Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

1G1 ATHANASITJS. »YWEDIR mai Archesgob Alexandria oedd Athanasius. Darfuiddo amddiflýn athrawiaeth dwyfoldeb Crist ynerbyn yrAriaidyndraphenderfynol aUwyddianus. Pum gwaith jt alltudiwyd ef gan y blaid hereticaidd. Cyfarfyddodd beryglon parhaus yn ei gyflwr alltudiedig, a chadwyd ef am ugain mlynedd yn y cyfìwr hwnw. Yn y flwyddyn 335, cafodd ei wysio i ymddangos o flaen cymanfa Tyrus, lle y dygwyd eyhuddiadau echryslon ac anwireddus yn ei erbyu, ac yn eu mysg, mai efe lofrudd- iodd yr esgob Arsenius. Yr oedd gan ei elynion law-gist fechan yn cynwys llaw ddynol wedi ei chadw mewn halen, yr hon y dywedid mai llaw Arsenius ydoedd, a chyhuddid Athanasius o gario y llaw hon gydag ef o amgylch, er mwyn amcanion swyngyfareddol. Tarawyd y gymanfa â syndod a dychryn, a buddugoliaethai y gelynion ; ond y mae Athanasius, yn dawela hunanfeddianol, yn gofyn i'r barnwyr a joeddent yn adnabod Arsenius yn Dersonol, i'r hyn yr atebodd rhai ohonynt yn gadarnhaol. Ar hyn agorodd Athanasius y drws, a dyna ddyn yn d'od i'r ys- tafell, ac Athanasius yn gofyn, " Ai hwn yw y person a lofruddiais, llaw yr hwn a dorais ?" Gan ddywedyd felly, tynodd fantell y dyn o'r neilldu, a dangosodd ei ddwylaw i'r gynulleidfa. Edrychai ei gyhuddwyr yn grynedig a chyflrous, canys Arsenius ei hun oedd y dyn yn y llys, yr hwn trwy ragluniaeth ryfedd oedd newydd gyraedd Tyrus. Er hyn i gyd condemniwyd Athanasius, trwy gyhuddiadau èelwyddog ereill, a chafodd ei alltudio i Treves, ar lan yr afon Ehine. Dychwelodd wedi hyny i Alexandria, ond torodd erledigaeth arall allan yn fuan ìawn. Ymosodwyd arno yn ei eglwys yn y nos, ynnghanol ei gynulleidfa, a diangodd rhag syrthio i'w dwylaw gyda chryn anhawsder. Ffôdd i anialwch yr Aifît, at Anthony y Meudwy, ac yno y bu fyw am chwe mlynedd, a bu farw yn y flwyddyn 372, yn fuan iawn ar ol cael caniatâd i ddychwelyd at ei eglwys a'i bobl. Rlios-y-medre. " CYBIAN. YMDDYDDAN AE YE YSGOL SABBOTHOL. fHOMAs.—Wel, Solomon, sut yr ydach ch'i heddyw ? SoiiOMON.—O, yr wyf fì yn dda iawn, diolch i chwi, a gobeithiaf eich bod chwithau yr un modd. i M»m, 1867.