Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y GERDDORFA: DAN OLYGIAETH DEWI ALAW A D. EMLYN EVANS. CYHOEDDEDIG AB, Y CYNTAF O BOB MIS. Rhif 7. MAWRTH 1, 1873. Pris BYWGRAFFIAETH GERDDOROL. Nid oes dim a ddylai fod yn fwy dyddorol ac addysg- iadol i'r Cerddor, na gwybodaeth o helyntion bywyd ein prif gerddorion. Mae y manteision er cyrhaedd hyn yn dyfod jn fwy fwy bob dydd, ganfod y llyfrau bywgraffyddol a feddwn yn cynyddn o ran nifer, yn rhagori o ran cyn- wysiad, ac yn ÌBelach o ran pris; er hyn i gyd mae arnom ofn mai ychydig iawn o gerddorion Cymru sydd yn termlo dyddordeb digonol yn hyn-fod bywgraffiaeth gerddorol iddynt hwy yn mron a bod yn llyfr cauedig-au bod o ganlyniad yn amddifadu euhunain o'r modd10n rhagorol Ln er puro en chwaeth, eangu en meddyliau, boneddig- eiddio eu moesau, a thanio eu huchelgais. Un o'r prifhynodionyn nglyn a bywydau,y cewn ag eydd wedi bod yn ymdroi yn y byd cerddorol, yw y tlodi, y^caledi, a'r croesau a syrthiodd 'w rhan. Mae hyn yn elfen nodedig yn hanes eu bywyd-yr unigeithriad yw Mendelssohn, llinynau yr hwn a ellir dweyd eu bod wed! « syrthio mewn lleoedd hyfryd," Johann Sebastian Bach,-Yu ddiameu, un o'r cerdd- orion mwyaf celfydd a welodd y byd hyd yn hyn, a gafodd f?wyd ìawn o drafferth, a ffwdan. Nis gellir dweyd iddo erioed fod uwchben ei "ormod" o bethau'r byd hwn, ac heblaw hyny, yr oedd ganddo deuluhynod luosog. Ond y mae'n glod i'w lafur a'iddiwydrwydd, iddo godi ei blant x fvny yn barchus, a phump o'í feibicn yn gerddorion rha- eorol y rhai a adawsant eu hol ar y byd; ac ymae nifer a ewerth y cyfansoddiadau a adawodd y meistrynprofì pa mor galed y bu raid iddo weithio rhwng yr olL Handei, — Cerddoriaeth yr hwn, efallai, sydd yn fwy adnabyddns i gantorion Cymreig nag eiddo'r un ẅ prjf feistri ereill-yr oedd ganddo dad holìoì groes iddo ddilyn cerddoriaeth fel proffes ; ac yn hyn o beth dan yr un heìbul a Bach mewn cysylìtiad a'i frawd hynaf, ond yn ffodus i'r byd a cherddoriaeth " Music won the day." Ehyw haner crwydrol y bu blynyddau cyntaf Handel,fel yr eiddo Weber, ac nid cyn ei fod droshanercanmlwydd oed y llwyddcdd i wneyd iddo ei hun enw parhaus fel meistr o'r dosbarth cyntaf; ac er iddo yn y diwedd lwyddo i gasglu ffortiwn led wych, gorfn arno cyn hyny fyned yn fethdalwr fwy nag unwaith. Hatdn.—" Papa" ein cerddoriaeth offerynol, a fn, medd- J"r, yn gorfod chwareu ei grwth o ddrws i ddrws, er enill ei fara! Gorfyddai ei feistr Porpora iddo wneyd y dyled- ewyddau mwyaf gwasaidd mewu ad-daliad am yr ychydig addysg a dderbyniai; rhwydwyd ef i ymbriodi a benyw a fyddai'n felldith i bob dyn a fyddai'n feddianol o'i dym- heredd dawel ef, ac er fod ei fywyd yn ngwasanaeth y Tywysog yn hapus, a'i nawnddydd yn ddigwmwl, mae'n sicr nad oedd ei sefyllfa ar y goreu yn deilwng o'i dalentau dysglaer. Mozart.—Y mwyaf angylaidd o holl feibion can—gwaed pwy na ferwa wrth feddwl ara y diystyrwch a d'lerbyniodd oddiar law yrArchesgob? I , ddarlîertydd, cì f« d cyfan- soddwr " Don Giovanni" y fraint o giniawa gyda'r cogydd' Ac er iddo lwyddo i ymryddhau o wasanaeth yr abwydyn preladaidd hwn, prin y gellir dyweyd k'do fod yn berchen ar benadur o eiddo ei hun erioed; a phan yn mhen rhai * blynyddau ar ol ei farw, yr aed i chwilio am " fan fechan e^ fedd," nid oedd yno hyd y nod gy maint " a chareg arw a'r ddwy lythyren," i ddynodi gorweddlé yr angelddyn Wolf. gang Amadeus Mozart! Beethoven etto a fu fyw, a marw yn nghanol gofidiau teuhiaidd, prinder arianol, a'r poenau meddyliol dyfnaf. Bydd i'r weithred garedig o eiddo'r gymdeithas yn Llun- dain a ddanfpnodd y can punt rhodd i'r meistr hwn, fyw mewn coffa parchus yn mynwes pob cerddor am oesau'r ddaear; ond pwy swm o aur nac oarianallaidawelumedd- wj terfysglyd y Cerddor, ag oedd am ugain mlyneddolafei fywyd yn berffaith fyddar ? Beethoven yn berffaith fydd- ar! Bach a Handel yn berffaith ddall! Bhyfedd yw troion Bhagluniaeth. Webee—Cyfansoddiadau pa un a ddechrenasantgyfnod newydd yn arddull gerddorol y byd—a orchfygodd an- hawsderau a lethent unrhyw berson a fyddai'n amddifad o'r penderfynolrwydd mwyaf di*ildio. Mae'n bosibl y bydd yr ychydig nodiadau uchodyngysur a help i gerddorion Cymru gofio, " mai nid mwy y gwaa na'i Arglwydd."