhain oedd yn.Switaerland. Cyfödodd gwreng- fyddin, ac a dcithiasant i Berne, ac a gawsant eu holl ofynion. Mae rhwyddineb eu Uwyddiant wedi gwneyd eu gwrthryfel yn anamlwg; ond raae yr egwyddor o gais am allu i ennill iawnderau poblugaidd wedi eu sicrhau. Owasgarodd y fflam yn awr i'rgogledd; ac, ar y 29ain o Dachwedd, cyfododd pobt Warsaw, Prifddinas Ptcyl. — gyrasant i lawr y gwarchlu Rwssiaidd, TFurfiasant Lywodraet!), ac a hysbysasant anymddi- byniaeth Pwyl. Nidyw'yrysbrydcyhoedd- us yn Hai amlwg yn y Taîeithiau lleiaf o Alban, (Germanyj. o Cyfododdy bobl yn Brun»wic, ysgÿm- unasant eu Dug, ar y tilerau o niweidiau personoî, ac wedi hjny a roddasant yn Uwyr ei awdurdod trosödd iSv frawd. Cyfododd yr un ymgynhyrfiad mewn llawer o'r tywysgogaethau ereill, hcb fyned i'r un eithafoedd, a dygasant yn y diwedd addew- idion oiawnderau Uywodraethol, y rhai, os na chyflawnir hwy, a ddygant,ynol pob tebygolrwydd, chwyldroadau. Hydyn oed yn Lloegr, yroedd wedi dechreu Uedaenu deimlad newydd a digofus.; Annogwyr drygau cyhoeddus wédi eu cj'ffroi trwy lwyddiant y cynnyrfiadau yn Ffrainc a Belgium a ddaethent jm fwj hyf. Cyfun- draeth dywyll ac erchyllòdrais a roddwyd mewn gweithrediad; a thòri peiriannau, a Uosgi ŷdlanau amaethwyr, a beryglodd • ddinystr hwsmonaeth. Mae blwyddyn newydd o'n blaen, ac Ç? ddichon fyned tu hwnt ì gyfrwysdra a doethineb dynol i ragflaenu natur y cyf- newidiadau addygwyddant cyn ei diwedd. Ond rhaid dysgwyl rhyw gyfncwidiadau rhyfeddol yn agwedd llywodraethau y Cyfandiroedd. Yn Lloegr—gadarn yn ci ffurf lywodraeth, yn ei sefyllfa, yn ngallu ei chanol-ddosparth, ae yn ngwybodaeth gydwybodot pob dyn döeth ac anrhyd- eddus, nasgeUircyfnewidergwell egmÿd^- orion y freniniaeth unbenaethol—hyderwn nad oes achos i ni ofni chwyldroad.., Ond mae'n ammheus, ac agos yn sicr, na oddefif yn hwy luawso'r camdriniaeUiau, yrhyn fc ddygodd amser a Uygredigaeth oddiam- gylch y Llywodraeth., ',. Y gwrthddrych cyntaf yr hwn a frat'i y